İnsan hakları perspektifinde gıda güvenliği ve 5237 sayılı türk ceza kanununda gıda suçları (TCK M. 185-186)
Food safety in the perspective of human rights and food crimes in the turkish criminal code no. 5237 (ART. 185-186)
- Tez No: 833213
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN SAYGILI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnsan Hakları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Hakları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Canlı yaşamının sürdürülebilirliği için gıda, tartışmasız bir gerekliliktir. Ancak gıdanın işlevini yerine getirmesi birtakım şartlara bağlıdır. Bu şartların en başında gıdanın güvenliği gelmektedir. Güvenli olmayan gıda beslenmeye hizmet etmenin aksine insan sağlığını bozulmasına yol açmakta; yaşamsal, ekonomik, sosyal birçok soruna davetiye çıkarmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda da gıda sektöründe çokça rastlanan gıda güvenliği ihlalleri, her ne kadar bu konuda insanların, üreticilerin, tedarikçilerin ve devletin somut adımlar atmasını sağlamışsa da gelinen noktada gıda güvenliğinin hala bir insan hakları meselesi olarak ele alınması genel eğilim değildir. Çalışma da gıda güvenliğinin neden ve hangi insan hakları gözlüğüyle görmek gerektiğini açıklamak amacındadır. Çalışma, ilk bölümünde gıda, gıda hakkı, kamu sağlığı gibi kavramlara değinmek suretiyle gıda güvenliğinin ne anlama geldiğini, tarihsel arka planı ve hukuki zeminiyle ele almaktadır. Gıda güvenliği, beslenmenin kendisi kadar geçmişe dayanan bir ihtiyaç olarak birçok insan hakkıyla kesişir bir ilişki içerisindedir. Gıda güvenliği söz konusu olduğunda hakim tavrın tüketici haklarının korunması ya da gıda sektöründeki rekabet ortamının düzenlenmesi arasında sıkışması, alandaki ihlallerin sebep olabileceği sonuçlar düşünüldüğünde önleme, tespit, müdahale ve mücadele bakımlarından rehavet yaratmaktadır. Dolayısıyla gıda güvenliğinin genelde kamu sağlığı ve insan onuruna yaraşır bir gelecek, özelde ise bireylerin insan haklarının sağlanması bakımından bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilmesi zaruriyet haline gelmiştir. Zira sektörel uygulamaların kayıtsızlığı ile hukuki düzenleme ve yaptırımların etkinsizliği, mikrodan makroya ciddi tehlikeler barındırmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde de 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun literatürde“gıda suçları”şeklinde tabir edilen 185 ve 186. maddelerinde düzenlenmiş“Zehirli Madde Katma”suçu ile“Bozulmuş veya Değiştirilmiş Gıda veya İlaçların Ticareti”suçu incelenmektedir. Bu suç tiplerinin, Türk Ceza Hukuku bakımından gıda güvenliği ihlalleriyle mücadele etmekte en önemli ve etkin kullanılması gerekilen savunma mekanizmaları olduğu kanısından ve ceza hukukunun sadece toplum düzenini sağlamayı değil, toplumu ileri götürmeyi amaçlayan bir hukuk dalı olmasından hareket edilmektedir. Bu sebeple çalışmanın ilk bölümünde inşa edilen“bir insan hakları gerekliliği olarak gıda güvenliği”bilincinin, bu maddelerin incelenmesi ve uygulanmasında temel motivasyon edinilmesi amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Food is an indisputable necessity for the sustainability of life. However, the function of food depends on certain conditions. The first of these conditions is food safety. Unsafe food does not just serve malnutrition but also it leads to deterioration of human health and invites many vital, economic and social problems. Although the food safety violations, that have ravaged the food industry in the past years have enabled people, producers, suppliers and the state to take concrete steps in this regard, it is not a general trend to consider food safety as a human rights issue at this point. The study aims to explain why it is necessary to see food safety through the lens of human rights and what human rights it relates to. In the first part of the study, it deals with the meaning of food safety, with its historical background and legal ground, by referring to concepts such as food, right to food and public health. Food safety, as a need as old as nutrition itself, intersects with many human rights. When it comes to food safety, the fact that the dominant attitude is caught between protecting consumer rights or regulating the competitive environment in the food sector creates complacency in terms of prevention, detection, intervention and struggle when the consequences of violations in the field are considered. Therefore, it has become a necessity to evaluate food safety from a holistic perspective in terms of a future befitting public health and human dignity in general, and the human rights of individuals in particular. Because the indifference of sectoral practices and the ineffectiveness of legal regulations and sanctions pose serious dangers from micro to macro. In the second part of the study, the crime of“Adding Toxic Substance”and the crime of“Trade of Corrupted or Modified Food or Medicines”regulated in Articles 185 and 186 of the Turkish Penal Code No. 5237, which are referred to as“food crimes”in the literature, are reviewed. It is considered that these types of crimes are the most important and effective defense mechanisms in combating food safety violations in terms of Turkish Criminal Law, and that criminal law is a branch of law that aims not only to ensure social order, but also to take the society forward. For this reason, the awareness of“food safety as a human rights requirement”built in the first part of the study is aimed to be the main motivation for the examination and implementation of these articles.
Benzer Tezler
- Private sector responsibilities for climate change impacts on human rights
İklim değişikliğinin insan haklarına etkisi konusunda özel sektörün sorumluluğu
ASUDE ÖRÜKLÜ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiHukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İDİL IŞIL GÜL
- Literary representations of environmental injustice in Contemporary American Literature
Çevresel adaletsizliğin Çağdaş Amerikan Edebiyatındaki temsilleri
SEZİN ZORLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YONCA DENİZARSLANI
- Uluslararası ticaretin dinamiği
Başlık çevirisi yok
NAMIK TEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL
- İnsan hakları perspektifinde Hohfeldyan yaklaşım
Hohfeldian approach in human rights perspective
FATMA NUR YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BALKAN DEMİRDAL
- Devlet ve insan hakları perspektifinde hukuk ve sinema
Recht und film in der perspektive von staat und menschenrechte
SELİM MİSAFİR
Doktora
Türkçe
2021
HukukAkdeniz ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HANİFİ BAYRAM
PROF. DR. İLYAS DOĞAN