Solution of Bohr Hamiltonian for odd-even nuclei for Kratzer potential in γ-unstable region
X(5) kritik noktası civarında Kratzer potansiyeli için Bohr Hamiltoniyeninin çözümü
- Tez No: 832254
- Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS İNCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 52
Özet
Bu Bir atom çekirdeği, nükleon adı verilen proton ve nötronlardan oluşur ve çekirdeğin yapısı sahip olduğu nükleon sayısına bağlı olarak değişir. Herhangi bir çekirdeğin deneysel uyarım enerjisi spektrumları incelenirse, üç farklı yapının olabileceği görüldü. Geometrik resme göre bu yapılar harmonik osilatör, gama kararsız ve prolate (oblate) deforme olmuş rotordur. Nükleer yapı fizikçilerinin son yıllarda yoğun bir şekilde üzerinde çalıştıkları konulardan biri de nükleon sayılarına bağlı olarak bu limit yapılar arasında meydana gelen şekil fazı geçişleridir. İlk başta, deneysel uyarma enerji spektrumlarının düzenliliği nedeniyle çift-çift çekirdekler araştırıldı. Faz geçişlerinin gerçekleştiği kritik noktalarda, çift-çift çekirdeklerin uyarma enerjileri ve elektriksel dört kutuplu geçiş oranları gibi özellikler elde edilir. Deneysel veriler incelendiğinde birkaç çekirdek dışında diğerlerinin kritik nokta civarında yapılar sergiledikleri görülmüştür. Öte yandan, tek-çift çekirdekler, uyarma enerji spektrumlarının karmaşıklığından dolayı fazla çalışılmamıştır. Bu çalışmada kararsız tek-çift çekirdekler, çift çekirdeğin kararsızlığını bozmadan j=3/2 yörüngesinde hareket eden tek nükleon olarak düşünülmüştür. Sistem deforme olduğundan, böyle bir sistemin gözlenebilirleri toplu Bohr Hamiltoniyen tarafından elde edilebilir. Hamiltonian'da, potansiyel enerjinin, iki serbest parametreye sahip olan Kratzer potansiyeli biçiminde olduğu varsayılmıştır. Daha sonra karşılık gelen Schrödinger denklemi, Nikiforov-Uvarov yöntemi kullanılarak analitik olarak çözülmüştür. Enerji denklemi, Kratzer serbest potansiyel parametrelerinin fonksiyonları olarak kapalı formda elde edilmiştir. Bu çalışmada, Kratzer potansiyelinin yeteneğini test etmek için gama-kararsız yapıya sahip (_^(187-195))Ir izotopları seçilmiştir. Bu çekirdeklerin deneysel spektrumlarını tahmin etmek için Mathematica programında bir kod yazılmış ve her bir izotop için Kratzer potansiyel parametreleri belirlenmiştir. Teorik tahminlerin deneysel verilerle iyi bir uyum içinde olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
An atomic nucleus is comprised of protons and neutrons that are called nucleons, and the structure of the nucleus changes depending on the number of nucleons it has. If one study the experimental excitation energy spectra of any nuclei, it was seen that there could be three different structures. According to geometric picture, these structures are harmonic oscillator, gamma-unstable and prolate (oblate) deformed rotor. One of the subjects that nuclear structure physicists have been working on intensively in recent years is the shape phase transitions that occur between these limit structures depending on the number of nucleons. At first even-even nuclei were investigated because of the regularity of the experimental excitation energy spectra. At the critical points where phase transitions take place, properties such as excitation energies and electric quadrupole transition ratios of even-even nuclei are obtained. When the experimental data were examined, it was seen that except for a few nuclei, the others exhibited structures around the critical point. Odd-even nuclei, on the other hand, have not been studied much because of the complexity of their excitation energy spectra. In this study, the unstable odd-even nuclei has been thought as the single nucleon moving in a j=3/2 orbit without breaking the unstablitiy of even core. Since the system is deformed, the observables of such a system can be obtained by the collective Bohr Hamiltonian. In the Hamiltonian, the potential energy was assumed to be of the form of Kratzer potential, which has two free parameter. Then the corresponding Schrödinger equation has been solved analytically by using the Nikiforov-Uvarov method. The energy equation has been obtained in a closed form as functions of Kratzer potential free parameters. In this study, (_^(187-195))Ir isotopes having gamma-unstable structure have been selected to test the ability of Kratzer potential. To predict the experimental spectra of these nuclei, a code has been written in Mathematica programme and the Kratzer potentail parameters for each isotope have been determined. It is found that theoretical predictions are in good aggreement with the experimental data.
Benzer Tezler
- Solution of the Bohr Hamiltonian for the Davidson potential in the 𝛾~unstable region for odd-even nuclei
𝛾~kararsız bölgede Davidson potansiyeli için Bohr Hamiltoniyeninin tek-çift çekirdekler için çözümü
HARITH AHMED SALIM AL-GBURI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS İNCİ
- Bohr hamiltonyenin γ = 30° için kratzer potansiyeli ile çözümü
The solution of bohr hamiltonian for γ = 30° with kratzer potential
BURCU UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fizik ve Fizik MühendisliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM YİĞİTOĞLU
- Nıkıforov-Uvarov yöntemi kullanılarak X(3) ve X(5) modeli için bohr hamiltonyeninin kratzer potansiyeli ile analitik çözümü
Analytical solution of bohr hamiltonian with kratzer potantial for X(3) and X(5) model by using Nikiforov-Uvarov method
TUĞBA TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fizik ve Fizik MühendisliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM YİĞİTOĞLU
- Solution of the Bohr Hamiltonian for the Davidson potential in the ɣ~unstable region
Ɣ~istikrarsız bölgedeki Davidson potansiyeli için Bohr Hamiltonian'ın çözümü
AHMED HASHIM ABDULWAHID ABDULWAHID
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS İNCİ
- Solution of the Bohr Hamiltonian for the kratzer potential around the X(5) critical point
X(5) kritik noktası civarında krater potansiyeli için Bohr Hamitiltoniyeninin çözümü
YASIR SALIH DAR DAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLYAS İNCİ