Dârü'l-Elhân külliyatında bulunan Anadolu halk şarkılarının makam ve terkip özellikleri açısından incelenmesi
The study of Anatolian folk songs in Dâru'l-Elhân collection in terms of makam and composition features
- Tez No: 835944
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRAH HATİPOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Müziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 312
Özet
Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde toplumda başlayan Batı yönlü değişimden en çok etkilenen sanat dallarından biri hiç kuşkusuz müzik olmuştur. Bu dönemde başlayan Batı tiyatro ve müziğine olan ilgi, kurumsallaşmayı da beraberinde getirmiştir. Kurumsal değişimlerin de olduğu bu dönemde Dârü'l-Bedâyi, 1914'te ilk tiyatro ve müzik okulu olarak açılmıştır. Fakat 1. Dünya Savaşı kaynaklı sıkıntılar sebebiyle faaliyetleri durmuştur. Daha sonra Cumhuriyet rejimi dönemine geçiş sürecinde müzik eğitimi vermek ve müzik öğretmeni yetiştirmek amacıyla 1917'de Dârü'l-Elhân kurulmuştur. Dârü'l-Elhân, Türk müziği tarihinde 20. yüzyılın başlarında eserlerin notaya aktarım çalışmalarının en önemlilerinden birini gerçekleştirmiştir. Bunun yanında transkripsiyon çalışmalarının resmi olarak kayıt altına alındığı ilk kurumdur. Dârü'l-Elhân heyetinin gerçekleştirdiği eğitim-öğretim faaliyetlerinde tarihi Türk müziği eserlerine yapılan sınıflandırma, notalama ve tespit çalışmalarının yanı sıra Türk müziğinin gelecek kuşâklara öğretilmesi görevini üstlenmek üzere önemli derleme ve yayım faaliyetlerinde de bulunulmuştur. Anadolu'ya yapılan derleme gezileri ile Anadolu Halk Şarkıları, Dârü'l-Elhân kapsamında derlenerek notaya alınmış ve“Dârü'l-Elhân Külliyâtı Anadolu Halk Şarkıları”adı altında 7 adet defter olarak yayımlanmıştır. Ancak transkripsiyon çalışmalarına dair yapılan incelemeler sonucunda; eserlerde nota yazımı, usûl ve makam/terkip tespitinde hatalar olduğu veya ezgilerin hangi makam veya terkibe ait olduğunun tespit edilemediği ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, 7 defter halinde kaydedilen Dârü'l-Elhân Külliyâtı'ndaki Anadolu Halk Şarkıları'nı gelenekteki makam ve terkip algısı ışığında inceleyerek ezgi özelliklerini ortaya koymak, ait oldukları makam/terkibi tespit etmektir. Çalışma; günümüzde türkü olarak adlandırılan Anadolu Halk Şarkıları'nın ezgi yapılarının büyük bir kısmının makam/terkip özellikleri açısından tespit edilebildiği, ismi belli olmayan ve terkip seyrine sahip ezgilerin isimlendirilebildiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Undoubtedly, one of the branches of art that was most affected by the western change that started in the society in the last period of the Ottoman Empire was music. The interest in western theater and music, which started in this period, brought along institutionalization. In this period of institutional changes, Dârü'l-Bedâyi was opened as the first theater and music school in 1914. However, due to the problems caused by the First World War, its activities could not continue. Later on, Dârü'l-Elhân was established in 1917 to provide music education and to train music teachers during the transition period to the Republican regime. Dârü'l-Elhân fulfilled the responsibility of transferring works to notation in the history of Turkish music at the beginning of the 20th century. In addition, it is the first institution where transcription studies were officially recorded. In the educational activities carried out by the Dârü'l-Elhân delegation, important compilation and publication activities were done to undertake the task of teaching Turkish music to future generations, as well as the classification, notation and determination studies of historical Turkish music works. With the compilation trips to Anatolia, Anatolian Folk Songs were compiled and notated within the scope of Dârü'l-Elhân and published as 7 notebooks under the name of“Dârü'l-Elhân Külliyâtı Anatolian Folk Songs”. However, as a result of the studies on transcription studies it was found that there were errors or could not be determined in notation writing, method and maqam/composition determination. In this context, the aim of the present study is to examine the Anatolian Folk Songs in the Dârü'l-Elhân Külliyâtı recorded in 7 notebooks in the light of the traditional mode and composition perception, to reveal the melody characteristics and to determine the maqam/composition to which they belong. Study; It has been concluded that most of the melody structures of the Anatolian Folk Songs, which are called folk songs today, can be determined in terms of their mode/composition features, and the melodies with an unknown name and compositional course can be named.
Benzer Tezler
- Dârü'l Elhân Halk Müziği Külliyatı'nın değerler eğitimi açısından incelenmesi
Examination of Dârü'l-Elhân Folk Music Collection in terms of values education
BÜŞRA KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN GÜLÜM
- Beste formundaki eserlerin biçim, ezgi ve usûl açılarından incelenmesi
Examining the beste works in terms of form, melody and pattern
AYŞE EMSAL AKSIN ÇEVİK
- Ali Rifat Çağatay'ın 8 numaralı Hamparsum Defterinde ve Dârülelhân Külliyatı'nda yer alan ortak eserlerin edisyon kritiği
Edition critical of the common works in Ali Rıfat Çağatay's Hamparsum Book no. 8 and in the Darülelhân Corpus
TARIK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞİRİN KARADENİZ
- Dârü'l-Elhân Külliyâtı'ndaki Rast Ailesine mensup 8 makamdan 32 eserin zaman ve oran açısından grafik metodu ile incelenmesi
An investigation of 32 works from 8 offices from the Rast Family in Dârü'l-Elhân Külliyâti with the graphic method in time and ratio
NEŞE YEŞİM ALTINEL ÇOBAN
- Tanburi Ali Efendi'nin Sipihr makamında bestelediği eserlerin makam kuramları açısından analizi
An analysis of Tanburi Ali Efendi's works composed in Sipihr in terms of authority theories
TUĞÇE ERENCİ