Örgüt yararına etik olmayan davranışlar üzerinde çıkar bağlılığının etkisi: Statü arzusu ve lider-üye etkileşiminin etkileşmiş aracı etkisi
The effect of calculative commitment on unethical unethical pro-organizational behaviour: The moderated mediation effect of desire for status and leader-member exchange
- Tez No: 839540
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN BİRİNCİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Çalışanların iş yaşamında gerçekleştirdiği bazı davranışlar gösterebilmektedir. Bu davranışlar ahlaka uygun olmamakla birlikte, örgütün imajını, amaçlarını, çıkarını korumak veya desteklemek amacıyla yapılabilmektedir. Bu davranışlar örgüt yararına etik olmayan davranışlar olarak adlandırılmaktadır. Örgütsel bağlılığa sahip bireylerin örgüt yararına etik dışı davranışlar gerçekleştirme ihtimali yüksektir. Fakat bireysel çıkarlar, örgüte olan bağlılık şekli ve statü arzusu gibi makyavelist kişilik özelliklerinin ve liderinin çalışana olan tutumlarının bu ilişkinin gücünü ve yönünü değiştirebileceği düşünülmektedir. Bu sebeple, çalışmada çıkar bağlılığının örgüt yararına etik olmayan davranışlara etkisinde statü arzusu (makyavelizm) ve lider-üye etkileşiminin etkileşmiş aracı etkisi incelenmiştir. Araştırmanın teorik altyapısı, sosyal mübadele kuramına dayanmaktadır. Sosyal mübadele kuramı örgütün çalışanlarına sağladığı imkânların tatmin edici olmasını ve bunun karşılığında çalışanların örgüte karşı kendilerini sorumlu hissetmelerini ve birtakım fayda temelli eylemler gerçekleştirmelerini kapsamaktadır. Bu çalışma, çalışmanın amacına uygun olarak nicel araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Anketler online form aracılığıyla katılımcılara ulaştırılmıştır. Online anket formları aracılığıyla elde edilen verilerin analizi yapısal eşitlik modeli ile yapılmıştır. Online anket formları aracılığıyla elde edilen veriler SPSS 22 programı kullanılarak bilgisayar ortamına aktarılmış ve verilerin analizinde SmartPLS 4 programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, çalışma yaşamında pazarlama ve satış faaliyetinde bulunan bireylerin liderleriyle olan etkileşimleri, çıkar bağlılığı ve örgüt yararına etik olmayan davranışlar arasındaki dolaylı ilişkiyi negatif olarak etkilemiş ve bu etkileşmiş aracı etkiye statü arzusunun aracılık ettiği ortaya koyulmuştur.
Özet (Çeviri)
It can show some behavior employed in the workplace. While these behaviors are unethical, they may be carried out in order to protect or promote the image, purposes, or interests of the organization. These behaviours are referred to as unethical pro-organizaitonal behaviors. Individuals with organizational commitment are more likely to engage in unethical pro-organizaitonal behaviors. But it is believed that individual interests, the form of commitment in the organization and the desire for status, as well as Machiavellian personality traits, and the leader's attitude to the employee, can change the strength and direction of this relationship. For this reason, the study examined the influence of calculative commitment on unethical pro-organizaitonal behaviors, status desire (Machiavellian) and moderated mediation effect of leader-member exchange. The theoretical framework of the research is based on the theory of social exchange. The theory of social compensation entails that the opportunities provided by the organization to its employees are satisfactory and that in return the employees feel responsible to the organization and carry out a set of benefit-based actions. This study was conducted using the quantitative research method in accordance with the purpose of the study. The survey was used as a data collection tool. The surveys were sent to the participants through an online form. The data obtained through online survey forms were analyzed using the structural equivalence model. The data obtained through online survey forms were transferred to the computer environment using the SPSS 22 program and the SmartPLS 4 program was used to analyse the data. The findings of the study show that the interaction of individuals with leaders in marketing and sales activities in the workplace has negatively affected the indirect relationship between calculative commitment and u unethical pro-organizaitonal behaviors, and this interaction has been mediated by the desire for status.
Benzer Tezler
- Sektörel rekabet, iş güvencesizliği ve satış hedefi baskısının satış görevlilerinin örgüt yararına etik olmayan davranışları üzerindeki etkisi
The effect of sectoral competition, job insecurity and sales target pressure on salespeople's unethical behavior for the benefit of the organization
TUĞBA ÇINAR
- The role of moral disengagement on the relationship between affective commitment and unethical proorganizational behavior
Ahlaki davranışlardan uzaklaşmanın duygusal bağlılık ile etik olmayan örgüt yararına davranışlar arasındaki rolü
NABIALLAH EBRAHIMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. EMİNE SERRA YURTKORU
- Etik iklimin örgüt yararına etik olmayan davranışlar, örgütsel bağlılık ve iş tatmini üzerindeki etkileri
Effects of the ethical climate on unthethical behaviors, organizational commitment and job satisfaction
SHABNAM GOJAYEVA
- Eğitim denetiminde etik
Başlık çevirisi yok
A. HADİ AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECDET KONAN
- Kariyerizmin örgüt yararına etik olmayan davranışta bulunma üzerindeki etkisi: Kariyer tatmininin düzenleyici rolü
The effects of careerism on unethical pro-organizational behavior: The moderating role of career satisfaction
MUHAMMED YALÇIN