Geri Dön

Merkezsizleşme paradoksu ve teknolojik değişimin diyalektiği üzerine: Bitcoin, kripto para ve blokzincir örneği

On the paradox of decentralization and the dialectic of technological change: The case of bitcoin, cryptocurrency and blockchain

  1. Tez No: 822282
  2. Yazar: HASAN YUSUF İSLAM YÜRÜK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED FAZIL BAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Felsefe, Sosyoloji, Science and Technology, Philosophy, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Merkezsizleşme Paradoksu, Teknolojik Değişimin Diyalektiği, Bitcoin, Kripto Para, Blokzincir, Paradox of Decentralization, Dialectic of Technological Change, Bitcoin, Cryptocurrency, Blockchain
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Bitcoin, sırasıyla kripto para ve blokzincir kavramlarının hiyerarşik ve kronolojik bir sonucu gibi algılanmaktadır. Gerçek ise tam tersidir: Bitcoin ortaya çıkmış, kripto paralar peşinden gelmiş ve temelde yatan teknolojinin bürünebileceği çok farklı biçimlerin keşfi, bu temele“blokzincir”adını kazandırmıştır. Bu teknolojilerin hayata geçmesinde başat rol oynayan kurucu tutum ise“Bitcoin ethosu”dur:“Güven”artık insana ait bir haslet olmaktan sıyrılır ve teknolojide mutlaklaşır; insanı ve kurumlarını sosyal ilişkilerden uzaklaştıracak merkezsizleşme idealinin sınırları ise salt teknolojinin çok ötesine uzanmaya çalışırken, onu ve paydaşlarını her zaman sırtında taşımakla yükümlüdür. Gelişmekte olan, henüz kulaktan dolma bilgi ve sloganların ötesinde sağlıklı olarak kavranamamış bu teknolojilere ve onların ülküsüne dair teknik, sektörel, iktisadi ve sosyo-ekonomik çalışmaların dışında, doğrudan sosyolojik ve kültürel-kuramsal bir çerçeve oluşturma gayesiyle yaklaşan yol gösterici çalışmaların sayısı son derece sınırlıdır. Farklı disiplinlerdeki mevcut çalışmaların ekseriyeti ise Heidegger ve Derrida'nın hedef aldığı türden bir“Batı metafiziği”perspektifine sahiptir ve ondan sıyrılma teşebbüsünde bulunmayan, ilerlemeci bir kavrayışla gerçekleştirilmektedir. Çalışma, konu hakkında ilerlemeciliğin sade bir eleştirisini ortaya koymaktan öte, Derridacı merkezsizliği aşan, yapısökümün oklarını bizzat kendisine yönelten bir çabayı merkeze almaktadır. Bu teorik çekirdeğin filizlenişi ise Postman'ın“teknolojik değişimin diyalektiği”kavramlaştırması ile gerçekleşmektedir. Teknolojik değişim yapısal bir diyalektik arz etmektedir ve değişimlerin gerçekten aydınlatıcı birer“ileri”olup olmadıkları tartışmalıdır. Bu doğrultuda tartışma, merkezsizleşmenin eş zamanlı olarak merkezîleşme doğurabildiği hipotezinin, çalışmaya örnek teşkil eden teknolojilerin pratiklerine dair literatür ve açık kaynaklardan taranan veri ve bulgular eşliğinde yorumlanması şeklinde sonuçlanmaktadır: Merkezsizleşme paradoksu; Bitcoin, kripto para ve blokzincir örneğinde görülebileceği gibi, merkezsizleşme hedeflenirken bunun tam aksinin meydana gelmesiyle tecessüm edebilmektedir. Mesele hakkında prefigüratif sosyolojik bir girişimde bulunulmuş, çalışmaya konu teknolojiler kültürel yönleri gözetilerek negatif diyalektik içeren eleştirel ve öncü bir kuramsal çerçeve ile yeniden ele alınmıştır. Bu yönüyle çalışma, tartışmayı derinleştirecek potansiyel teorik/ampirik çalışmalara da ışık tutmaktadır.

Özet (Çeviri)

Bitcoin is perceived as a hierarchical and chronological consequence of the concepts of cryptocurrency and blockchain, respectively. But the reality is the opposite: Bitcoin emerged, cryptocurrencies followed, and the discovery of the many different forms of the underlying technology could take gave it the name 'blockchain'. The 'bitcoin ethos' is the fundamental attitude that has played a major role in the realization of these technologies: 'trust' is no longer a human characteristic and becomes absolute in technology. Beyond the technical, sectoral, economic and socio-economic studies on these emerging technologies and their ideal, the number of guiding studies that approach these technologies with the aim of creating a direct sociological and cultural theoretical framework is extremely limited. Most of the existing studies in different disciplines have a perspective of 'Western metaphysics' as attacked by Heidegger and Derrida, and are conducted in a progressive manner that does not seek to break it. This study is not a mere critique of progressivism in this field, but rather an attempt to transcend Derridean decentering and to turn the arrows of deconstruction on itself. This theoretical core is made visible through Postman's conceptualization of the 'dialectic of technological change'. As technological change presents an inherent dialectic, it is debatable whether the changes are truly enlightening 'progress' or not. Accordingly, the discussion concludes by interpreting the hypothesis that decentralization can simultaneously lead to centralization, given the data and findings on the practices of the technologies exemplified in the study: the paradox of decentralization, as seen in the case of bitcoin, cryptocurrency, and blockchain, is that while decentralization is sought, the opposite happens. In this respect, the study provides a pioneering and guiding theoretical framework on the subject.

Benzer Tezler

  1. A revised approach to cryptocurrency portfolio optimization using advanced Q-learning and policy iteration frameworks

    Başlık çevirisi yok

    CEREN ALTOK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiÖzyeğin Üniversitesi

    Veri Bilimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERİNÇ ALBEY

  2. Musictech is the new Fintech in the music industry

    Musictech, müzı̇k sektöründe yenı̇ Fintech

    FATIMA ZAHRA BENABBOU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MaliyeBahçeşehir Üniversitesi

    Finans Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ VEDAT KAMİL GUVEN

  3. Kamu örgütlenmesinde kanunla kurulmuş vakıfların yeri sorunsalı: Türkiye Maarif Vakfı örneği

    The place of foundations founded by law in public administration organization: The model of Turkish Maarif Foundation

    KEVSER TUBA DURMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER KESKİNSOY

  4. Geçiş sürecinde kentler: Enformasyon ve iletişim teknolojileri bağlamında kent

    Cities in transition: Cities in the context of information and communication technologies

    EMEL ÖZTEP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    PROF.DR. GÜZİN KONUK