Uluslararası faaliyet gösteren genel yüklenici bir inşaat firmasının stratejik yönetimine uygun olarak çok kriterli karar verme yöntemleri ile proje seçimi
The project selection using multi-criteria decision-making methods: a case study on the selection of an international general contractor construction company following the company's strategic management
- Tez No: 833461
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL POLAT TATAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, İşletme, Civil Engineering, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı İşletmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Stratejik yönetim, bir organizasyonun ne yaptığını, varlık nedenini ve gelecekte ulaşmak istediği hedeflerini ortaya koyan bir yönetim tekniğidir ve bir organizasyonun gelecekte varmak istediği hedefleri ve bu hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren süreci analiz eden yönetim olarak tanımlanmaktadır. Stratejik yönetim bir şirketin kendini tanıması, analiz etmesi ve buna göre yol haritası belirlemesi ile mümkün olur. Stratejik yönetim ayrım gözetmeksizin tüm sektörler için önemlidir. Her pazarda kazanmanın genellikle birden fazla yolu olduğu için doğru adımlar atmak önemlidir, iyi seçimlerle, bir işletme hedef pazarlarında kazanma hakkı kazanır. Rekabetin çok yoğun olduğu, koşulların sürekli ve hızla değişiklik gösterdiği inşaat sektöründe de bir inşaat firması için stratejik yönetim elzemdir ve stratejik yönetimi kapsamında inşaat şirketlerinin stratejisine uygun proje seçimi büyük önem taşımaktadır. Bir projeye teklif verilip verilmemesine karar verilmesi bunun için başarılı bir ihale stratejisinin geliştirilmesi, bir yüklenici için kritik bir faaliyettir çünkü bir teklifin hazırlanması zaman alır ve maliyetli olabilir. Bir müteahhit için başarı sadece bir teklifi sunmak değil o ihaleyi kazanmaktır. Başarılı bir stratejinin temeli, organizasyonun amaçlarını yerine getirmeye yardımcı olan teklif fırsatları üzerinde yoğunlaştırmaktır. Bir organizasyonun kaybedilen bir teklif hazırlamak için enerjisini harcamasını önlemeye ilişkin olarak, teklif verip vermeme kararının organizasyonun stratejik çerçevesi bağlamında verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir. Bir inşaat firmasının stratejisine uygun olarak proje seçimi yapabilmek için pek çok kriter bulunmaktadır ve proje havuzunda oldukça fazla alternatif bulunmaktadır. Birçok kriter ve alternatifin olduğu durumlarda çok kriterli seçim yöntemleri ile seçim yapılabilir. Bu tez çalışmasında bir inşaat firmasının belirlediği stratejik yönetime uygun olarak hareket edebilmesi için çok kriterli seçim yöntemleri ile proje seçimi yapılacaktır. Bunun için bu çalışmada ilk olarak strateji, stratejik yönetim ve inşaat sektörü tanımlanmış ve bunlar literatür araştırmaları ile detaylandırılmıştır. Daha sonra inşaat firmalarının proje seçimine yönelik literatür araştırması yapılmış; proje seçimini etkileyen kriterler ve proje seçiminde kullanılan çok kriterli karar verme yöntemleri incelenmiştir. Bu literatür araştırmaları sonrasında uluslararası alanda genel müteaahhit olarak faaliyet gösteren ENR, Engineering News Record, tarafından paylaşılan“250 En Büyük Uluslararası Müteahhit Listesi”içerisinde ilk 100'de yer alan gerçek bir inşaat firmasının stratejik yönetimine uygun olarak proje seçimi kararı üzerine bir vaka çalışması yapılmıştır. Proje seçimi için kriterler, literatür çalışması ile belirlenen kriterlerin arasından şirkette karar vericilerin oluşturduğu bir grup tarafından belirlenmiştir. Karar vericiler arasında İş Geliştirme, Strateji, Risk ve Sürdürülebilirlikten sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Teklif Müdürü, İş Geliştirme ve Strateji Mühendisi, Risk ve Strateji Mühendisi bulunmaktadır. Karar vericiler literatür çalışmalarından elde edilen kriterler arasından şirkette proje seçimi yapılırken göz önüne alınan kriterleri belirlemiş ve kriterleri global kaynakları kullanarak kategorize etmişlerdir. Karar vericiler Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri'nden çok sayıda kriter ve alternatif içeren karmaşık bir karar verme problemini ikili karşılaştırmalara indirgeyerek cevabın bulunmasını hedefleyen basit ve etkili bir çok kriterli karar verme yöntemi olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP - Analytic Hierarchy Process) kullanılarak her bir kriterin diğer bir kritere göre önemine karar vermiştir. Karar vericilerin oluşturduğu karar matrisleri geometrik ortalamaları alınarak tek bir karar matrisine indirgenmiştir ve ardından normalizasyon matrisi oluşturulmuş ve kriter ağırlıkları belirlenmiştir. Kriter ağırlıklarının belirlenmesinin ardından proje seçimi yapılırken Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri'nden Avantajlara göre Seçim (CBA - Choosing by Advantages) ve Çok Faktörlü İdeal-Gerçek Karşılaştırmalı Analizi (MAIRCA - MultiAtributive Ideal-Real Comparative Analysis) yöntemleri kullanılmıştır. Alternatifler arasındaki avantajlara odaklan CBA yöntemi uygulanırken ilk modelde proje bedeli hesaplamalara dahil edilmiş ikinci modelde ise proje bedeli öncelikle puanlamadan ayrı tutulmuş daha sonra kabarcık grafiği ile projelerin kriter puanlamaları ve proje bedelleri aynı grafik üzerinde gösterilmiştir. Burada proje bedelinin, proje puanları üzerindeki etkisini göstermek amaçlanmıştır. Çıkan sonuçlar birbiri ile paralellik göstermektedir. Proje bedelinin dışarda tutulup sonradan eklendiği ikinci yöntemde diğerinden daha tercih edilebilir çıkan projelerin proje bedeli kriteri kaynaklı olduğu görülebilmektedir. Proje seçimi için ikinci yöntem olarak, ideal ve ampirik derecelendirmeler arasındaki boşlukları tanımlayarak her bir kritere ait boşlukların toplanması ile karar alternatifleri için toplam boşluğu elde eden MAIRCA yöntemi kullanılmış ve toplam boşluk değeri minimum olan en tercih edilen alternatifler belirlenmiştir. CBA ve MAIRCA yöntemi proje alternatifleri puan skalası karşılaştırıldığında her iki modelde de sıralama aynı bulunmuştur. Modellerin aynı sonucu veriyor olması ile bu vaka için en iyi alternatif seçimi / sıralaması öngörülebilmiştir. Sonuçlar Yönetim Kurulu'na ihalelere girip girmeme kararı alırken, Şirket'in stratejik planına uygun olarak proje alternatifleri puanlama tablosu ve grafiği sunmaktadır. Böylece bu tez çalışmasında, genel yüklenici bir inşaat firmasının stratejik yönetimi kapsamında hangi projelere teklif verip vermeyeceğine dair karar verebilmesini ve aynı zamanda sorun ve beklentilere cevap verebilmesini sağlayacak sistematik bir çözüm önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Strategic management is a management technique that reveals the practices, raison d'etre, and goals of an organization. It is defined as the management that analyzes the future goals of an organization and the process indicating how to reach them. Strategic management materializes if and when a company knows and analyzes itself and maps out a route accordingly. It is crucial for each sector. It is significant to take the proper steps as there is usually more than one way to win in every market. Hence, a business earns the right to succeed in its target markets upon good choices. In the construction industry where competition is particularly harsh and conditions constantly and rapidly change, strategic management and suitable project selection following strategic management are also crucial for a construction company. Deciding whether to bid on a project or not and developing a successful bidding strategy accordingly is fundamental for a contractor since it is time-consuming and costly to prepare a bid. Therefore, success for a contractor means not only submitting a bid but also winning that bid. The foundation of a successful strategy is to focus on the bid opportunities that can help an organization fulfill its goals and objectives. The decision of whether to bid or not must be made based on the strategic framework of an organization to prevent it from wasting its energy preparing a bid to be lost. There are a lot of criteria for choosing a suitable project under the strategy of a construction company. Additionally, there are many alternatives in the project pool. In those cases where there are plenty of criteria and alternatives, the selection can be made with multi-criteria selection methods. In this thesis, a project selection is made by using muti-criteria selection methods so that a construction company can act according to the previously-determined strategic management. For this reason, in this study, the notions of strategy, strategic management, and the construction sector have first been defined and detailed based on a literature review. Afterward, a literature review has been conducted on the project selection of construction companies, and the criteria affecting the project selection and multi-criteria decision-making methods applied in the selection have been examined. Following those literature reviews, a case study has been conducted on the project selection decision under the strategic management of a real construction company that is in the top 100 on the list titled“Top International 250 Contractors”shared by ENR, Engineering News Record, which operates as an international general contractor. The criteria applied for the project selection have been determined by a group of decision-makers in the company among the criteria based upon the literature review. Those decision-makers include the Vice President who is responsible for Business Development, Strategy, and Sustainability, the Bidding Manager, Business Development and Strategy Engineer, and Risk and Strategy Engineer. They have determined the criteria considered in the project selection by the company among the ones obtained from the literature review, and have categorized them using global resources. Analytic Hierarchy Process (AHP) has been employed by the decision-makers. AHP is a simple and effective multi-criteria method that aims to find the answer by reducing a complex decision-making issue that encloses many criteria and alternatives among Multi-Criteria Decision-Making Methods into pairwise comparisons. Consequently, the decision-makers have decided upon the significance of each criterion compared to another one. The decision matrices created by the decision makers have been reduced into a single decision matrix after the calculation of their geometrical averages, and then the normalization matrix has been formed and criterion weights have been determined. Following the determination of the criterion weights, Choosing by Advantages (CBA) and Multi Atributive Ideal-Real Comparative Analysis (MAIRCA), which are among Multi-Criteria Decision-Making Methods, have been applied during the project selection process. In the CBA method, which focuses on the advantages among the alternatives, the project cost has been included in the calculations in the first model. On the other hand, in the second model, it has been separated from the scoring first, and then the criteria scorings and costs of the projects have been demonstrated on the same graph by using a bubble chart. The aim here is to reveal the effect of the project cost on the project scores. The results show parallelism with one another. Based on the second method, in which the project price has been excluded and added later, it can be seen that the more preferable projects result from the project price criterion. The second method applied in the project selection is MAIRCA, which helps obtain the total gap for decision alternatives by summing the gaps for each criterion following the determination of the gaps between the ideal and empirical ratings. Thus, the most preferred alternatives with the lowest total gap value have been identified. When the score scales of the project alternatives based on the CBA and MAIRCA methods have been compared, it is found that the ranking is the same in both models. Since the methods yield the same result, the best alternative selection/ranking can be predicted. The results enable the Board of Directors to decide whether to bid, or not. Furthermore, they present the scoring table and graph of the project alternatives to the Company in line with the Company's strategic plan. It is highly important to apply the models in a practical way. Including the AHP method used in the model creation process, both CBA and MAIRCA methods could be applied using MS Excel. To be able to create a model without the need for any other computer programs except MS Excel increases the applicability. Hence, this thesis proposes a systematic solution that can enable a general contractor construction company to decide which projects to bid on and at the same time, to respond to problems and expectations according to its strategic management. In this thesis, the critera weights have been determined using the AHP method. However, in future studies, ENTROPI, DEMATEL and BEST-WORST methods can also be used to determine the critera weights, and the results can be compared. Furthermore, after the determination of the criteria weights, apart from the CBA and MAIRCA methods used in the present thesis, it is recommended to compare the results using the TOPSIS, VIKOR, PROMETHEE and ELECTRE methods to choose among the alternatives and rank them.
Benzer Tezler
- Multi-objective subcontractor selection model based on performance measurement framework in international construction projects
Uluslararası inşaat projelerinde performans ölçüm çerçevesine dayalı çok amaçlı alt yüklenici seçim modeli
BEFRİN NEVAL BİNGÖL
Doktora
İngilizce
2017
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL POLAT TATAR
- Uluslararası inşaat firmalarının teklif karar verme sürecini etkileyen faktörlerin araştırılması ve adaptif ağ tabanlı bulanık çıkarım sistemi tahminleme yöntemi ile bir karar verme modeli oluşturulması
Evaluation of factors affecting international construction firm's bid/no bid decisions and setting a decisions model with adaptive neuro fuzzy inference system
ENİS UYSALOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL POLAT TATAR
- İnşaat planlama teknikleri ve yeni yaklaşımlar-Türk yüklenici firmaları alan çalışması
Construction scheduling techniques and new approaches-field study of Turkish construction firms
CENK KONAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ATTİLA DİKBAŞ
- İnşaat sektörü çalışanlarının çatışma giderim yaklaşımları üzerine bir araştırma
A research on the construction sector workers? conflict resolving approaches
DUYGU BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HEYECAN GİRİTLİ
- Eser sözleşmesinde yüklenicinin ayıba karşı tekeffül borcu ve iş sahibinin hakları
The contractor's obligation of warranty in an independent contractor of agreement and rights of business owner
MEHMET EMRE SARIYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukGazi ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZ SADIK AYDOS