Geri Dön

Etnobotanik özelliğe sahip liken ve içerdikleri endolikenik fungilerin kozmetikte kullanım potansiyellerinin araştırılması ve sistematiklerinin belirlenmesi

Investigation of the potential use of ethnobotanical lichens and their endolichenic fungi in cosmetics and determination of their systematics

  1. Tez No: 842750
  2. Yazar: ORÇUN TOKSÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NÜZHET CENK SESAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Biyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Genetik ve çevresel faktörler (hava kirliliği, beslenme, güneş ışınları) cilt üzerine etki ederek, kırışıklık, erken yaşlanma, cilt pigmentasyonu, DNA hasarları ve ileri düzeylerde cilt kanserine neden olmaktadır. Bu sebeple kozmetik ürünler günlük hayatta sıklıkla kullanılmaktadır. Son yıllarda kozmetik ürünlerin içerisinde bulunan çeşitli kimyasal maddelerin toksik özellikleri yüzünden kullanımı kısıtlandığından ve tüketicinin özellikle doğal içerikli olan ürünleri daha çok tercih etmesinden ötürü kozmetik ürünlerde doğal bileşenlerin kullanımı daha çok tercih edilmektedir. Likenler kendilerine özgü eşsiz biyoaktivitelere sahip metabolitler içermekte ve bu yüzden bir çok alanda kullanılmaktadır. Likenlerin doğada yavaş büyümesi ve bitkilere kıyasla sınırlı sayıda bulunması onların kozmetik gibi dinamik bir sektörde kullanımını sınırlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı ülkemizde bulunan ve pek çok farmasötik özelliklere sahip olduğu bilinen liken türlerinden izole edilen endolikenik fungus (ELF)'ların kozmetik sektörü açısından biyoaktivitelerinin belirlenerek, kozmetik sektöründe likenler yerine ELF'lerin kullanılabilirliğini araştırmaktır. Çalışmada Lobaria pulmonaria, Bryoria capillaris, Usnea sp., Pseudoevernia furfuracea, Ramalina farinacea ve Hypogymnia tubulosa liken türlerine ait aseton ve etil asetat özütlerinin kozmetik biyoaktiviteleri incelenerek etkin olan çözücü belirlenmiştir. İzole edilen ELF örneklerine ait özütlerin kozmetik etkinliklerini belirlemek için, total antioksidan, toplam fenolik ve flavonoid madde miktarları, in vitro güneş koruyucu etkinlikleri ve tirozinaz-kollajenaz-elastaz inhibisyon aktiviteleri incelenmiştir. Antioksidan aktivitesi özellikle Usnea sp. ve H. tubulosa liken türlerinden izole edilen ELF örneklerinde likene eş değer ve daha yüksek olduğu bulunurken, in vitro güneş koruyucu etkinliklerinin likenlere eş değer olduğu belirlenmiştir. Özellikle tirozinaz, kollajenaz ve elastaz inhibisyon etkinliklerinin dikkat çekici bir şekilde likenlere göre oldukça yüksek aktiviteye sahip oldukları bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, ELF'lerin kozmetik sektörü için multifonksiyonel özellikleri sayesinde potansiyel bir kaynak olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Genetic and environmental factors (air pollution, nutrition, sunlight) affect the skin, causing wrinkles, premature aging, skin pigmentation, DNA damage and advanced skin cancer. For this reason, cosmetic products are frequently used in daily life. In recent years, the use of natural ingredients in cosmetic products has become more preferred as the use of various chemical substances in cosmetic products has been restricted due to their toxic properties and consumers prefer products with natural ingredients. Lichens contain metabolites with unique bioactivities and are therefore used in many fields. The slow growth of lichens in nature and their limited availability compared to plants limit their use in a dynamic sector such as cosmetics. The aim of this study was to determine the bioactivities of endolichenic fungi (ELF's) isolated from lichen species found in our country and known to have many pharmaceutical properties for the cosmetics industry and to investigate the use of ELF's instead of lichens in the cosmetics industry. In the study, the cosmetic bioactivities of acetone and ethyl acetate extracts of Lobaria pulmonaria, Bryoria capillaris, Usnea sp., Pseudoevernia furfuracea, Ramalina farinacea and Hypogymnia tubulosa lichen species were examined and the effective solvent was determined. Total antioxidant, total phenolic and flavonoid substances, in vitro sunscreen activity and tyrosinase-collagenase-elastase inhibition activity were analyzed to determine the cosmetic activity of the extracts of the isolated ELF samples. While the antioxidant activity was found to be equivalent to and higher than lichen, especially in ELF samples isolated from Usnea sp. and H. tubulosa lichen species, in vitro sunscreen activities were found to be equivalent to lichens. Especially tyrosinase, collagenase and elastase inhibition activities were found to be remarkably higher than lichens. The results obtained show that ELFs can be used as a potential source for the cosmetic industry thanks to their multifunctional properties.

Benzer Tezler

  1. Güneysu (Rize) ilçesinin etnobotanik özellikleri

    Ethnobotany fatures of Guneysu (Rize) town

    MUSTAFA KÖSE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BotanikArtvin Çoruh Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜR EMİNAĞAOĞLU

  2. Ortaca (Muğla) ilçesinin etnobotaniği

    Ethnobotany of Ortaca (Muğla)

    DUYGU KAZAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    BiyolojiMuğla Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM GÖRK

  3. Gölpınar mesire yeri florası ve etrafındaki köylerin etnobotanik özellikleri

    Golpinar pi̇cni̇c location flora and etnobotanic characteristics of villages around

    HATİCE AYAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    BotanikHarran Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN AKAN

  4. Plant biodiversity and ethnobotanical properties of various plants in Amedi (Duhok-Northern Iraq)

    Amedi'de bitki biyoçeşitliliği ve çeşitli bitkilerin etnobotanik özellikleri (Duhok – Kuzey Irak)

    SHIMAL AHMED TAHIR TAHIR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    BiyomühendislikKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALPER UZUN

  5. Urtica dioica (ısırgan otu) bitkisinin Türkiye'deki etnobotanik önemine dair, bölgesel antioksidan kapasitesi, toplam fenolik içeriği ve moleküler düzeydeki farklılıklarının tespiti

    Determination of Urtica dioica (nettle)'s regional antioxidant capacity, total phenolic compound and its differences at moleculer level to understand ethnobotanic importance in Turkey

    GAMZE AKDENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BiyolojiFatih Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İFFET İREM UZONUR