Professional women's gender discrimination experiences in female-dominated STEM fields in Turkey from life-course perspective
Yaşam akışı perspektifinden, Türkiye'de kadın-yoğun FTMM alanlarında çalışan profesyonel kadınların toplumsal cinsiyet ayrımcılığı deneyimleri
- Tez No: 846203
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA UMUT BEŞPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: FTMM, Yaşam-Akışı Perspektifi, Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı, Kariyer Hedefi ve Gelişimi, STEM, Life-Course Perspective, Gender Discrimination, Career Aspirations and Growth
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Bu çalışmada, Türkiye'de kadın katılımının yüksek olduğu Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik (FTMM) alanlarından mezun olmuş kadınların kariyerlerini yaşam-akışı perspektifinden derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Çocukluk ve genç-yetişkinlik periyotlarını kapsayan sosyalizasyon sürecinde kadınların aile, eğitim ve profesyonel hayatta toplumsal cinsiyet ayrımcılıkları ve başa çıkma stratejilerinin kariyeri nasıl şekillendirdiğini analiz etmek amacıyla dair derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Erken sosyalizasyon döneminde FTMM alanların toplumsal cinsiyet kalıplarının ve ayrımcılıklarının kadınların bu alana yönelik kariyer hedeflerindeki motivasyon ve ilgi geliştirme süreçlerine etkisi ve kadın-egemen FTMM alanlarına katılım göstermelerindeki stratejik kararı etkileyen aktör ve aracıları gözeterek analiz edilmiştir. Sonrasında, profesyonel hayatta benzer toplumsal cinsiyet paternlerinin devam ettirilmesi ve yeniden üretilmesiyle kadınların kariyer gelişimini engelleyen bariyerleri ve başa çıkma stratejileri ortaya çıkarılmıştır. Bu bulgular toplumsal cinsiyet, bilim ve teknoloji ilişkiselliğini ve kurumların toplumsal cinsiyete dayalı yapılanmasını kritik eden feminist teorik çerçeveden analiz edilmiştir. Genel olarak kadınların bu alanlardaki temsil ve katılım azlığının ötesinde, kadınların yoğun katılım gösterdikleri FTMM alanlarında dahi kariyer hedeflerini ve gelişimlerini kısıtlayan toplumsal cinsiyet temelli yapısal bariyerler ve ayrımcılıklar ortaya çıkarılmıştır. Böylelikle, ailenin, eğitimin ve işin yapılar-arası ilişkiselliği gözetilerek yaşam-akışı perspektifinden kadınların bilim ve teknoloji alanlarındaki kariyerine bütüncül bir bakış hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
From a life-course perspective, the study aims to thoroughly examine the women's careers who have graduated from the fields of Science, Technology, Engineering, and Mathematics (STEM), where female participation is high in Turkey. In-depth interviews were conducted to analyze how women's gender discrimination experiences and their strategies during the socialization process in family, education, and professional life, covering childhood and young adulthood, shape their careers. The effects of gender stereotypes and discrimination in STEM fields on women's motivation and interest development in their career aspirations were analyzed during the early socialization period, considering the actors and mediators that affected the strategic decision to participate in female-dominated STEM fields. Subsequently, by maintaining and reproducing similar gender patterns in professional life, the barriers that prevent women's career development and their coping strategies have been revealed. These findings were analyzed from a feminist theoretical framework that criticizes the relationality of gender, science, and technology and the gendered structure of institutions. Beyond the women's underrepresentation in STEM, the study revealed gender-based structural barriers and discriminations that restrict women's career aspirations and growth, even in the fields where they participate intensively. Thus, a comprehensive view of women's careers in science and technology fields from a life-course perspective is aimed at considering the inter-structural relationality of family, education, and work.
Benzer Tezler
- Cinsiyete dayalı tokenizm:Kadın egemen ve erkek egemen mesleklerde nitel bir araştırma
Gender based tokenism a qualitative study on male-dominant and female-dominant professions
BENAN KURT YILMAZ
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCA SÜRGEVİL DALKILIÇ
- Invitational leadership practices at a school of foreign languages from a gendered perspective: A case study
Bir yabancı diller yüksek okulundaki katılımcı liderlik uygulamalarının toplumsal cinsiyet çerçevesinde incelenmesi: Bir durum çalışması
ZÜBEYDE DURNA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖLGE SEFEROĞLU
- Professional women in Turkey: A qualitive study
Türkiye'deki uzman meslek sahibi kadınlar: Niteliksel bir inceleme
SİV DALE GENCHER
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FENDE ACAR
- Erkek egemen çalışma ortamında, kadınların karşılaştıkları sorunlar ve engeller: Kadın güvenlik görevlileri üzerine bir alan araştırması
Problems and barriers faced by women in a male-dominated work environment: A field study on female security guards
DİLEK AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM DERİN SAĞLAM
- Kadın cerrahların yaşadıkları mesleki sorunlar üzerine bir değerlendirme
An evaluation of the professional problems experienced by female surgeons
NURAY BAĞIRSAKCI
Doktora
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ERDEM