Geri Dön

Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu,sosyal karşılaştırma ve psikolojik sağlamlık düzeyleri

Life satisfaction, social comparison and psychological resilience levels of parents with special needs children

  1. Tez No: 820038
  2. Yazar: ZEKERİYA BOZTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER FARUK TUTKUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Özel gereksinimli, Ebeveyn, Yaşam Doyumu, Sosyal Karşılaştırma, Psikolojik Sağlamlık, Eğitim Programı, Aile, Çocuk, Special Needs, Parent, Life Satisfaction, Social Comparison, Psychological Resilience, Curriculum, Family, Children
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yaşam Boyu Öğrenme Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 157

Özet

Bu araştırmada, özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu, sosyal karşılaştırma ve psikolojik sağlamlık düzeyleri ve aralarındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada, araştırma yöntemi olarak, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında, İzmir ilindeki Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından takip edilen, bölgedeki özel eğitim okullarına ve özel eğitim sınıflarına devam eden özel gereksinimli öğrencilerin 13350 ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, bu evrenden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile ulaşılabilen 618 ebeveynden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Dağlı ve Baysal (2016) tarafından geliştirilen“Yaşam Doyumu Ölçeği”, Şahin, Durak ve Şahin (1993) tarafından geliştirilen“Sosyal karşılaştırma Ölçeği”ile Doğan (2015) tarafından geliştirilen“Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular: Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu ve psikolojik sağlamlık düzeyleri orta düzeyde, sosyal karşılaştırma düzeyleri ortanın üstünde bulunmuştur. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu, sosyal karşılaştırma ve psikolojik sağlamlık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu düzeyleri ile cinsiyet, yaş, çocuğun cinsiyeti ve çocuğun yaşı arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumu düzeylerinin özel gereksinimli çocuk sayısı, eğitim durumu, medeni durum, iş durumu, algılanan ekonomik gelir, ebeveynin özel gereksinime sebep olarak gördüğü etmen, eşler arasındaki iletişim ve aile destek durumu değişkenleri ile anlamlı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin sosyal karşılaştırma düzeyleri ile cinsiyet, yaş, çocuğun cinsiyeti ve çocuğun yaşı arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin sosyal karşılaştırma düzeyleri özel gereksinimli çocuk sayısı, eğitim durumu, medeni durum, iş durumu, algılanan ekonomik gelir, ebeveynin özel gereksinime sebep olarak gördüğü etmen, eşler arasındaki iletişim ve aile destek durumu değişkenleri ile anlamlı olarak farklılaşmıştır. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin psikolojik sağlamlık düzeyleri ile cinsiyet, yaş, çocuğun cinsiyeti ve çocuğun yaşı arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin psikolojik sağlamlık düzeyleri özel gereksinimli çocuk sayısı, eğitim durumu, medeni durum, iş durumu, algılanan ekonomik gelir, ebeveynin özel gereksinime sebep olarak gördüğü etmen, eşler arasındaki iletişim ve aile destek durumu değişkenleri ile anlamlı olarak farklılaşmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, it was aimed to reveal the levels of life satisfaction, social comparison and psychological resilience of parents with special needs children and the relationship between them. The population of the study consisted of 13350 parents of students with special needs attending special education schools and special education classes in the region, followed by Guidance Research Centers in Izmir province in the 2022-2023 academic year. The sample of the study consisted of a total of 618 parents who could be reached from this population through convenience sampling method. As data collection tools in the study,“Life Satisfaction Scale”developed by Dağlı and Baysal (2016),“Social Comparison Scale”developed by Şahin, Durak and Şahin (1993) and "Brief Psychological Resilience Scale'' developed by Doğan (2015) was used. The findings from the research: Parents' life satisfaction and psychological resilience levels were found to be moderate, and social comparison levels were found to be above average. A significant relationship was found between life satisfaction, social comparison and psychological resilience levels of parents with children with special needs. No significant difference was found between the life satisfaction levels of parents of children with special needs and gender, age, gender of the child and age of the child. It was found that life satisfaction levels of parents with children with special needs differed significantly with the variables of number of children with special needs, educational status, marital status, employment status, perceived economic income, the factor that the parent sees as the cause of special needs, communication between spouses and family support status. No significant difference was found between the social comparison levels of parents of children with special needs and gender, age, gender of the child and age of the child. The social comparison levels of parents with children with special needs differed significantly with the variables of number of children with special needs, educational status, marital status, employment status, perceived economic income, the factor that the parent sees as the cause of special needs, communication between spouses and family support status. No significant difference was found between the psychological resilience levels of parents of children with special needs and gender, age, gender of the child and age of the child. The psychological resilience levels of parents with children with special needs differed significantly with the variables of number of children with special needs, educational status, marital status, employment status, perceived economic income, the factor that the parent sees as the cause of special needs, communication between spouses and family support status.

Benzer Tezler

  1. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin yaşam doyumlarının öz anlayış ve psikolojik dayanıklılık düzeyleri açısından incelenmesi

    Investigation of satisfaction with life of the parents who have children with special needs in terms of psychological resilience, self-compassion levels

    GÖKÇEN BOZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NALAN KAHVECİ

  2. Evde bakım hizmetinden yararlanan özel gereksinimli bireylerin ebeveynlerinin yaşam doyumu ile durumluk ve sürekli kaygı durumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

    Investigation of the life satisfaction and condition and continuous anxiety of the parents of individuals with special needs using home care service according to various variables

    ŞEYDA YAKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE ŞENAY İLİK

  3. Özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerin eğitim düzeylerine göre çift ilişkilerinde aldıkları doyumlarının ve aile yaşam doyumlarının ilişkisi

    Comparison of the satisfaction of their couple relationships and family life satisfaction of families with children with special needs, according to their education levels

    HAZAL CANSU KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN OZAN

  4. Özel gereksinimli çocuğa sahip olan ebeveyn ile özel gereksinimli çocuğa sahip olmayan ebeveynlerin umutsuzluk düzeyleri ve yaşam doyumlarının incelenmesi

    Investigation of hopelessness levels and life satisfaction of parents with children with special needs and parents with children with special needs

    HAMZA SAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Psikolojiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN

  5. Özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynler ile normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin sosyal destek algıları ile evlilik doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The relationship between social support perceptions and marital satisfaction of parents of children with special needs and parents of children with normal development

    CENNET TANSU TÜRKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiÇağ Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN KIRAL