Ahşap direkli camilerin koruma sorunları: Erzincan Kemah örneği
Conservation problems of wooden pillar mosques: The case of Erzincan Kemah
- Tez No: 843572
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ZEHRA ÇAKICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Restorasyon ve Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Zengin kültür mirasımızın önemli bir parçası olan ve Anadolu'nun hemen her köşesinde yer alan ahşap direkli camiler korunması gereken taşınmaz kültür varlıkları arasında yer almaktadır. Tarihe tanıklık eden bu yapıların zamanla oluşan tahribatlarını onararak gerçek kimliklerini bozmadan gelecek nesillere ulaştırmak ise ortak amaçtır. Tarihi M.Ö. 4000-3000 yıllarına kadar uzandığı düşünülen Erzincan İline bağlı Kemah İlçesi, sahip olduğu zengin tarihi mirasın yanı sıra ahşap direkli cami örneklerine sahip olması açısından önemli bir kültür merkezidir. Ahşap direkli camileri konu alan bu çalışmada; belirlenen camilerin mimari özellikleri incelenmiş ve gözle görülebilen koruma sorunları tespit edilerek yapılacak bakım ve onarım aşamalarında gerekli önlemlerin alınması, geleneksel yapı malzemelerinin özgün kimliklerine uygun olarak onarılması, toplumun bilinçlendirilerek bu değerli yapıların geleceğe güvenle aktarılması amaçlanmıştır. Çalışmanın ana materyalini oluşturan ve Kemah İlçe merkezinde bulunan tescilli beş adet ahşap direkli cami ile ilgili literatür araştırmaları, kurum arşivleri yazılı ve görsel belge araştırması yapılarak tanıtım kartları oluşturularak mimari özellikleri ve yapım teknikleri ele alınmıştır. Kapsamlı literatür araştırmaları sonucunda ahşap direkli camilerde görülen genel koruma sorunları belirlenmiş ve camiler üzerinde tespit edilerek resimler ile örneklendirilmiştir. Özelde ise Beklimçay camisinin genel ve detay ölçüleri alınarak rölöve çalışmaları; yapılan belgeleme çalışmaları ve rölöve çalışmaları doğrultusunda ise restitüsyon çalışması hazırlanmıştır. Tüm bu çalışmalar ışığında örneklem olarak belirlenen Beklimçay camisinin müdahale kararları ve restorasyon önerileri geliştirilerek restorasyon projesi oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda; teze konu olan camilerin tümü, zamanla oluşan malzeme bozulmalarının yanı sıra insanların koruma amacıyla yaptıkları bilinçsiz müdahalelere ve niteliksiz eklere maruz kalmıştır. Çevresel ve fiziksel etmenlerin oluşturduğu bozulmaların yanı sıra koruma sorunlarının temel nedenleri bakımsızlık, bilinçsizlik ve ekonomik yetersizlik olduğu tespit edilmiştir. Kültürel varlıklarımızdan olan ahşap direkli camilerin korunması amacıyla gerekli önlemlerin alınması, geleneksel yapı malzemelerinin yapıların özgün kimliklerine uygun olarak onarılması, toplumun bilinçlendirilerek bu değerli yapıların geleceğe güvenle aktarılması temenni edilmektedir.
Özet (Çeviri)
Wooden pillared mosques, which are an important part of our rich cultural heritage and located in almost every corner of Anatolia, are among the immovable cultural assets that need to be protected. The common goal is to repair the destruction of these structures that witness history over time and to convey them to future generations without spoiling their true identity. Kemah District of Erzincan Province, which is thought to date back to 4000-3000 BC, is an important cultural centre in terms of having examples of mosques with wooden pillared as well as its rich historical heritage. In this study on wooden pillared mosques; the architectural features of the mosques were examined and the visible conservation problems were identified and it was aimed to take the necessary measures in the maintenance and repair stages, to repair the traditional building materials in accordance with their original identities, to raise the awareness of the society and to transfer these valuable structures to the future with confidence. The architectural features and construction techniques of the five registered wooden pole mosques in the centre of Kemah District, which constitute the main material of the study, were examined by conducting literature researches, written and visual document researches in institutional archives, and creating introductory cards. As a result of extensive literature researches, conservation problems seen in wooden pole mosques were identified and exemplified with pictures on the mosques. In the specific case of the mosque, general and detailed measurements of the Beklimçay mosque were taken and a survey study was prepared, and a restitution study was prepared in line with the documentation and survey studies. In the light of all these studies, intervention decisions and restoration proposals of Beklimçay Mosque, which was determined as a sample, were made and a restoration project was prepared. As a result of the study; all of the mosques subject to the thesis have been exposed to unconscious interventions and unqualified additions made by people for protection purposes as well as material deterioration over time. In addition to the deterioration caused by environmental and physical factors, it has been determined that the main causes of conservation problems are neglect, unconsciousness and economic inadequacy. It is hoped that necessary measures will be taken for the protection of wooden pole mosques, which are among our cultural assets, that traditional building materials will be repaired in accordance with the original identities of the buildings, and that these valuable buildings will be transferred to the future with confidence by raising awareness of the society.
Benzer Tezler
- Impacts of modernization process on conservation and restoration of traditional wooden religious buildings; a comparative study between Turkey and Japan
Modernleşme sürecinin geleneksel ahşap dinî yapıların korunması ve restorasyonu üzerindeki etkileri, Türkiye ve Japonya arasında karşılaştırmalı bir araştırma
SÜHEYLA KOÇ
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
PROF. DR. KEİSUKE FUJII
- Tokat Erbaa Silahtar Ömer Paşa Camii restorasyon önerisi
The restoration proposal of the Tokat Erbaa 'Silahtar Ömer Paşa? Mosque
EMRE KÜRKLÜ
- Kemaliye ilçe merkezindeki ahşap direkli ve ahşap tavanlı camilerin tipolojik analizi: Kurtoğlu (Gümrükçü) cami örneği
Typological analysis of wooden post and wooden ceiling mosques in Kemaliye district center: The case of Kurtoğlu (Gümrükçü) mosque
HALE NUR ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkAtatürk ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ZEHRA ÇAKICI
- Karapınar tarihi camileri
Karapınar historical mosques
MİTHAT BAYRAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAŞAR ERDEMİR
- Sivas ili Altınyayla ilçesi Merkez (Tonus) Camii süslemeleri
Decorations of the Central (Tonus) Mosque in Altınyayla district of Sivas province
FATMA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
El SanatlarıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. HANDE KILIÇARSLAN