Hızır Ağa ile Abdülbâkî Nâsır Dede'nin makam anlayışlarının karşılaştırılması
Comparison of the makam understandings of Hızır Ağa and Abdülbâkî Nâsır Dede
- Tez No: 840735
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGEN KÜÇÜKGÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Müziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Türk mûsikîsinin tarihsel süreç içerisinde sanatsal faaliyetlerin arttığı, tarihinin en önemli sanatkârlarından, bestekârlarından, icracılarından bazılarının yetiştiği, son devirlerden birisi XVIII. yy.'dır. Onur Akdoğu'nun da bu doğrultuda Türk müziği dönemlerini sınıflandırdığı çalışmasında“Doruk Dönemi (1730-1826)”ifadesini kullandığı bu dönemde yaşamış iki ismi konu alan“Hızır Ağa ile Abdülbâkî Nâsır Dede'nin Makam Anlayışlarının Karşılaştırılması”isimli tez konumuzda bu iki ismin yazmış olduğu Tefhîmü'l Makâmât ve Tedkîk u Tahkîk isimli kuramsal eserlerdeki makamsal oluşum tarifleri incelenip, kıyaslanıp analiz edilmiştir. Bu tez konusunun seçilmesinin asıl nedenlerinden birisi aynı yy.'da, aynı nedenlerle kaleme alınan, dönemin dikkat çeken kuramsal çalışmalarından ikisinin sahip olduğu benzerlik ve farklılıkları tespit edebilmektedir. Devamında ise, benzer nedenlerle yakın tarihlerde kaleme alınan bu eserlerin tespit edilen benzerliklerine veya farklılıklarına sebep olan koşulların neler olduğu saptanmak istenmiştir. Elde edilen veriler ışığında da dönemin en ciddi mûsikî eğitimlerinin verildiği kurumlarda eğitim almış, padişah mûsahipliği yapmış bu iki kudretli sazendenin makamsal anlayışlarının benzerlik veya farklılıklarını belirlemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda; Birinci bölümde, Hızır Ağa ve Nâsır Dede'nin sahip oldukları mûsikî anlayışlarını edinme süreçleri, eğitimleri, eserleri gibi konular yani hayatları anlatılmıştır. İkinci bölümde, bu iki ismin yazdığı ve tez çalışmamızın birincil kaynakları olan kuramsal eserler Tefhîmü'l Makâmât'ın ve Tedkîk u Tahkîk'in makamsal sınıflandırma sistemleri, perde sistemleri ve usûller, yani eserlerin nazari içerikleri-özellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, ilgili kütüphânelerden eserlerin asıl nüshalarının dijital kopyaları talep edilip, direkt olarak bu nüshalar kaynak alınarak Tefhîmü'l Makâmât'ta ve Tedkîk u Tahkîk'te adı ortak olarak geçen ve her iki eserde de tarifi bulunan makamsal oluşumlar (makam, terkip, şu'be, âvâze) tespit edilip, tarifleri verilmiş, ardından da bu tarifler kıyaslanıp analiz edilmiş, benzer, kısmen benzer ve farklı olarak sınıflandırılmıştır. Elde edilen veriler grafikler şeklinde de sunulmuştur, bu sonuçlara sebep olmuş olabilecek koşullar belirlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The XVIII century is one of the last periods in which artistic activities of Turkish music increased in the historical process and some of the most important artists, composers and performers of its history were raised. In our thesis topic titled“Comparison of the Makam Understandings of Hızır Ağa and Abdülbâkî Nâsır Dede”, which is about two names who lived in this period, in which Onur Akdoğu used the expression“Doruk Period (1730-1826)”in his study in which he classified the periods of Turkish Music in this direction, the descriptions of maqam formation in the theoretical works named Tafhîmü'l Makâmât and Tedkîk u Tahkîk written by these two names are examined, compared and analyzed. One of the main reasons for choosing this thesis topic is to be able to identify the similarities and differences of two of the most serious theoretical studies of the period, which were written in the same century for the same reasons. Afterwards, it is aimed to determine what are the conditions that cause the similarities or differences between these works, which were written for similar reasons in the same period. In the light of the data obtained, it is aimed to determine the similarities or differences of the maqam understandings of these two powerful sazendes, who were educated in the institutions where the most serious musical education of the period was given, and who served as sultans. In this respect; In the first part, subjects such as the processes of acquiring the musical understanding of Hızır Ağa and Nâsır Dede, their education, their works, in other words, their lives are explained. In the second part, the theoretical works written by these two names, which are the primary sources of our thesis study, the maqam classification systems, notation systems and procedures of Tafhîmü'l Makâmât and Tedkîk u Tahkîk, that is, the technical contents-features of the works, are explained. In the third part, digital copies of the original copies of the works have been requested from the relevant libraries and the descriptions of the maqam formations (makam, composition, âvâze, etc.) commonly mentioned in Tafhîmü'l Makâmât and Tedkîk u Tahkîk are given, and then these descriptions are compared, analyzed and classified as similar, partially similar and different. The data obtained are also presented in form of graphs, and the conditions that may have caused these results are tried to be determined.
Benzer Tezler
- Kemâni Hızır Ağa ve Tefhîmü'l-Makâmât fî Tevlîdi'n-Nağamât çevirisindeki perdelerin, dönemi edvârları ile mukayesesi
The comparision of the perde in violinist Hizir Aga and Tefhîmü'l-Makâmât fî Tevlîdi'n-Nağamât translation with its contemporary edvars
HALUK YÜCEL
- Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi'ye atfedilen Râst Kâr-ı Nâtık'ın edisyonlarının incelenmesi
Analysis of the editions of Râst Kâr-ı Nâtıkattributed to Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi's
GÜLGÜN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİSes Eğitimi Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SERDA TÜRKEL OTER
- Türk mûsikîsi icralarında nağme ve perde ilişkisi: Tanburi Cemil örneği
The relationship between melodic pattern and perde in Turkish music performances: Example of Tanburi Cemil
NURULLAH KANIK
Doktora
Türkçe
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN DOĞRUSÖZ DİŞİAÇIK
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesinde bulunan Y 207/5 numaralı Hamparsum defterinin günümüz nota yazısına çevirimi ve incelenmesi
Transcribing and examination of Y 207/5 no Hamparsum Manuscripts Found in The Rare Books Library in the İstanbul University into today's notation system
MİNE YENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. Z. TÜLİN DEĞİRMENCİ
- Design and enhancement of microstrip patch antenna for personal networks in the government institutions
Mikro şerit tasarımı ve geliştirilmesi kişisel ağlar için yama antenidevlet kurumlarında
SAIF MOHAMMED KADHIM KAMAL AL ATTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAltınbaş ÜniversitesiElektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAHI ABDU IBRAHIM