Geri Dön

Kars Müzesi'nde bulunan Bizans ve Bizans sonrası Hristiyanlara ait maden eserler

Byzantine and post-Byzantine Christian metal artifacts in Kars Museum

  1. Tez No: 827200
  2. Yazar: GÜLHAN ALKAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MERYEM ACARA ESER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Kars Müzesi, Hıristiyanlık, Bizans, Ermeni, Rus, Maden Eserler, Kars Museum, Christianity, Byzantium, Armenian, Russian, Metal Artifacts
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 200

Özet

Doğu Anadolu bölgesinin en yüksek bölümünde yer alan Kars ve çevresinde tarihi kaynaklar ve arkeolojik veriler ışığında Bizans, Ermeni ve Ruslar başta olmak üzere geçmişten bugüne kadar birçok toplumun yaşadığı anlaşılmaktadır. Kars Müzesi'ne, farklı yöntemlerle alınıp müzeye kazandırılan ve tezimizin de konusunu oluşturan 9-12. yüzyıl Bizans dönemi, 12-15. yüzyıl Ermeniler ve 18-19. yüzyıl Ruslara ait Hıristiyan maden eserler yer almaktadır. Hem kilisede hem de evlerde yapılan dini tören ve dualarda kullanılan, maden eşyaların yanı sıra kötülüklerden koruduğuna ve şans getirdiğine inanılan, savaş ve doğal afet gibi birçok felaketten korunmak amacıyla bir ip ya da zincirle boyunda taşınan röliker ve ikonalar taşınması kolay olduğu için büyük öneme sahiptir. İncillerin kapaklarını dış etkenlere karşı korumak amacıyla yapılan metal kaplama levhalar süsleme açısından da dikkat çekicidir. Metal kaplama levhalar kitap kapaklarında, Bizans döneminden Ruslara kadar yüzyıllar boyunca kullanım görmüş bir uygulamadır. Ayrıca işlevi bilinmese de Hıristiyan dinine ait olduğu anlaşılan aplik ve kâse gibi maden eserler de müze koleksiyonunda yer almaktadır. Yapılan değerlendirme çalışmalarında süsleme, form ve eserler üzerinde yer alan damgalardan yola çıkarak adak ve tören haçlarının bir bölümü ve röliker haçların tamamı Orta Bizans dönemine (9-12. yüzyıl), haçların ikisi Ermenilere (12-15. yüzyıl) ve tören haçlarının bir bölümü, kitap kaplama levhaları ve ikonaların ise Ruslara (18-19. yüzyıl) ait olduğu saptanmıştır. İkonalar hem tek hem de üç parçadan oluşmaktadır. Bunların dışındaki eserlerin işlevi ve dönemi belirlenememiştir. Henüz yayınlanmamış olan bu eserler, yayınlarda yer alan dönemi ve tarihi bilinen benzer örneklerinden yola çıkarak tarihlendirme ve üslup çalışması yapılmıştır. Yapılan bu çalışmanın ileride yapılacak olan çalışmalara yardımcı bir kaynak olmasını temenni ediyoruz.

Özet (Çeviri)

In the light of historical sources and archaeological data, it is understood that many societies from the past to the present, especially Byzantine, Armenian and Russian, lived in Kars and its surroundings, which is located in the highest part of the Eastern Anatolia region. There are Christian metal artifacts belonging to the Byzantine period of the 9th-12th centuries, Armenians of the 12th-15th centuries and Russians of the 18th-19th centuries, which were taken to the Kars Museum by different methods and brought to the museum and constitute the subject of our thesis. Relics and icons, which are used in religious ceremonies and prayers both in the church and at home, are believed to protect from evil and bring luck, as well as metal objects, and are carried around the neck with a rope or chain in order to protect them from many disasters such as war and natural disasters, they are of great importance because they are easy to carry. The metal covering made to protect the covers of the Bibles against external factors are also remarkable in terms of decoration. Metal clad sheets are a practice that has been used on book covers for centuries, from the Byzantine period to the Russians. In addition, metal works such as sconces (appliques) and bowls, which are understood to belong to the Christian religion, although their function is unknown, are also in the museum collection. In the evaluation, based on the stamps on the ornaments, forms and artifacts, some of the votive and ceremonial crosses and all of the reliquary crosses belong to the Middle Byzantine period (9-12th century), two of the crosses are Armenian (12-15th centuries) and some of the ceremonial crosses, book cover plates and icons were found to belong to the Russian (18-19th century). Icons consist of both single and three parts. The function and period of the works other than these could not be determined. These works, which have not yet been published, have been dated and styled based on similar examples with known periods and dates in the publications. We hope that this study will be a helpful resource for future archaeological and artistic studies.

Benzer Tezler

  1. Kars Müzesinde yer alan taş eserler

    Stone work in the Kars Museum

    ÖZLEM ELBÜSTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiAtatürk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALDUN ÖZKAN

  2. Kars Müzesi'nde bulunan Osmanlı Dönemi sikkeleri(18.yy-20.yy)

    Ottoman coins in Kars Museum(18th century-20th century)

    AYŞE DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MüzecilikVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN ÇALIŞ

  3. Kars Müzesi'nde bulunan etnografik madeni takılar

    Ethnographic metal ornaments found in Kars Museum

    AHMET ERK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MüzecilikVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN ÇALIŞ

  4. Kars Müzesi'nde bulunan madeni mutfak malzemeleri

    Metal kitchen equipment in the Kars Museum

    DUYGU DANİŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KULAZ

  5. Kars Müzesi'nde bulunan Grek sikkeleri

    Greek coins found in the Museum of Kars

    OZAN YÜCESOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ArkeolojiIğdır Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF ÇETİN