Türkiye'de yükseköğretim ücret primi üzerine uygulamalı bir analiz
An applied analysis on higher education wage premium in Turkey
- Tez No: 846046
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK GEMİCİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Yükseköğretim ücret primi (YÖÜP), yükseköğretim mezunu bireylerin saatlik ortalama ya da medyan ücretleri ile lise mezunu bireylerin saatlik ortalama ya da medyan ücretlerinin birbirine oranlanmasıyla elde edilmektedir. Bu oran yükseköğretim mezunu bireylerin lise mezunu bireylere göre aldıkları ücretin ne kadar fazla olduğunu göstermektedir. İktisat literatüründe eğitimin ücretler üzerindeki etkisini konu alan çalışmalar incelendiğinde, bireylerin eğitim seviyesinin artmasıyla birlikte elde ettikleri ücretlerin de arttığı görülmektedir. Bu doğrultuda yükseköğretime olan talep ve bu talebe bağlı olarak gelişen yükseköğretim arzı da her geçen gün artmaktadır. Bununla birlikte yükseköğretime yönelik gerçekleşen bu talep ve arz artışının yanı sıra teknolojik gelişmeler ve sunulan eğitimin niteliği gibi olgular da YÖÜP'ü etkilemektedir. Bu çalışmada 2004-2022 dönemi için Türkiye'de YÖÜP'ün sektörel bazda analiz edilmesi amaçlanmıştır. YÖÜP, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından derlenen 2004-2022 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırmalarından elde edilen mikro veriler kullanılarak hesaplanmıştır. Bunun yanı sıra En Küçük Kareler tahmin yöntemi ile yarı logaritmik bir ücret denklemi tahmin edilerek, regresyon analizine bağlı YÖÜP değerleri de elde edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre YÖÜP'ün 2004-2014 döneminde %40'tan %53'e arttığı, 2014'ten sonra ise azalış eğilimine girerek 2022'de %35'lere kadar gerilediği ortaya çıkmıştır. Buna ilaveten YÖÜP'ün sektörler arasında önemli ölçüde farklılık sergilediği görülmüştür. Özel sektörde 2004'ten 2014'e gelindiğinde YÖÜP'de çok sınırlı düzeyde bir artış yaşanmasına rağmen 2014'ten sonra ciddi bir düşüş gerçekleşmiştir. Kamu sektöründe ise 2004-2017 döneminde YÖÜP'de kayda değer değişimler gözlenmezken, 2018- 2020 yıllarında YÖÜP'de önemli düzeyde artışlar yaşanmış ardından tekrar düşüş gözlenmiştir. YÖÜP'de 2014'ten sonra gerçekleşen bu azalışlar, 2006'dan sonra artan üniversite sayısı ve buna bağlı olarak göreli işgücü arzındaki artış ile açıklanabilmektedir.
Özet (Çeviri)
The higher education wage premium (HEWP) is calculated as the ratio of hourly mean or median wages of higher education graduates and hourly mean or median wages of high school graduates. This ratio shows how much higher wages higher education graduates receive compared to high school graduates. The studies in the economic literature on the effect of education on wages indicate that the wages of individuals increase as their level of education increases. In this regard, the demand for higher education and the supply of higher education to meet this demand are increasing day by day. In addition to this increase in the demand and supply of higher education, technological developments and the quality of education affect HEWP. This study aims to analyze HEWP on a sectoral basis for 2004-2022 in Turkey. HEWP is calculated using microdata from the Household Labour Force Surveys for 2004-2022 compiled by the Turkish Statistical Institute. In addition, HEWP values based on regression analysis were obtained by estimating a semi-log wage equation using the Least Squares method. According to the results of the regression analysis, HEWP increased from 40% to 53% in the period 2004-2014, and after 2014 it started a declining trend, decreasing to 35% in 2022. However, there was considerable variation in HEWP between sectors. In the private sector, HEWP grew modestly between 2004 and 2014, but fell sharply since 2014. In the public sector, while no significant changes in HEWP were observed in 2004-2017, significant increases in HEWP were observed in 2018-2020 and it was followed by a decline again. The increase in the number of universities after 2006 and the corresponding increase in the relative labour supply explain the decline in HEWP after 2014.
Benzer Tezler
- Sosyo-ekonomik değişkenlerin yükseköğretim öğrencilerinin akademik başarısı üzerindeki etkisi
The effect of socioeconomic variables on the academic success of higher education students
GÖKHAN POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. EKBER TOMUL
- Toplumsal cinsiyet eşitliği bakımından PİSA'da başarılı olan bazı ülkeler ile Türkiye'nin karşılaştırılması
The comparison between Turkey and some countries having high achievement in PISA in terms of gender equality
NECMİYE PAMUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR MAYA
- The transformation of academic labor in Türkiye: Experiences from foundation universities
Türkiye'de akademik emeğin dönüşümü: Vakıf üniversitelerindeki deneyimler
BEYZA ÇUBUKCU ALBAYRAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
SosyolojiKoç ÜniversitesiKarşılaştırmalı Tarih ve Toplum Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ERGİN
- Türkiye'de eğitimli kadın işsizliği: Balıkesir ili uygulaması
Unemployment of educated women in Türkiye: The case study of Balıkesir province
GİZEM BURCU KARAALİ
Doktora
Türkçe
2024
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEMET ZENCİRKIRAN
- Türkiye'de eğitim harcamalarının analizi ve yükseköğretimde maliyetler
An analysis of education expenditures and cost of higher education in Turkey
HÜSEYİN ERGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YÜKSEL KAVAK