تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة الفاتحة إلى نهاية سورة آل عمران (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-tenzîl'ine ta'likleri -Fatiha'dan Âl-i İmrân Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk)
- Tez No: 838998
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Bu çalışma Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin Nesefî'nin (ö 710) Medârikü't-Tenzîl isimli tefsiri üzerine yazdığı eşsiz haşiyesine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Araştırma Fâtiha suresinin başından Âl-i İmrân suresinin sonuna kadar olan kısımla kayıtlanmıştır. Araştırmanın önemi, Nesefî tefsirinin Beydâvî tefsiriyle birlikte önde olan konumlarından kaynaklanmaktır. Bu eser henüz tahkik edilmemiştir. Bunların yanında Cedîdî'nin usul, furu, lügat ve kelam ilmiyle ilgili bilgilerini vermesi eserin önemini artırmıştır. Eser, lügat nükteleri ve faydalı mantıksal bilgiler yönüyle zengindir. Hâşiye sahibi kendi döneminde hocalık yapmıştır. Araştırma el-Kürdî'nin oğlu tarafından yazılan mahtut nüshaya dayanmaktadır. Nesefî ve Cedîdî'nin şahsi, ilmi biyografileri ve yaşadıkları dönemle ilgili bilgi verilirken betimleyici tarihsel metot kullanılmıştır. Metnin yazılması harekelenmesi, nakledilen görüşlerin asli kaynaklardaki yerlerinin gösterilmesinde talik ve tahkik yöntemi benimsenmiştir. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Cedîdî Kuzey Irak'da yaşamış, Kürt asıllı alimlerdendir. 19 ve 20. Asırda Irak'da yaşanan ilmi kalkınma döneminde yaşamıştır. Eserde hâşiye sahibinin ilmi birikimi ve ilimlere olan hakimiyetine delalet edecek şekilde lügat, belagat ve kelam konularıyla ilgili derin tahliller yapılmıştır. Zemahşerî, Beydâvî ve Nesefî gibi alimlerin eserlerine bolca atıf yapılmıştır. Beydâvî tefsiri üzerine yapılan Şeyhzâde tefsirinden de çok nakil yapılmıştır. Nakiller genellikle harfi harfine yapılmış, yapılan nakillerle ilgili yorum ve eleştiri çokça yapılmamıştır. Önceki alimlerden nakiller yapılırken ilmi emanete riayet ettiği görülmektedir. Bu sebeple eser son dönemde Nesefî tefsiri üzerine yazılan en meşhur haşiyelerden biridir. Eser, Kur'ân ilimlerinde eğitimin temel ders konularından biri haline gelmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to highlight a valuable scientific impact:“Comments by Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of ”Madarik Altanzil" of Imam Al-Nasafi (d. 710(. The scope of this study is specifies by Surat al-Fatihah until the end of Surat al-Imran. The importance of the footnote(hashiyah) comes from the importance of Al-Nasafi's interpretation, shined among the interpretations alongside Al-Baydawi's interpretation, and the fact that this footnote had not been investigated before, in addition to the status of Sheikh Al-Jadidi, who combined his knowledge of principles, branches, language, and speech. His footnote to Al-Nasafi is full of linguistic jokes and logical benefits. He headed religious education in his time. This study relied on a single manuscript written in the handwriting of Mulla Abdul Hamid Ibn al-Sheikh al-Jadidi. The study also followed the historical descriptive approach when translating Al-Nasafi and Al-Jadidi, introducing their era and the events that took place in it, presenting their biography and scientific biography, and the method of investigation and commentary in dealing with the text by copying it, adjusting it, producing it as the author intended, and highlighting the sayings and attributing them to their sources. One of the most important results that the author was one of the most distinguished Kurdish scholars in northern Iraq and lived in the era of general scientific renaissance in his country in the period between the 19th and 20th centuries AD. His comments on Al-Nasafi's book were distinguished by his extensive editing of linguistic, rhetorical, and theological issues and issues. Which reveals the breadth of his knowledge, his exploration of these sciences, and his mastery of them. He also based his explanation on the most important famous interpretive sources, such as the interpretations of Al-Baydawi, Al-Nasafi, and Al-Zamakhshari, and their explanations, especially Sheikh Zadeh's commentary on Al-Baydawi, which has been widely quoted. The footnote was dominated by the method of literal transmission and quotation, and Al-Jadidi did not correct or comment on much of what he transmitted and quoted. Likewise, the fidelity and accuracy of the transmission appears in what he took and benefited from the scholars who preceded him, therefore, his comments are considered as one of the most valuable and finest works edited by contemporary scholars on the interpretation of Al-Madarik by Al-Nasafi. This annotation is predominantly educational in nature, as it came in the form of a course in the subject of interpretation of the Holy Qur'an.
Benzer Tezler
- تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكُردي (ت. 1389هـ) على تفسير النَّسفي من سورة ص إلى نهاية سورة غافر (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail B. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389 H) Nesefi tefsirine yazdığı ta'likatından Sâd, Zümer, Ğâfir Surelerinin (Tahkik ve değerlendirilmesi) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of al-Nasafi from Surat P. to the end of Surat Ghafir (Study and investigation)
BAHJAT MUSTAFA İBRAHİM
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN PAK
- تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة مريم إلى نهاية سورة القصص (دراسةً وتحقيقاً)
Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedidî el-Kurdî'nin (ö. 1389 H) İmam en-Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl isimli tefsirinin Meryem Suresi'nden Kasas Suresi'nin sonuna kadar âyetlerinin tefsiri (Tâlikat bağlamında bir araştırma ve tahkik) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on Madarik al-Tanzeel by Imam al-Nasafi from Surat Maryam to the end of Surat al-Qasas (Study and investigation)
OMED ASAAD AZEEZ AZEEZ
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENVER BAYRAM
- ' تعليقات الشيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت. 1389هـ) على تفسير مدارك التنزيل للإمام النسفي من سورة المائدة إلى نهاية سورة الأنعام (دراسة وتحقيقاً)
Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl'ine ta'likleri -Mâide'den En'âm Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of 'Madarik Altanzil' of Imam al-Nasafi from Sūrat al-Māʾida to the end of Sūrat al-Anʿām (Study and investigation)
FAISAL FADHIL RASHO
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
- تعليقةٌ على تفسير البيضاوي وحواشيه للعلامة شيخ الإسلام مَنْـقَاري زَاْده (من لوحة 73-144) دراسةً وتحقيقاً
Şeyh el-İslam Minqari Zadeh'nin el-Beydawi'nin yorumlanması ve paraflarına yorumu, 73-144 çalışma ve araştırma / Commentary of Sheikh al-Islam Minqari Zadeh on the interpretation and paraph of al-Baydawi, 73-144 (Study and research)
WESAM SHEET MOHAMMED AL-MAHEDI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- تعليقة على تفسير البيضاوي وحواشيه للعلامة شيخ الإسلام منقاري زاده 72-1
El-Beyzâvî tefsiri ve dipnotları üzerine yorumlar - Şeyhülislâm Minkārîzâde
HUSAM AMER SALIH SALIH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO