Algılanan anne tutumu, mükemmeliyetçilik ve sürekli kaygının ortoreksiya nervoza üzerindeki yordayıcı rolleri
Predicting orthorexia nervosa: The roles of perceived maternal attitude, perfectionism and trait anxiety
- Tez No: 830583
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR TANYAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Sağlıklı Yeme Takıntısı, Büyük Üçlü Mükemmeliyetçilik, Sürekli Kaygı, Ebeveyn Tutumları, Ortoreksiya, Healthy Eating Obsession, The Big Three Perfectionism, Trait Anxiety, Parental Attitudes, Orthorexia
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışmada anneden algılanan tutumlar ile ortoreksiya nervoza arasındaki ilişkide mükemmeliyetçilik ve sürekli kaygının aracı rollerinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi 25-65 yaş (Ort=37,64, SS=11,58) aralığında olan, Türkiye'de ikamet eden ve yaşamının ilk yıllarında annesiyle vakit geçirmiş 411 katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışma korelasyonel bir desene sahiptir ve veriler çevrimiçi platform üzerinden iletilen anket ile toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak sırasıyla Kişisel Bilgi ve Onam Formu ile Teruel Ortoreksiya Ölçeği (TOÖ), Büyük Üçlü Mükemmeliyetçilik Ölçeği – Kısa Formu (BÜMÖ-16), Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (STAI) – Sürekli Kaygı Formu, Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği – Çocuk Formu (KAET-Ç) – Anneden Algılanan Tutumlar Alt Ölçeği kullanılmıştır. Verileri analiz etmek için Mann-Whitney U, Chi Square testleri, Kruskal Wallis H, Spearman Korelasyon Analizi ve Hayes Process Makrosu üzerinden Bootstrap yöntemi ile Model 4 kullanılarak aracılık analizi yürütülmüştür. Bulgular sonucunda mükemmeliyetçilik ve sürekli kaygının anneden algılanan tutumları ve ortoreksiya nervozayı yordadığı görülmüştür. Anneden algılanan tutumlar ile ortoreksiya nervoza arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Aracılık analizi için oluşturulan modeller, anneden algılanan reddedici ve aşırı koruyucu tutumlar ile ortoreksiya nervoza arasında mükemmeliyetçiliğin dolaylı aracı etkisinin olduğunu göstermektedir. Ayrıca anneden algılanan duygusal sıcaklığın düşük oluşu ile ortoreksiya nervoza belirtilerindeki artış arasında sürekli kaygının dolaylı aracılık etkisinin bulunduğu görülmüştür. Çalışmadan elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış ve gelecek araştırmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The study aimed at exploring the mediating roles of perfectionism and trait anxiety in the relationship between perceived maternal attitudes and orthorexia nervosa. The sample consisted of 411 participants, aged between 25-65 (M=37.64, SD=11.58), residing in Turkey and spending time with their mother in the first years of their lives. The study has a correlational design and the data were collected via an online platform. Sociodemographic Information Form, Teruel Orthorexia Scale (TOS), The Big Three Perfectionism Scale – Short Form (BTPS-SF), The State-Trait Anxiety Inventory (STAI) – Trait Anxiety Form, Perceived Parenting Attitudes in Childhood Scale – (s-EMBU-C) – Mother Sub-Scale were employed to collect data. First, Mann-Whitney U, Chi Square tests, Kruskal Wallis H, Spearman Correlation Analysis, and then Hayes Process Bootstrap Method Model 4 were conducted to analyze data. The findings indicated that perfectionism and trait anxiety were associated with orthorexia nervosa and perceived maternal attitudes. No significant relationship was found between perceived maternal attitudes and orthorexia nervosa. The results of the mediation analysis have shown that perfectionism has an indirect mediating effect between high level of mothers' rejection and overprotection scores and orthorexia nervosa. Furthermore, trait anxiety has an indirect mediating effect between low level of mothers' emotional warmth and orthorexia nervosa. These results are discussed according to the literature, contributions of the current study and its limitations and recommendations for future research are presented.
Benzer Tezler
- Algılanan anne tutumu, mükemmeliyetçilik ve psikolojik sağlık ilişkisinde ruminasyonun aracı rolü: Üstün yetenekli ergenlerle bir çalışma
The role of rumination in the relationship between perceived mother attitude, perfectionism and psychological health: A study with gifted adolescents
EBRU KALFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- Ünı̇versı̇te öğrencı̇lerı̇nde algılanan anne baba tutumları ile mükemmelı̇yetçı̇lı̇k ve yetersı̇zlı̇k duygusu arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇
The relationship between perceived parental attitudes, perfectionism and inferiority feeling in university students
AYŞE NUR ÇOBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM MESTÇİOĞLU
- Özel yetenekli öğrencilerde mükemmeliyetçilik ve yaşam doyumu ilişkisinde algılanan anne-baba tutumlarının aracı rolü
The mediating role of perceived parental attitudes in the relationship between perfectionism and life satisfaction in gifted students
HÜSEYİN FINDIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NÜKET AFAT
- Kendini sabote etme eğilimi, algılanan anne ve baba tutumu ve mükemmeliyetçilik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between self-sabotage tendency, perceived parental attitudes and perfectionism
ECE TUĞUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF HALDUN SOYGÜR
- Öğrencilerin mükemmeliyetçilik tutumları ile anne baba tutumlarının karşılaştırmalı incelenmesi
The comparative study of students' perfection attitudes and parents' attitudes
MUSTAFA SATILMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ENGİN DENİZ