Zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip anne ve babaların çocuklarının iletişim becerilerine yönelik görüşlerinin incelenmesi
Investigation of the opinions of parents of children with intellectual disabilities on their children's communication skills
- Tez No: 836478
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu çalışmanın amacı, orta-ağır derece zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip anne ve babaların, çocuklarının iletişim becerilerine yönelik görüşlerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda anne ve babaların çocuklarının iletişim becerilerine yönelik görüşleri, karşılaştıkları sorunlar, çocuklarının iletişim becerilerini geliştirmek için yaptıkları, kimlerden destek aldıkları, yararlandıkları iletişim destek sistemleri ve toplumsal beklentilerinin neler olduğu araştırılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Katılımcılar gönüllülük esasınca seçilmiş, çalışma dâhilinde 10 anne ve 10 baba ile hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla görüşülmüştür. Gerçekleştirilen görüşmeler ses kayıt eden bir cihazla kayıt altına alınmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizi için betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Çalışma bulguları incelendiğinde çalışmaya katılan anne ve babaların çocuklarının iletişim kurma gereksinimlerine yönelik farklı görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Orta-ağır derece zihin yetersizliği olan çocuğa sahip anneler, çocuklarının iletişim kurma gereksinimlerinin fiziksel ihtiyaçlarını karşılama, nesne talep etme gibi durumlarda artış gösterdiğini; babalar ise oyun oynama, dışarı çıkma-oyun alanlarına gitme gibi durumlarda artış gösterdiğini belirtmiştir. Diğer yandan anne ve babalar, çocuk ile kurulan iletişimde yaşanılan güçlüklere yönelik benzer biçimde çocuklarının ifade edici dil becerilerinde yetersizliklerini vurgulamışlardır. Katılımcılar çocuklarının iletişim güçlüklerinin aile ve sosyal yaşamlarını etkilediğini ifade etmiştir. Anne ve babaların çocuklarının iletişim kurma becerilerini geliştirmeye yönelik benzer bir yaklaşıma sahip olduğu tespit edilmiştir. Anne ve babalar çocuklarının iletişim becerilerini geliştirmek amacıyla, çoğunlukla oyun ve sohbet etme stratejilerini kullandıklarını söylemiştir. Çocuklarının iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik hem anne hem de babalar en çok öğretmenlerden destek aldıklarını belirtmiştir. Son olarak anne ve babalar toplumsal beklentilerini, çocuklarının dil ve konuşma becerilerinin geliştirilmesi, birebir eğitim ortamlarının sağlanması, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde ders sayılarının artırılması, sosyal aktivite alanlarının oluşturulması, dil ve konuşma terapistlerine erişim imkanlarının artırılması biçiminde açıklamışlardır. Anne ve babaların görüşlerine ulaşılan bu bulgular, literatürde yer alan araştırmalarla ilişkilendirilerek tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to examine the views of parents of children with moderate to severe intellectual disabilities on their children's communication skills. For this purpose, parents' views on their children's communication skills, the problems they face, what they do to improve their children's communication skills, from whom they receive support, the communication support systems they use, and their social expectations were investigated. In this study, phenomenology design, one of the qualitative research methods, was used. Participants were selected on a voluntary basis and 10 mothers and 10 fathers were interviewed through a semi-structured interview form. The interviews were recorded with a voice recording device. Descriptive analysis technique was used to analyze the data obtained as a result of the research. When the findings of the study were analyzed, it was seen that the mothers and fathers who participated in the study had different views on their children's communication needs. Mothers with children with moderate to severe intellectual disabilities stated that their children's need for communication increased in situations such as meeting their physical needs and requesting objects, while fathers stated that it increased in situations such as playing games, going out and going to playgrounds. On the other hand, mothers and fathers similarly emphasized their children's inadequacy in expressive language skills regarding the difficulties experienced in communication with the child. Participants stated that their children's communication difficulties affected their family and social lives. It was found that parents had a similar approach towards developing their children's communication skills. Parents reported that they mostly used play and conversation strategies to improve their children's communication skills. Both mothers and fathers stated that they received the most support from teachers to improve their children's communication skills. Finally, parents explained their social expectations as improving their children's speech and language skills, providing one-to-one education environments, increasing the number of courses in special education and rehabilitation centers, creating social activity areas, and increasing access to speech and language therapists. These findings, which were obtained from the opinions of the parents, were discussed in relation to the studies in the literature.
Benzer Tezler
- Zihinsel yeterizliğe sahip çocuğu olan anne-babaların çocuk ihmal ve istismarına ilişkin farkındalık düzeyleri
Awareness of parents of mentally handicapped children on child neglect and abuse
ÇİĞDEM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜJEN İLNEM
- Zihinsel yetersizliği olan çocukların anne-babalarında kaygı düzeyi ve hemşire tarafından bilgilendirilmenin kaygı düzeyi ile ilişkisi
The anxiety level of parents who mental handicapped child and the relationship between the anxiety level and being informed by nurse
ARZU KOÇAK UYAROĞLU
- Zihinsel yetersizliği olan çocukların anne-babalarında kaygı düzeyi ve hemşire tarafından bilgilendirilmenin kaygı düzeyi ile ilişkisi
The anxiety level of parents who mental handicapped child and the relationship between the anxiety level and being informed by nurse
ARZU KOÇAK UYAROĞLU
- Ağır ve orta düzeyde zihinsel yetersizliği olan çocukların Anne-Babalarının algıladıkları sosyal destek kaygı ve depresyon düzeylerinin incelenmesi
Investigation of level of perceived social support, depression and anxiety of parents of childern with moderate and severe mental retardation
ŞÜKRAN BİLGİN