6 şubat depremlerini yaşayan doktorlardatravmatik stres düzeyi ve stresle başa çıkma yöntemlerinin travma sonrası büyümeye etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of traumatic stress level and stress coping methods on post-traumatic growth in doctors who experienced the february 6 earthquake
- Tez No: 842937
- Danışmanlar: UZMAN MERTHAN TUNAY, UZMAN MEHMET CENK BELİBAĞLI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı; 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen iki depremi Adana ilinde yaşayan tıp doktorlarının, deprem sonrası 3-4. ve 5-6. aylarda travmatik stres düzeyi ve travma sonrası büyüme durumlarının belirlenmesi, başa çıkma tarzları ve travmatik stres düzeyinin travma sonrası büyümeye etkisinin incelenmesidir. Ek olarak, travma sonrası stres ve travma sonrası büyüme düzeyinin zamanla değişiminin saptanması amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız kesitsel betimleyici nitelikte olup, 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerini Adana'da yaşayan, Adana'da çalışmakta ve ikamet etmekte olan 217 hekimle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya her iki anket formlarını da eksiksiz dolduran, deprem öncesi ruhsal hastalık tanısı ve psikiyatrik ilaç kullanımı olmayan, çalışma süresince başka travmatik hayat deneyimi yaşamayan gönüllü katılımcılar dahil edilmiştir. Çalışma verileri 2 ay ara ile 2 görüşme şeklinde toplanmıştır. İlk görüşmede (T1) Depremzede Bilgi Formu , Yaşam Olayları Kontrol Listesi (LEC-5), Travmatik Stres Belirti Ölçeği (TSBÖ) , Stresle Başa Çıkma Ölçeği (SBÖ) ve Travma Sonrası Büyüme Ölçeği (PTGI) kullanılmış olup, ikinci görüşmede (T2) TSBÖ ve PTGI yeniden uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 26.0 kullanılmıştır. Bulgular: Doktorlarda deprem sonrası ilk görüşmede TSSB ve depresyon yaygınlığı sırasıyla %16,1 (n=35) ve %15,6 (n=34), ikinci görüşmede TSSB ve depresyon yaygınlığı sırasıyla %11,9 (n=26) ve %11,1 (n=24) olarak bulunmuştur. Kadın olmak, arama kurtarma çalışmalarına katılmak, yakınlarından can kaybı olması yüksek travmatik stres puanlarıyla anlamlı düzeyde ilişki içerisindedir. TSB ve TSB puanlarının her ikisinin değişimi zamanla anlamlı ve öngörülenin aksine negatif yöndedir. Hem ilk görüşmede, hem ikinci görüşmede TSS ve TSB alt boyutlarının hemen hepsinde düşük düzeyde anlamlı korelasyon bulunmuştur. Başa çıkma yöntemlerini kullanmanın daha fazla TSB ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. 3 başa çıkma yönteminden sosyal destek odaklı başa çıkma TSB'nin ilk ölçümüyle pozitif yönde zayıf, kaçınma odaklı başa çıkma ve problem odaklı başa çıkma pozitif yönde orta düzeyde korelasyon göstermektedir. İkinci ölçümde ise kaçınma odaklı başa çıkma TSB ile pozitif yönde orta düzeyde, sosyal destek odaklı ve problem odaklı başa çıkma ise TSB ile pozitif yönde düşük düzeyde korelasyon göstermektedir. Sonuç: Çalışmamız sonuçları, TSB'nin travma sonrası stres düzeyleri ve başa çıkma biçimlerinin ile anlamlı ilişki içinde olduğu yönündeki hipotezimizi doğrulamaktadır. Çalışmamızda araştırılan her 3 başa çıkma biçiminin de travma sonrası büyümeyi yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Travma Sonrası Stres ve Büyüme düzeylerini artıran değişkenlerin saptanması önemlidir. Çalışmamızın doktorların travmatik stres düzeylerinin azaltılması, sosyal destek kaynaklarının genişletilmesi, travma sonrası büyümeyi destekleyecek müdahalelerin geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalara veri sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study to determine the traumatic stress levels and post-traumatic growth status of medical doctors living in the Adana province, in the 3-4 months and 5-6 months following two earthquakes that occured in Kahramanmaraş on February 6, 2023. Additionally, the study aims to investigate coping strategies and the impact of traumatic stress levels on post-traumatic growth. Furthermore, the study intends to identify the temporal changes in post-traumatic stress and post-traumatic growth levels. Materials and methods: Our descriptive cross-sectional study was conducted with 217 physicians residing and working in Adana who had experienced the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6th. Partipiciants included those fully completed both survey forms, had no prior diagnosis of mental illness or use of psychiatric medication prior to the earthquake, and had not experienced any other traumatic life events during the study period. Data for the study were collected trough two interviews conducted at a 2-month interval. In the initial interview (T1), the Earthquake Information Form, Life Events Check List-5 (LEC-5), Traumatic Stress Symptom Scale, Coping Stretegies Scale and Post-Traumatic Growth Inventory (PTGI) were administered. In the second interview (T2), Traumatic Stress Symptom Scale and Post-Traumatic Growth Inventory were administered once more. The collected data were analyzed using SPSS 26.0. Results: Among doctors, the prevalence of traumatic stress disorder and depression post-earthquake in the first interview was found to be 16,1% (n=35) and 15,6% (n=34), respectively. In second interview, these prevalence figures decreased to 11,9% (n=26) for traumatic stress disorder and 11,1% (n=24) for depression. Notably, being female, participating in search and rescue efforts, and experiencing the loss of loved ones were significantly associated with higher traumatic stress scores. The changes in both Post-Traumatic Stress scores (PTS) and Post-Traumatic Growth (PTGI) scores were found to be statistically significant and, contrary to expectations, negative over time. Both in the first and second intervews, low-level significant correlations were observed between almost all subdimensions of Post-Traumatic Stress and Post-Traumatic Growth. It was demonstrated that coping strategies was positively associated with greater levels of PTG. Of the three coping methods, social support-focused coping has a weak positive correlation with the first measurement of PTG, while avoidance-focused coping and problem-focused coping have a moderate positive correlation. In the second measurement, avoidance-focused coping demonstrated a moderate positive correlation with PTG, while social support-focused and problem-focused coping showed a low-level positive correlation with PTG. Conclusion: The findings of our study validate our hypothesis that PTG is significantly associated with post-traumatic stress levels and coping strategies. Furthermore, our study concludes that all three coping strategies examined in the study are predictive of post-traumatic growth. It is essential to identify the factors that contribute to increased post-traumatic stress and growth levels. We anticipate that our study will provide valuable daata for future research endeavors aimed at reducing traumatic stress levels among doctors, expanding social support resources, and developing interventions to promote post-traumatic growth.
Benzer Tezler
- Depremin beden eğitimi ve spor öğretmenleri üzerinde peri-travmatik ve post-travmatik etkisi (Malatya ili örneği)
Peri-traumatic and post-traumatic effects of earthquake on physical education and sports teachers (the case of Malatya province)
NEŞE YAĞMURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSEL KIZILKAYA
- 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerini yaşayan genç kadınlarda dini başa çıkma (Malatya örneği)
6 February Kahramanmaras earthquakes and religious coping in young women (the case of Malatya)
AYŞE BETÜL TOZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİnönü ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS EMRE TEMİZ
- Depremzede öğrencilerde travma sonrası büyümenin yordayıcıları olarak umut ve iyimserlik
Hope and optimism as predictors of post-traumatic growth in earthquake-stricken students
YASİN TOHUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞAM
- 6 Şubat 2023 Pazarcık ve Elbistan depremlerini yaşayan psikolojik danışman ve öğretmenlerde stresle başa çıkma stratejileri ile mizah tarzları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
The relationship between coping strategies and humor styles in psychological counselors and teachers who exposed the 6 February 2023 Pazarcık and Elbistan earthquakes according to various variables
MERVE GÖKKOYUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA ERCAN
- 6 Şubat depremlerinin genel seçimlerde seçmenin siyasi tercihine etkileri: 'Kahramanmaraş örneği'
The effects of the February 6 earthquakes on the political preference of the voters in the general elections: 'the case of Kahramanmaraş'
ZAKİRE KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerHasan Kalyoncu ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KESER