Geri Dön

Afganistan Türkmencesi Ersarı ağzı derlemeleri üzerine (Dil incelemesi-sözlük)

A study on Turkmen dialect Ersari in Afghanistan (Language analysis-dictionary)

  1. Tez No: 836412
  2. Yazar: BIBI KHADIJA NOORULLAH
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE BERKAN YENİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Afganistan Türkmencesi, Türkmence, Ersarı Ağzı, Afghanistan Turkmen Language, Turkmen Dialect, Ersarı Dialect
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 90

Özet

Bu tez çalışması hazırlanırken, Afganistan'ın bazı bölgelerine tarafımızca bizzat gidildi ve orada yaşayan Türkmen nüfusundan insanlarla çeşitli konular üzerine röportajlar yapıldı. Yapılan bu röportajların ses kayıtları deşifre edilerek yazıya geçirildi. Afganistan Türkmenlerinin yaşadıkları bazı bölgelere ulaşımın ve buralarda araştırma yapmanın Afganistan'ın mevcut sisyasi ve sosyal ortamı gereği araştırmacıların can güvenliği açısından tehlikeli olması sebebiyle tarafımızca buradaki Türkmen yerleşimlerinin tamamına ulaşılması mümkün olmamıştır. Ulaşılan yerlerde yapılan derlemelerle bu bölgelerdeki yerel ağızları, derlenen metinlere bağlı olarak hem fonetik hem de morfolojik açıdan incelenmiştir. Çalışmanın Giriş bölümünde Afganistan'ın fiziki coğrafyası, Türkmen tarihi ve Türkmence hakkında bilgi verildikten sonra Birinci Bölümde Türkmenlerin yaşadığı beş farklı bölgede yapılan derlemelerin ses kayıtlarından deşifre edilmiş metinleri yer almaktadır. Yapılan röportajlardaki konuşma konuları şu başlıklar altında toplanmıştır: 1)Türkmen kadınlarının yaşadığı zorluklar, 2)Türkmen halkının misafirperverliği, 3)Türkmen bir yazarın, okumak için çocukluğunda verdiği mücadele, 4)Afganistan'daki Türkmenlerin dışlanması, 5)Türkmen halkının yaygın olarak kullandıkları atasözleri İkinci Bölümde derlemelerin ses bilgisi açısından özellikleri incelenmiştir. Üçüncü Bölümde şekil bilgisi üzerinde durulmuş, Dördüncü Bölümde derlemelerdeki söz varlığı üzerinden sözcük türleri incelenmiştir. Son olarak derlenen metinlerdeki sözcüklerin metinlerde geçtikleri yerleri de gösteren bir sözlük oluşturularak çalışma Sonuç Bölümü ile tamamlanmıştır. Derlemeler incelenirken kolaylık olması açısından, metinler her beş cümlede bir numaralandırılmıştır. Dil incelemesi bölümünde örnek olarak verilen tüm kelimelerin metinlerdeki satır numaraları verilerek gösterimi yoluna gidilmiştir.

Özet (Çeviri)

While preparing this thesis, we personally visited some parts of Afghanistan and interviewed people from the Turkmen population living there on various subjects. The audio recordings of these interviews were transcribed and transcribed. It has not been possible for us to reach all of the Turkmen settlements here, as it is dangerous for the life safety of researchers due to the current political and social environment of Afghanistan, to reach some regions where Afghanistan Turkmen live and to do research there. With the compilations made in the places reached, the local dialects in these regions were examined both phonetically and morphologically depending on the compiled texts. In the Introduction part of the study, after giving information about the physical geography of Afghanistan, Turkmen history and Turkmen, in the First Part there are texts deciphered from the audio recordings of the compilations made in five different regions where Turkmens live. The topics of conversation in the interviews were grouped under the following headings: 1) The difficulties faced by Turkmen women, 2) The hospitality of the Turkmen people, 3) The struggle of a Turkmen writer in his childhood to read, 4) The exclusion of the Turkmen in Afghanistan, 5) Proverbs commonly used by Turkmen people In the second part, the features of the compilations in terms of phonetics are examined. In the Third Chapter, morphology was emphasized, and in the Fourth Chapter, word types were examined through the vocabulary in the compilations. Finally, a dictionary was created showing the places where the words in the compiled texts were used in the texts, and the study was completed with the Conclusion Section. For convenience when reviewing the reviews, the texts are numbered every five sentences. All the words given as examples in the language analysis section were displayed by giving line numbers in the texts.

Benzer Tezler

  1. Türkmenistan Türkmencesi ile Afganistan Türkmencesinin ses ve şekil bilgisi bakımından karşılaştırılması

    The comparison of Türkmenistan and Afghanistan's Turkmen languages from phonetic and morphological perspective

    NOORYAGHDI NOOR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIRIM

  2. Abdurrahim Oraz'ın seçilmiş şiirleri (Dil ve üslup incelemesi)

    Language and style examination in selected poems of Abdurrahim Oraz

    ABDULLAH ALLAH BERDİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NERGİS BİRAY

  3. Etno-kültürel özellikleriyle Afganistan Türkmenleri: Demografik ve kültürel bir yaklaşım

    Ethno-cultural characteristics of Turkmens of Afghanistan: A demographic and cultural approach

    NURYAĞDI SOYER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiSakarya Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA KEMAL ŞAN

  4. Afganistan Afşarları ve dilleri

    Afghan Afshars and languages

    FIROZ FAOZİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimKocaeli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜNEVVER TEKCAN

  5. İran Türkmen şairi Annamuhammed Sada'nın 'Gözleg' adlı eserinin edebî ve dil incelemesi (İnceleme-metin-sözlük)

    Literary and linguistic analysis of the Iranian Turkmen poet Annamuhammed Sada's work Gozleg (Examination, text, dictionary)

    ESİN CANIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP YILDIRIM