Algılanan toksik liderliğin fırsatçı sessizlik üzerine etkisinde örgütsel politikanın ve ahlaki çözülmenin aracılık rolü
The mediating role of organizational policy and moral dissolution in the effect of perceived toxic leadership on opportunistic silence
- Tez No: 841882
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Günümüz modern dünyasında örgütlerin başarılarında sahip olunan nitelikli insan kaynağı önemli bir rol oynamaktadır. Bu kaynağın örgüt lehine doğru ve verimli biçimde kullanılması gerekmektedir. Nitelikli insan kaynağının doğru ve verimli şekilde kullanılmasında, yöneticilerin sahip oldukları liderlik tarzları önem arz etmektedir. Nitekim yöneticilerin liderlik tarzları çalışanların gayretlerini, motivasyonlarını, performanslarını ve yaratıcılıklarını olumlu veya olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Yöneticilerin; baskıcı, kırıcı, itici, değer bilmez, çıkarcı veya bencil davranışlar sergilemeleri çalışanların örgütsel politika algılarını, ahlaki çözülme ve fırsatçı sessizlik eğilimlerini arttırabilmektedir. Bu durum çalışanların sahip oldukları bilgileri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmalarına, kişisel menfaatleri doğrultusunda hareket etmelerine, örgüt tarafından kabul görmeyen sonuçları elde etmeye çalışmalarına veya kabul gören sonuçları onaylanmayan yollarla elde etmeye çalışmalarına neden olabilmektedir. Çalışanlar, genellikle yapmış oldukları bu davranışların doğru olmadığını bilmelerine rağmen, yöneticilerin olumsuz davranışlarını gerekçe göstererek, davranışlarını devam ettirebilmekte ve suçluluk duygusu gibi mekanizmaları etkisiz kılabilmektedirler. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı algılanan toksik liderliğin fırsatçı sessizlik üzerine etkisinde örgütsel politikanın ve ahlaki çözülmenin aracılık rolünü tespit etmektir. Bu amaçla kamuya bağlı bir termik santralin 500 teknik personeli araştırmanın ana kütlesi olarak belirlenmiştir. Tesadüfi örneklem yöntemi ile belirlenen 227 teknik personelin oluşturduğu örneklemden anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Toplanan veriler AMOS ve SPSS paket programları yardımlıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre bağımsız değişken olan toksik liderliğin boyutları (değer bilmezlik, çıkarcılık, bencillik, olumsuz ruhsal durum); örgütsel politikayı, ahlaki çözülmeyi ve fırsatçı sessizliği pozitif yönde anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Toksik liderlik boyutlarından sadece değer bilmezlik boyutunun fırsatçı sessizlik üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı görülmüştür. Yine analiz sonuçlarına göre örgütsel politika ve ahlaki çözülme, fırsatçı sessizliği pozitif yönde anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Diğer bir analiz sonucuna göre ise örgütsel politika ve ahlaki çözülme, toksik liderlik ile fırsatçı sessizlik arasındaki ilişkiye aracılık etmektedirler.
Özet (Çeviri)
In today's modern world, qualified human resources play an important role in the success of organisations. This resource should be used correctly and efficiently in favour of the organisation. The leadership styles of managers are important in the correct and efficient use of qualified human resources. As a matter of fact, managers' leadership styles can positively or negatively affect employees' effort, motivation, performance and creativity. Managers' oppressive, hurtful, pushing, unappreciative, manipulative or selfish behaviours may increase employees' perceptions of organisational politics, moral dissolution and opportunistic silence tendencies. This situation may cause employees to use the information they have for their own benefit, to act in line with their personal interests, to try to achieve results that are not accepted by the organisation or to try to achieve accepted results in unapproved ways. Although the employees usually know that these behaviours are not right, they can continue their behaviours by justifying the negative behaviours of the managers and they can neutralise mechanisms such as guilt. Therefore, the purpose of this study is to determine the mediating role of organisational politics and moral dissolution in the effect of perceived toxic leadership on opportunistic silence. For this purpose, 500 technical personnel of a state owned thermal power plant were determined as the main population of the research. Data were collected by questionnaire technique from a sample of 227 technical personnel determined by random sampling method. The collected data were analyzed with the help of AMOS and SPSS package programs. According to the results of the analysis, the dimensions of toxic leadership (unappreciation, self-interest, selfishness, negative mental state), which is the independent variable, positively and significantly affect organisational politics, moral dissolution and opportunistic silence. Among the toxic leadership dimensions, it was observed that only the dimension of value ignorance did not have a significant effect on opportunistic silence. Again, according to the results of the analysis, organisational politics and moral dissolution have a significant positive effect on opportunistic silence. According to another analysis result, organisational politics and moral dissolution mediate the relationship between toxic leadership and opportunistic silence.
Benzer Tezler
- The relationship between perceived toxic leadership and work engagement
Algılanan toksik liderlik ile işe bağlılık arasındaki ilişki
ERTAN TAMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeYeditepe Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRİYE SENEM GÖL BEŞER
- Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin toksik liderlik davranışlarının incelenmesi
Research of toxic leadership behaviors of school principles according to teacher's perceptions
GİZEM İŞBİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE NEGİŞ IŞIK
- The relationship between psychological capital and work engagement: The role of toxic leadership perception
Psikolojik sermaye ile çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişki: Toksik liderlik algısının rolü
SERDAR ÇEKEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY TURGUT
- Sağlık kurumlarında toksik liderliğin çalışanların örgütsel bağlılıklarına etkisi
The effect of toxic leadership in health institutions on employee organizational commitment
ESMA AYTEKİN GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık Kurumları YönetimiToros Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KORKMAZYÜREK
- The impacts of toxic organizational climate, narcissistic leader and workplace envy on individual outcomes of counterproductive work behavior, work exhaustion and contextual performance: The roles of perceived self-esteem and self-control
Toksik örgüt iklimi, narsist lider ve işyerinde kıskançlığın üretkenliğe aykırı çalışma davranışı, işe yönelik tükenme ve bağlamsal performans bireysel sonuçları üzerindeki etkisi: Algılanan öz-saygı ve öz-kontrolün rolleri
BURCU AYDIN KÜÇÜK
Doktora
İngilizce
2019
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL TAŞTAN