Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasında finansman: Safranbolu örneği
Financing for the protection of immovable cultural assets: The case of Safranbolu
- Tez No: 843373
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE KURTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Miras ve Miras Alan Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Medeniyetler beşiği olarak görülen Türkiye Paleolitik çağdan beri yerleşim görmüş ve birçok medeniye ev sahipliği yapmış kültürel miras bakımından oldukça zengin bir konumdadır. Dünya mirası olarak görülen bu miras unsurlarının korunması da hem evrensel anlamda hem de turistik çekilik unsuru olarak oldukça önemlidir. Özellikle somut kültürel miras açısından değerlendirildiğinde koruma anlayışı genelde taşınmaz kültür varlıklarını kullanarak koruma diğer bir ifadeyle yeniden işlevlendirerek yerine getirilmektedir. Ancak taşınmaz bir kültür varlığının korunması ya da yeniden işlevlendirilerek ekonomiye kazandırılması için fon kaynaklarına, mali destek ve teşviklere ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye'de kültür varlıkları devlet malı niteliğindedir ve bu varlıkların korunmasından ve korumanın finansmanından birincil derecede sorumlu devlettir. Türkiye'de taşınmaz kültür varlıklarının korunmasında uluslararası yasal düzenlemelerin yanında en temel ulusal yasal düzenleme 2863 sayılı kanun yer almaktadır. Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasında en temel ulusal fon kaynaklarını 2863 sayılı kanunla sırasıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sağlanan yardım, teşvik ve fonlar, yerel yönetimler tarafından sağlanan yardım, teşvi006B ve fonlar ve özel sektör tarafından sağlanan yardım ve fonlar oluşturmaktadır. Ancak Türkiye'nin sayısız taşınmaz kültür varlığına sahip olduğu düşünüldüğünde bu varlıkların koruma altına alınması, yaşatılarak korunması ve yeniden işlevlendirilerek kullanılması için büyük fon kaynağına ihtiyaç duyulmakta ve özkaynaklar yetersiz kalabilmektedir. 1994 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine giren Safranbolu da Türkiye'de yer alan birçok yer gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmış kültürel miras bakımından oldukça zengin bir kenttir. Ancak Türkiye'deki fon kaynakları ve/veya gönüllü tasarruflar Safranbolu gibi turizmin yeni geliştiği küçük yerlerde taşınmaz kültür varlıklarının yaşatılarak korunmasında yetersiz kalabilmektedir. Bu noktada çalışmanın temel amacı taşınmaz kültür varlıklarının yeniden işlevlendirilerek hem bireylerin, hem bölge hem de ülke ekonomisine yararlı hale getirilebilmesi için hangi teşvik, yardım ve fondan yararlanılarak uygun finansman sağlanacağını belirlemektir. Ayrıca korumanın finansmanı ile ilgili çalışmaların çok az sayıda olması nedeniyle literatür boşluğunu gidermek çalışmanın alt amacı olarak belirlenmiştir. Bu amaçla Safranbolu'da nitel araştırma yöntemlerinden biri olan örnek olay incelemesi yapılmış ve bölgede yer alan belli başlı taşınmaz kültür varlıklarının yeniden işlevlendirilmesinde yararlanılan fon kaynakları incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre Safranbolu'da yer alan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasında yerel yönetimin sağladığı teşvik, yardım ve fonlardan yararlanılmış ve ihale yoluyla koruma özel şirketlere verilmiştir. Safranbolu'da her ne kadar yeniden işlevlendirilerek koruma altına alınan taşınmaz kültür varlığı olsa da hala ekonomiye kazandırılmayı bekleyen birçok kültür varlığı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Turkey, seen as thecradle of civilizations, has beeninhabited since thePaleolithicageand has hostedmanycivilizationsand is veryrich in terms of culturalheritage. Theprotection of theseheritageelements, whichareconsideredworldheritage, is veryimportantbothuniversallyand as a touristattraction. Especiallywhenevaluated in terms of tangibleculturalheritage, theconcept of conservation is generallycarriedoutbyusingimmovableculturalassets, in otherwords by refunctioningthem. However, fundingsources, financialsupportandincentivesareneededtopreserve an immovableculturalpropertyortorepurpose it andbring it intotheeconomy. InTurkey, culturalassetsarestatepropertyandthereforethestate is primarilyresponsiblefortheprotectionandfinancing of theseassets. Inadditiontointernational legal regulations, themostbasicnational legal regulation in theprotection of immovableculturalassets in Turkey is Law No. 2863. Themostbasicnationalfundsourcesfortheprotection of immovableculturalassetsaretheincentiveaidandfundsprovidedbytheMinistry of CultureandTourism, theincentiveaidandfundsprovidedbylocalgovernments, andtheaidandfundsprovidedbytheprivatesector, respectively, underLaw No. 2863. However, consideringthatTurkey has numerousimmovableculturalassets, largefundsareneededtoprotect, preserveandreusetheseassets, andequitycapitalmay be insufficient. Safranbolu, whichwasincluded in the UNESCO World HeritageList in 1994, is a cityrich in culturalheritagethat has hostedmanycivilizations, likemanyplaces in Turkey. However, fundingsourcesand/orvoluntarysavings in Turkeymay be insufficienttopreserveandpreserveimmovableculturalassets in smallplaceswheretourism has newlydeveloped, such as Safranbolu. At thispoint, the main purpose of thestudy is todeterminewhichincentives, aidandfundswill be usedtoprovideappropriatefinancing in orderto re-functionimmovableculturalassetsandmakethemusefulforindividuals, theregionandthecountry'seconomy. Inaddition, since thereareveryfewstudies on conservationfinancing, fillingtheliteraturegapwasdetermined as thesub-aim of thestudy. Forthispurpose, a casestudy, one of thequalitativeresearchmethods, wasconducted in Safranbolu andthefundingsourcesused in thereuse of majorimmovableculturalassets in theregionwereexamined. Accordingtothefindings, theincentives, aidandfundsprovidedbythelocalgovernmentwereused in theprotection of immovableculturalassets in Safranbolu, andtheprotectionwasgiventoprivatecompaniesthrough tender. Althoughthereareimmovableculturalassets in Safranbolu thathavebeen re-functionedandprotected, it has beenconcludedthattherearestillmanyculturalassetswaitingto be broughtintotheeconomy.
Benzer Tezler
- Kültür varlıklarının korunmasında koruma yönetimi süreci
Protection management process about conservation of cultural properties
HANDE ALADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ALMULA KÖKSAL
- Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına yönelik finans yönetimi: İstanbul üzerine bir inceleme
Financial management for protection of immovable cultural properties: An analysis for Istanbul
AHMET ENGİN BAYKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. Ş. ŞENCE TÜRK
- Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ait katkı payı fonunun kullanılmasında yaşanan sorunlar, Konya örneği üzerine bir inceleme
The problems of using the fund for conserving the culturel heritage; an analysis on Konya case
MURAT KİTİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSelçuk ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÇAĞLAR MEŞHUR
- Kentsel kültür mirasına yönelik risk azaltımı için bir yönetim modeli önerisi: İstanbul-Büyükada örneği
A management model for risk mitigation for urban cultural heritage: Istanbul-Büyükada case study
EVREN UZER VON BUSCH
Doktora
Türkçe
2010
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasında izlenen yöntem, politika ve uygulamaların incelenmesi: Didim örneği
Examination of the method, policy, and practices in the conservation of immovable cultural assets: Didim example
EMİNE ÖZNUR GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiKapadokya ÜniversitesiKent, Çevre ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET KURAN