Geri Dön

Üniversite öğrencilerinde organ bağışına ilişkin tutumlar, empati ve özgecilik arasındaki ilişkiler

The relationships between attitudes toward organ donation, empathy and altruism among university students

  1. Tez No: 829790
  2. Yazar: BÜŞRA TONGA
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK BEYDOĞAN TANGÖR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 124

Özet

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin empati (bilişsel empati, duygusal empati) ve özgecilik (yardım etme, bağışçılık) düzeylerine göre organ bağışına ilişkin tutumları (niyet, tutum, dini kısıtlama) incelenmiştir. Ayrıca çalışmada empati ve alt boyutlarının, özgecilik ve alt boyutlarının ve organ bağışına ilişkin tutumlar ve alt boyutlarının çeşitli değişkenlere göre (cinsiyet, yaş, organ bağışı alan yakını olup olmaması, organ bağışı yapma durumu, nakil listesinde bekleyen yakını olup olmaması) farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama yöntemi ile yapılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Ankara'da bulunan Gazi Üniversitesi'nden 209, Hacettepe Üniversitesi'nden 79 ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'nden 13 kişi olmak üzere lisans eğitimi görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmış 236 kadın ve 65 erkek olmak üzere toplam 301 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Temel Empati Ölçeği (Topçu, Erdur-Baker, & Çapa-Aydın, 2010), Özgecilik Ölçeği (Tekes & Hasta, 2015) ve Organ Bağışı Tutum Ölçeği (Demir & Kumkale, 2013) aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin incelenmesinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklem için t-testi, ANOVA, Pearson Korelasyon Analizi, Mann Whitney U Analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin empati ve alt boyutlarının düzeylerinin, yardım etme alt boyutu ve özgecilik düzeylerinin, tutum alt boyutu, niyet alt boyutu ve organ bağışına ilişkin tutum düzeylerinin yüksek; bağışçılık ve dini kısıtlama alt boyutlarının ise düşük düzeyde olduğu bulunmuştur. Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinin duygusal empati alt boyutu ve empati boyutunda cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Buna göre bilişsel empati ve empati düzeylerine bakıldığında kadınların erkeklere göre daha yüksek düzeyde bilişsel empati ve empati düzeyine sahip olduğu bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin bağışçılık alt boyutu ve özgecilik boyutunda yaşa göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Buna göre bağışçılık ve özgecilik düzeylerine bakıldığında 18-20 yaş aralığında olanların 21-23 yaş aralığında ve 24 yaş ve üzerinde olanlara göre daha yüksek düzeyde bağışçılık ve özgecilik düzeyine sahip olduğu bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin organ bağışı yapma durumuna göre empati ve tutum alt boyutunda anlamlı bir şekilde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre empati ve organ bağışına ilişkin tutum düzeylerine bakıldığında organ bağışı yapanların yapmayanlara kıyasla daha yüksek düzeyde empati ve organ bağışına ilişkin olumlu tutum düzeyine sahip olduğu bulunmuştur. Empati ile özgecilik arasında pozitif yönlü, empati ile organ bağışına ilişkin tutumlar arasında pozitif yönlü, özgecilik ile organ bağışına ilişkin tutumlar arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu bulunmuştur. Hem empatinin hem de özgeciliğin organ bağışını pozitif yönde ve anlamlı olarak yordadığı belirlenmiştir. Organ bağışına ilişkin tutumlardaki değişimin %7'sinin empati tarafından, %9'unun ise özgecilik tarafından karşılandığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ile ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, university students' attitudes (intention, attitude, religious restriction) towards organ donation were examined according to their empathy (cognitive empathy, emotional empathy) and altruism (helping, donorship) levels. In addition, the study investigated whether empathy and its sub-dimensions, altruism and its sub-dimensions, and attitudes towards organ donation and its sub-dimensions differ according to various variables (gender, age, whether there is a relative who has received an organ donation, organ donation status, whether there is a relative waiting on the transplant list). . The research was conducted with the relational screening method. The participant group of the research consists of 236 women and 65 men who are studying at undergraduate level and voluntarily participated in the research, including 209 people from Gazi University in Ankara in the 2022-2023 academic year, 79 people from Hacettepe University and 13 people from Yıldırım Beyazıt University. It consists of a total of 301 people. In the study, data were collected through the Personal Information Form prepared by the researcher, Basic Empathy Scale (Topçu, Erdur-Baker, & Çapa-Aydın, 2010), Altruism Scale (Tekes & Hasta, 2015) and Organ Donation Attitude Scale (Demir & Kumkale, 2013). . Descriptive statistics, t-test for independent samples, ANOVA, Pearson Correlation Analysis, Mann Whitney U Analysis and regression analysis were used to analyze the data. According to the results of the research, university students' levels of empathy and sub-dimensions, helping sub-dimension and altruism levels, attitude sub-dimension, intention sub-dimension and attitude levels towards organ donation are high; donation and religious restriction sub-dimensions were found to be low. It has been determined that university students differ significantly according to gender in the emotional empathy sub-dimension and empathy dimension. Accordingly, when cognitive empathy and empathy levels were examined, it was found that women had higher levels of cognitive empathy and empathy than men. It has been determined that university students differ significantly in the donorship sub-dimension and altruism dimension according to age. Accordingly, when looking at the levels of donation and altruism, it was found that those aged 18-20 had higher levels of donation and altruism than those aged 21-23 and those aged 24 and over. It was concluded that university students differ significantly in the empathy and attitude sub-dimensions depending on their organ donation status. Accordingly, when looking at the levels of empathy and attitude towards organ donation, it was found that those who donated organs had a higher level of empathy and positive attitudes towards organ donation compared to those who did not. It was found that there was a positive relationship between empathy and altruism, a positive relationship between empathy and attitudes towards organ donation, and a positive relationship between altruism and attitudes towards organ donation. It was determined that both empathy and altruism predicted organ donation positively and significantly. It was concluded that 7% of the change in attitudes towards organ donation was covered by empathy and 9% by altruism. The findings were discussed within the framework of the relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Bir üniversitenin tıp fakültesinde öğrencilerin ve asistan hekimlerin organ bağışı hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of information, attitudes and behaviors of students and resident physicians about organ donation in a university's medical faculty

    ORHAN KARAKAŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Halk SağlığıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET NESİMİ KİŞİOĞLU

  2. Organ bağışını artırmada sosyal pazarlama yaklaşımı: Organ bağışına yönelik bir tutum araştırması

    Social marketing approach to increase organ donation: A Research on attitudes toward organ donation

    MEHPARE TOKAY ARĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Halk SağlığıAnadolu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE SEVGİ ÖZTÜRK

    PROF. DR. YAVUZ ODABAŞI

    DOÇ. DR. ÇİĞDEM KIREL

  3. Lisansüstü öğrencilerin organ bağışı tutumu ve dini inançları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the relationship between graduate students' organ donation attitudes and religious beliefs

    ÜMİT APAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sağlık Eğitimiİnönü Üniversitesi

    Karaciğer Nakli Ana Bilim Dalı

    PROF. AHMET SAMİ AKBULUT

  4. Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin organ nakli ve bağışı konusundaki algıları

    The perceptions of the students of faculty of faculty of health affairs about organ transplantation and donation

    SERDAR SARITAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    HemşirelikEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. NEDİME KOŞGEROĞLU

  5. Hemşirelik öğrencilerinin organ bağışı ve organ nakli konusundaki düşüncelerine aile ve eğitimin etkisinin araştırılması

    Investigation of the effects about organ donation and transplantation of thought on family and education of nursing students

    ZÜLFİYE ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Hemşirelikİstanbul Bilim Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEHRA DURNA