Aminofosfin bileşiklerinin sentezi ve antioksidan özellikleri ile enzim (asetilkolinesteraz, butilkolinesteraz, tirozinaz) inhibisyon aktivitelerinin incelenmesi
Synthesis and antioxidant properties of aminophosphine compounds and investigation of enzyme (acetylcholinesterase, butylcholinesterase, tyrosinase) inhibition activities
- Tez No: 843620
- Danışmanlar: PROF. DR. NERMİN BİRİCİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Aminofosfin (AMP), bis(fosfino)amin, Rutenyum, Palladyum, Biyolojik aktivite, Aminofosfin (AMP), bis(fosfino)amin, Rutenyum, Palladyum, Biyolojik aktivite
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Anorganik Kimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Fosfor kimyası da hem temel hem de uygulamalı araştırma alanlarında da belirgin bir şekilde sürekli bir ilgi çekmektedir. Fosforun bileşikleri çok çeşitli minerallerde, bitkilerde veya hayvanlarda bulunur ve aynı derecede çok çeşitli yapay bileşikler evsel ve endüstriyel ölçekte günlük hayatta uygulanır ve hızla genişleyen fosfor kimyası, şimdi kimyanın önemli dallarından birini oluşturur. Tersiyer fosfinlerin koordinasyon kimyası, farklı yükseltgenme basamağındaki geçiş metalleri ile kararlı bileşikler oluşturabilmelerinden dolayı araştırılmaktadır. P-N-P üniteli iki dişli nötral aminofosfinler son zamanlarda ekonomik, uygulaması kolay öncüler olarak ortaya çıkmıştır. Ancak aminofosfin bileşiklerinin hazırlanması, araştırmacılar için hem kolay hemde zorlu bir alandır. Kimya ve endüstri alanında aminofosfin kimyasının araştırılmasını gerektiren çok sayıda örnek vardır. P-N bağı içeren aminofosfin bileşklerinin geçiş metal kompleksleri yüksek katalitik ve biyolojik aktiviteye sahip olmalarından dolayı son yıllarda araştırmacıların ilgi odağı haline gelmiştir. Aminofosfin-palladyum kompleksleri endüstri ve akademide yaygın olarak kullanılmaktadır. İlave donör gruplar ile işlevselleştirilmiş aromatik aminlerden hazırlanan aminofosfinler, moleküllerin özelliklerini önemli ölçüde değiştirebildiklerinden ve bu nedenle önemli bir rol oynadıkları için özellikle ilgi çekicidir. Ancak, P-N bağının zayıflığıyla ilişkili problemler nedeniyle, aminofosfinlerin ve komplekslerinin uygulanması, geleneksel kimyaya kıyasla hala nispeten keşfedilmemiş olduğundan yeni aminofosfin bileşiklerinin geliştirilmesi önemlidir. Bu yüzden tez kapsamında birinci aşamada, fosforilasyon yöntemi kullanılarak yeni aminofosfin bileşiği, 4-pikolil-N(Ph2P)2 anilin (1a) ve onun geçiş metal kompleksleri ([4-pikolil-N(Ph2P)2]MCl2, M = Pd, Pt, Ru ve ([4-pikolil-N(Ph2P)2]2MCl2 M=Ru)(1b-1d) sentezlenerek yapıları 1H NMR,13C NMR,31P-{1H} NMR, IR gibi spektroskopik yöntemler ile aydınlatılmıştır (Şekil 1). Bilimsel veri tabanları incelendiği zaman aminofosfin bileşiklerinin biyolojik aktivite araştırmalarına dair çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle tez kapsamında çalışmanın ikinci aşamasında tarafımızdan yeni sentezlenmiş 1a-1c, daha önce sentezlenmiş ancak yayınlamamış olan (2a-2c,3a-3-c) ve sentezi ve katalitik aktiviteleri yayınlanmış aminofosfin bileşikleri (4a-4c,5a-5c) yeniden hazırlanarak biyolojik aktiviteleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Fosfor kimyası da hem temel hem de uygulamalı araştırma alanlarında da belirgin bir şekilde sürekli bir ilgi çekmektedir. Fosforun bileşikleri çok çeşitli minerallerde, bitkilerde veya hayvanlarda bulunur ve aynı derecede çok çeşitli yapay bileşikler evsel ve endüstriyel ölçekte günlük hayatta uygulanır ve hızla genişleyen fosfor kimyası, şimdi kimyanın önemli dallarından birini oluşturur. Tersiyer fosfinlerin koordinasyon kimyası, farklı yükseltgenme basamağındaki geçiş metalleri ile kararlı bileşikler oluşturabilmelerinden dolayı araştırılmaktadır. P-N-P üniteli iki dişli nötral aminofosfinler son zamanlarda ekonomik, uygulaması kolay öncüler olarak ortaya çıkmıştır. Ancak aminofosfin bileşiklerinin hazırlanması, araştırmacılar için hem kolay hemde zorlu bir alandır. Kimya ve endüstri alanında aminofosfin kimyasının araştırılmasını gerektiren çok sayıda örnek vardır. P-N bağı içeren aminofosfin bileşklerinin geçiş metal kompleksleri yüksek katalitik ve biyolojik aktiviteye sahip olmalarından dolayı son yıllarda araştırmacıların ilgi odağı haline gelmiştir. Aminofosfin-palladyum kompleksleri endüstri ve akademide yaygın olarak kullanılmaktadır. İlave donör gruplar ile işlevselleştirilmiş aromatik aminlerden hazırlanan aminofosfinler, moleküllerin özelliklerini önemli ölçüde değiştirebildiklerinden ve bu nedenle önemli bir rol oynadıkları için özellikle ilgi çekicidir. Ancak, P-N bağının zayıflığıyla ilişkili problemler nedeniyle, aminofosfinlerin ve komplekslerinin uygulanması, geleneksel kimyaya kıyasla hala nispeten keşfedilmemiş olduğundan yeni aminofosfin bileşiklerinin geliştirilmesi önemlidir. Bu yüzden tez kapsamında birinci aşamada, fosforilasyon yöntemi kullanılarak yeni aminofosfin bileşiği, 4-pikolil-N(Ph2P)2 anilin (1a) ve onun geçiş metal kompleksleri ([4-pikolil-N(Ph2P)2]MCl2, M = Pd, Pt, Ru ve ([4-pikolil-N(Ph2P)2]2MCl2 M=Ru)(1b-1d) sentezlenerek yapıları 1H NMR,13C NMR,31P-{1H} NMR, IR gibi spektroskopik yöntemler ile aydınlatılmıştır (Şekil 1). Bilimsel veri tabanları incelendiği zaman aminofosfin bileşiklerinin biyolojik aktivite araştırmalarına dair çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle tez kapsamında çalışmanın ikinci aşamasında tarafımızdan yeni sentezlenmiş 1a-1c, daha önce sentezlenmiş ancak yayınlamamış olan (2a-2c,3a-3-c) ve sentezi ve katalitik aktiviteleri yayınlanmış aminofosfin bileşikleri (4a-4c,5a-5c) yeniden hazırlanarak biyolojik aktiviteleri incelenmiştir.
Benzer Tezler
- Substitue piridin türevleri içeren aminofosfin türü ligandların sentezi, karakterizasyonu ve bazı geçiş metal komplekslerinin hazırlanması
Synthesis and characterization of aminophosphines containing substituted pyridine derivatives and their metal complexes
BURCU MALGAÇ
- Heterodonör ligand sentezi ve katalitik uygulamalarının araştırılması
Synthesis of heterodonor ligands and investigation of their catalytic applications
NERMİN MERİÇ
- Katyonik rodyum aminofosfin komplekslerinin sentezi, tanımlanması ve ketonların transfer hidrojenasyon reaksiyonlarındaki katalitik etkinliklerinin incelenmesi
Synthesis and characterization of cationic rhodium complexes of aminophosphine and investigation of their catalytic activity in transfer hydrogenation of ketones
FATİH OK
- Heterohalka içeren aminofosfin türü ligandların sentezi, karakterizasyonu ve bazı geçiş metal komplekslerinin hazırlanması
Synthesis and characterization of aminophosphines containing heterocylic nitrogen groups and their metal complexes
SENA ÖZNERGİZ
- Aromatik ketonların indirgenmesinde kullanılmak üzere ferrosen içeren kiral fosfinit bileşikleri ve Ru(II) komplekslerinin sentezi
Synthesis of ferrocenyl-based chiral phosphinite ligands and Ru(II) complexes for reduction of aromatic ketones
UĞUR IŞIK
