Geri Dön

' تعليقات الشيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت. 1389هـ) على تفسير مدارك التنزيل للإمام النسفي من سورة المائدة إلى نهاية سورة الأنعام (دراسة وتحقيقاً)

Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl'ine ta'likleri -Mâide'den En'âm Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of 'Madarik Altanzil' of Imam al-Nasafi from Sūrat al-Māʾida to the end of Sūrat al-Anʿām (Study and investigation)

PDF İndir

  1. Tez No: 844750
  2. Yazar: FAISAL FADHIL RASHO
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Cedîdî, Medârikü't-tenzîl, en-Nesefî, Mâide, En'âm, Tahkik, Interpretation (Tefsir). Al-Jadidi. Madarik Al-Nasafi. al-Māʾida. alAnʿām. Investigation
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Bu çalışma Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin Nesefî'nin (ö 710) Medârikü't-Tenzîl isimli tefsiri üzerine yazdığı eşsiz haşiyesine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Araştırma Mâide suresinin başından En'âm suresinin sonu ile sınırlandırılmıştır. Çalışmanın önemi ilim talebeleri ve Osmanlı dönemi âlimlerinin göz bebeği konumunda olan Nesefi'nin tefsiri kaynaklıdır. Kürdî'nin Hâşiyesinin tahkiki henüz yapılmamıştır. Hâşiye sahibinin usul, furu, lügat ve kelam ilmiyle ilgili bilgilerini hâşiyede sunması çalışmanın önemini artırmaktadır. Eser, lügat nükteleri ve faydalı mantıksal bilgiler yönüyle zengindir. Hâşiye sahibi kendi döneminde hocalık yapmıştır. Araştırma el-Kürdî'nin oğlu tarafından yazılan mahtut nüshaya dayanmaktadır. Metin ve hâşiye sahiplerini şahsi ve ilmî hayatları hakkında bilgi verilirken betimleyici tarihsel metot kullanılmıştır. Eser tahkik edilirken talik ve tahkik yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Yazar, 19. ve 20. yüzyıllar arasında Irak'taki gelişen genel bilimsel hareketin bir parçası olan Kürt bilim adamları arasında bilimsel hareketin olduğu bir dönemde yaşamıştır. Eser nahiv, sarf, belagat ve mantıkla ilgili yaptığı geniş tahlillerle temayüz etmiştir. Bu durum onun bu bilimlerdeki maharetini göstermektedir. Zemehşeri, Beydâvî ve Nesefî gibi büyük müfessirlerin görüşlerine dayanmıştır. Konularla ilgili bilgileri aktarmakla yetinmiş, naklettiği konularla ilgili fazlaca eleştiri yapmamıştır. Önceki alimlerden nakil yaparken ilme sadakat göstermesi sebebiyle esiri, Kur'ân ilimlerinde eğitimin temel konularından biri haline gelen Nesefî Tefsiri üzerine Kürt âlimler tarafından yazılan en güzel hâşiyelerden kabul edilir.

Özet (Çeviri)

هدفت هذه الدراسة تسليط الضوء على أثر علمي نفيس وهو“حاشية تعليقات الشيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت. 1389ه) على تفسير مدارك التنزيل للإمام النسفي (ت. 710ه)، ويتحدد نطاق الدراسة بسورة المائدة إلى نهاية سورة الأنعام ، وتأتي أهمية هذه التعليقات من أهمية تفسير النسفي الذي أصبح قرة عين الطلاب والعلماء في زمن الخلافة العثمانية، وكون هذه الحاشية من الحواشي التي لم تحقق بعد، وكذلك من مكانة المحشي حيث جمع بين معرفته بالأصول والفروع واللغة والكلام، فحاشيته على النسفي غنية بالنكات اللغوية والفوائد المنطقية، وقد ترأس التدريس في زمانه، واعتمدت هذه الدراسة على نسخة خطية يتيمة مكتوبة بيد ابن الشيخ الجديدي. كما اتبعت الدِّراسة المنهج الوصفي التَّاريخي عند التَّرجمة لكل من صاحب المتن وصاحب الحاشية، وعرض سيرتهما الذاتية والعلميَّة، ومنهج التَّحقيق والتَّعليق في النَّص المحقَّق. ومن أهمِّ ما توصَّلت إليه هذه الدِّراسة: أن المؤلف عاش في عصر الحركة العلمية عند علماء الأكراد والتي هي جزء من الحركة العلمية العامة في العراق ما بين القرنين 19و20، وقد تميزت تعليقاته على النسفي بكثرة تحرير المسائل بالقواعد النحويّة والصرفيّة والبلاغيّة والمنطقيّة، مما نمَّ عن سعة اطلاعه وتمكنه من هذه العلوم، كما اعتمد على أشهر المفسرين، مثل: البيضاوي، والنسفي، والزمخشري، وما كتب في التعليق على تفاسيرهم، وكانت سمة النقل والاقتباس ظاهرة، فليس للجديدي كثير من الاستدراكات على ما ينقله، وتجلت في حاشيته الأمانة في النقل عن سلفه من العلماء، ولهذا اعتبرت حاشية ملا إسماعيل الجديدي من أنفس حواشي علماء الكرد على تفسير النسفي، واتخذت هذه الحاشية طابعاً تعليمياً فكانت أشبه بمقرر دراسي شامل في علم تفسير القرآن. This study aimed to highlight a valuable scientific impact: ”Comments by Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of“Madarik Altanzil”of Imam Al-Nasafi (d. 710( . The scope of this study is specifies by Sūrat al-Māʾida until the end of Sūrat al-Anʿām. The importance of these comments comes from the importance of Al-Nasafi's interpretation, which became the destination of students and scholars during the time of the Ottoman Caliphate, and the fact that this footnote is one of the footnotes that has not yet been achieved, as well as from the status of the commentator, as he combined his knowledge of principles, branches, language, and speech. His footnote on Al-Nasafi is rich in linguistic jokes and logical benefits. He assumed the teaching mission during his time, This study was based on a single handwritten copy written by Ibn al-Sheikh al-Jadidi. The study also followed the historical descriptive approach when translating both the author of the text and the author of the footnote, presenting their biography and scientific biography, and the method of investigation and commentary on the verified text. One of the most important findings of this study is that the author lived in the era of the scientific movement among Kurdish scholars, which is part of the general scientific movement in Iraq between the 19th and 20th centuries. His comments on Al-Nasafi were distinguished by the abundance of editing issues with grammatical, morphological, rhetorical, and logical rules, which indicated his breadth of knowledge. His knowledge and mastery of these sciences. He relied on the most famous commentators, such as: Al-Baydawi, Al-Nasafi, and Al-Zamakhshari, and what he wrote in commenting on their interpretations, and the characteristic of transmission and quotation was apparent, as Al-Jadidi did not have many corrections on what he transmitted, and his faithfulness in quoting from his predecessor scholars was evident in his footnote, and for this reason it was considered a full footnote. Ismail Al-Jadidi is one of the best annotations by Kurdish scholars on AlNasafi's interpretation. This annotation took on an educational character and was like a comprehensive course in the science of interpreting the Qur'an.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    838998

    تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة الفاتحة إلى نهاية سورة آل عمران (دراسةً وتحقيقاً)

    Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-tenzîl'ine ta'likleri -Fatiha'dan Âl-i İmrân Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk)

    MANAF NAWKHOSH KHALID

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ

  2. Tez No

    844114

    تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكُردي (ت. 1389هـ) على تفسير النَّسفي من سورة ص إلى نهاية سورة غافر (دراسةً وتحقيقاً)

    Şeyh İsmail B. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (Ö. 1389 H) Nesefi tefsirine yazdığı ta'likatından Sâd, Zümer, Ğâfir Surelerinin (Tahkik ve değerlendirilmesi) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of al-Nasafi from Surat P. to the end of Surat Ghafir (Study and investigation)

    BAHJAT MUSTAFA İBRAHİM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN PAK

  3. Tez No

    844155

    تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة مريم إلى نهاية سورة القصص (دراسةً وتحقيقاً)

    Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedidî el-Kurdî'nin (ö. 1389 H) İmam en-Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl isimli tefsirinin Meryem Suresi'nden Kasas Suresi'nin sonuna kadar âyetlerinin tefsiri (Tâlikat bağlamında bir araştırma ve tahkik) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on Madarik al-Tanzeel by Imam al-Nasafi from Surat Maryam to the end of Surat al-Qasas (Study and investigation)

    OMED ASAAD AZEEZ AZEEZ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENVER BAYRAM

  4. Tez No

    794119

    تعليقةٌ على تفسير البيضاوي وحواشيه للعلامة شيخ الإسلام مَنْـقَاري زَاْده (من لوحة 73-144) دراسةً وتحقيقاً

    Şeyh el-İslam Minqari Zadeh'nin el-Beydawi'nin yorumlanması ve paraflarına yorumu, 73-144 çalışma ve araştırma / Commentary of Sheikh al-Islam Minqari Zadeh on the interpretation and paraph of al-Baydawi, 73-144 (Study and research)

    WESAM SHEET MOHAMMED AL-MAHEDI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO

  5. Tez No

    786833

    تعليقة على تفسير البيضاوي وحواشيه للعلامة شيخ الإسلام منقاري زاده 72-1

    El-Beyzâvî tefsiri ve dipnotları üzerine yorumlar - Şeyhülislâm Minkārîzâde

    HUSAM AMER SALIH SALIH

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO

Geri Dön