Gastronomik miras kapsamında yerel yemek kültürünün sürdürülebilirliği: İzmir Zeytin Yolu örneği
Sustainability of local food culture within the scope of gastronomic heritage: The case of İzmir Olive Route
- Tez No: 821075
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE TÜRKÖZ BAKIRCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Gastronomi, Gastronomik Miras, İzmir, Sürdürülebilirlik, Zeytin Yolu, Gastronomy, Gastronomic Heritage, Izmir, Olive Route, Sustainability
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Gastronomi yemek hazırlama ve sunumundan daha fazlasını içermektedir ve insanların kültürel, sosyal ve ekonomik hayatını etkileyen bir sanattır. Günümüzde, artan nüfus, gıda güvenliği, çevre kirliliği, iklim değişikliği ve tarım alanlarının azalması gibi faktörler, gastronomik mirasın korunmasını ve sürdürülebilirliğini zorlaştırmaktadır. Gastronomik miras, bir bölgenin veya bir topluluğun yemeklerinden, mutfak kültüründen, tariflerden ve geleneksel pişirme yöntemlerinden oluşmaktadır. Somut olmayan kültürel miras kapsamında yapılan gastronomik miras çalışmaları önem kazanmaktadır. Bu mirasın korunması, geçmişin izlerini sürdürmek, toplumun kimliğini korumak ve unutulmaya yüz tutmuş gelenekleri canlandırmak için önemlidir. Bu çalışma somut olmayan kültürel mirasın kayıt altına alınması ve sürdürülebilirliğine katkı sağlaması açısından önem taşımaktadır. Üretici pazarları, gastronomi turları, festivalleri ve müzeleri turistlerin ilgisini çekerek destinasyona olan talebi artırabilmektedir. İzmir, zengin tarihi ve kültürel geçmişiyle dikkat çeken bir şehirdir. İzmir'in gastronomik deneyimleri, zengin bir hikâye anlatma potansiyeline sahiptir. Zeytinyağlı yemekler, taze meyve ve sebzeler, Ege otları, deniz ürünleri ve sokak lezzetleri İzmir'in gastronomik imajının güçlü yönleridir. Zeytin Yolu, zeytin severler ve gastronomi meraklıları için benzersiz bir deneyim sunan, zeytinin kültürel ve tarihi önemini keşfetmek için ideal bir gezi rotasıdır. Tez çalışması kapsamında Zeytinler- Uzunkuyu- Nohutalan- Germiyan Zeytin Rotası'nda gastronomik miras kapsamında yerel yemek kültürünün sürdürülebilirliği üzerine araştırma yapılmıştır. Araştırmada, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmış olup, kartopu örnekleme yöntemiyle belirlenen 33 yerel katılımcıyla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalkama, tavşan çullaması, kopanisti peyniri, pirinç mantısı, pörpeç böreği, kelle peyniri, bamya kızartması, damat tatlısı, yalancı karnıyarık, belesan otu, silken otu gibi birçok yemek kayıt altına alınmıştır. Yerel halkın gastronomik miras konusunda farkındalık düzeyleri ölçülmüştür.
Özet (Çeviri)
Gastronomy encompasses more than just food preparation and presentation; it is an art that influences people's cultural, social, and economic lives. Today, factors such as increasing population, food security, environmental pollution, climate change, and diminishing agricultural land make it challenging to preserve and sustain gastronomic heritage. Gastronomic heritage consists of a region's or community's dishes, culinary culture, recipes, and traditional cooking methods. Efforts to preserve this intangible cultural heritage have gained importance. Preserving this heritage is important for carrying on the traces of the past, maintaining the identity of a community, and reviving forgotten traditions. This study is significant in terms of documenting and contributing to the sustainability of intangible cultural heritage. Producer markets, gastronomy tours, festivals, and museums can increase tourist interest in a destination and demand. Izmir is a city known for its rich historical and cultural past. Izmir's gastronomic experiences have the potential to tell a rich story. Olive oil dishes, fresh fruits and vegetables, Aegean herbs, seafood, and street flavors are strong aspects of Izmir's gastronomic image. The Olive Route, which encompasses Zeytinler, Uzunkuyu, Nohutalan, and Germiyan, offers a unique experience for olive enthusiasts and gastronomy enthusiasts, making it an ideal travel route to explore the cultural and historical significance of olives. Within the scope of this thesis, research was conducted on the sustainability of local culinary culture within the Olive Route, focusing on gastronomic heritage. Semi-structured interviews were conducted with 33 local participants determined through snowball sampling for the research. Numerous dishes such as“çalkama”,“tavşan çullaması”,“kopanisti cheese”,“rice mantı”,“pörpeç borek”,“kelle cheese”,“fried okra”,“damat dessert”,“yalancı karnıyarık”,“belesan herb”and“silken herb”have been documented. The awareness levels of the local community regarding gastronomic heritage were measured.
Benzer Tezler
- Yaratıcı şehirler ağı kapsamında gastronomi şehri olma yolunda 'Kastamonu'
'Kastamonu' to be a city of gastronomy in the scope of creative cities network
AYŞE KARAER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜGEN ÖZKAYA
- Somut olmayan kültürel miras Bodrum yöresel yemekleri üzerine bir inceleme
Intangible cultural heritage an investigation on Bodrum local foods
HAKAN ÖZLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TURGUT
- Yaratıcılık ve endüstrileşme bağlamında Gaziantep yemek mekânlarında geleneksel bilginin aktarımı
Transmission of traditional knowledge in Gaziantep dining venues with in the context of creativity and industrialization
ABDULKADİR ÖNKOL
Doktora
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ
- Gastronomi turizmi kapsamında Antakya sokak lezzetleri ve sokak lezzetlerine ilişkin paydaş görüşleri
Stakeholder opinions on Antakya street flavors and street flavors within the scope of gastronomy tourism
NAFİZ YURTMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gastronomi ve Mutfak Sanatlarıİskenderun Teknik ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT DOĞAN
- Sürdürülebilir gastronomi turizmi bağlamında yerel mutfağın önemi: Mustafapaşa örneği
The importance of the local cuisine in the context of sustainable gastronomy tourism: Case of Mustafapaşa
SEMA AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM AKIN ÖZEN