Özel eğitim öğretmenlerinin çevresel yoksunluk düzeyleri ile mesleki motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between special education teachers' environmental deprivation levels and their professional motivations
- Tez No: 848042
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HATİCE NİLAY KAYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Öğretmenlik, bireylerin var olan performanslarının en üst düzeye çıkarılmasında ve topluma yararlı vatandaşlar yetiştirilmesinde büyük katkılar sunan, tüm toplumlarda diğer mesleklerden farklı bir yere sahip olan bir meslektir. Eğitimin en önemli paydaşı olan öğretmenlerin mesleki motivasyonu ve çevresel yoksunluğu eğitimin niteliği üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Motivasyon ve çevresel yoksunluk özel eğitim öğretmenleri için önemli kavramlardır. Bu araştırmanın amacı özel eğitim öğretmenlerinin çevresel yoksunluk düzeyleri ve mesleki motivasyonlarının cinsiyet, eğitim düzeyi, mezuniyet alanı, çalıştığı kurumda idari görev durumu, mesleki kıdem, çalıştığı okul/kurum türü, görev yapılan kurumun sosyoekonomik düzeyi, çalışılan kademe ve sınıf düzeyi, sınıf mevcudu, özel eğitim ve rehabililitasyon merkezlerinde görevli öğretmenlerin sorumlu olduğu öğrenci sayısı değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Çalışmada öğretmenlerin çevresel yoksunluk düzeyleri ile mesleki motivasyonları arasındaki ilişki de incelenmiştir. Araştırmanın yöntemi nicel araştırma yöntemi olup korelasyonel araştırma olarak desenlenmiştir. Çalışma grubunu farklı tür ve kademelerdeki okul ve kurumlarda çalışan 263 alan mezunu özel eğitim öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin nicel bölümü Karabağ Köse, Taş, Küçükçene ve Karataş'ın 2020 yılında geliştirdikleri“Öğretmen Mesleki Motivasyon Ölçeği”ile Ata, Kırboyun, Aytekin ve Artan'ın 2022 yılında geliştirdikleri“Öğretmenler İçin Çevresel Yoksunluk Ölçeği”kullanılarak elde edilmiştir. Ayrıca, araştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak hazırlanan“Demografik Bilgi Formu”aracılığıyla katılımcılara ait demografik bilgiler elde edilmiştir. Veriler, etik kurul izni alındıktan sonra çevrimiçi ortamda toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 27 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veri setinin normalliği, betimsel istatistikler, normallik testleri ve grafiklerden yararlanılarak belirlenmiştir. Parametrik test varsayımlarının karşılanmaması nedeniyle kategori sayısı iki olan bağımsız değişkenler için Mann-Whitney U testi, kategori sayısı ikiden fazla olan bağımsız değişkenlerde ise Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Özel eğitim öğretmenlerinin çevresel yoksunluk düzeyleri ile mesleki motivasyonları arasındaki ilişki pearson korelasyon analizi kullanılarak tespit edilmiştir. Ek olarak, özel eğitim öğretmenlerinin mesleki motivasyonlarının çevresel yoksunluk düzeylerininin anlamlı yordayıcısı olup olmadığının belirlenebilmesi amacıyla basit doğrusal regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır. Özel eğitim öğretmenlerinin çevresel yoksunluk düzeylerinin cinsiyet, eğitim düzeyi, idari görevi olma durumu, mezuniyet alanı, çalışılan kurum türü, mesleki kıdem, şuan çalışılan kurumdaki kıdem, kurumun algılanan sosyoekonomik düzeyi, çalışılan kademe ve sınıf mevcuduna göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Mesleki motivasyonlarının mesleki kıdem ve kurumun algılanan sosyoekonomik düzeyine göre farklılaştığı; fakat cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine, idari görevlerinin olma durumuna, mezuniyet alanlarına, çalışılan kurumun türüne, şuan çalışılan kurumdaki mesleki kıdeme, çalışılan kademeye ve sınıf mevcuduna göre farklılaşmadığı görülmektedir. Öğretmenlerin çevresel yoksunluk düzeyleri ile mesleki motivasyonları arasındaki ilişkinin ise orta düzeyde olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Teaching is a profession that has a different place from other professions in all societies, making great contributions to maximizing the existing performance of individuals and raising citizens who are useful to society. The professional motivation and environmental deprivation of teachers, the most important stakeholders of education, have a significant impact on the quality of education. Motivation and environmental deprivation are also important concepts for special education teachers. The aim of this research is to determine the environmental deprivation levels and professional motivations of special education teachers according to their gender, education level, field of graduation, administrative position in the institution they work in, professional seniority, type of school/institution they work in, socioeconomic level of the institution they work in, grade and grade level in which they work, class size, the aim of this study is to examine whether the number of students responsible for teachers in special education and rehabilitation centers differs according to their variables. The study also examined the relationship between teachers' environmental deprivation levels and their professional motivation. The method of the research is quantitative research method and designed as correlational research. The study group consists of 263 special education teachers with field degrees working in schools and institutions of different types and levels. The quantitative part of the data was obtained using the“Teacher Professional Motivation Scale”developed by Karabağ Köse, Taş, Küçükçene and Karataş in 2020 and the“Environmental Deprivation Scale for Teachers”developed by Ata, Kırboyun, Aytekin and Artan in 2022. In addition, demographic information about the participants was obtained through the“Demographic Information Form”prepared by the researcher by taking expert opinion. Data were collected online after obtaining ethics committee permission. The data obtained from the research were analyzed using SPSS 27 program. The normality of the data set was determined using descriptive statistics, normality tests and graphs. Since parametric test assumptions were not met, the Mann-Whitney U test was used for independent variables with two categories, and the Kruskal Wallis H test was used for independent variables with more than two categories. The relationship between environmental deprivation levels and professional motivation of special education teachers was determined using Pearson correlation analysis. In addition, simple linear regression analysis method was used to determine whether the professional motivation of special education teachers was a significant predictor of their environmental deprivation levels. It has been determined that the environmental deprivation levels of special education teachers do not differ according to gender, education level, administrative position, field of graduation, type of institution, professional seniority, seniority in the current institution, perceived socioeconomic level of the institution, level of study and class size. Professional motivations differ according to professional seniority and perceived socioeconomic level of the institution; However, it is seen that they do not differ according to their gender, education level, administrative duties, graduation fields, type of institution they work for, professional seniority in the current institution, level of study and class size. It is seen that the relationship between teachers' environmental deprivation levels and their professional motivation is at a medium level.
Benzer Tezler
- Özel eğitim öğretmenlerinin filizlenen okuryazarlığa ilişkin görüşleri
Views of special education teachers on emergent literacy
SEDEF GİRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. F. NUR AKÇİN
- Özel eğitim öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerinin dil gelişimlerini desteklemek amacıyla kullandıkları yöntemler
The methods that special education teachers use to support language development of students with autism spectrum disorder
ALPER GÜLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR
- Zihin engelli bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin plastik sanatlar eğitimine ilişkin görüşleri
The opinions of special education teachers who are working with mental handicapped persons about plastic art education
BÜLENT SALDERAY
- Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan öğretmenlerin mesleki beceri yeterliklerine yönelik görüşlerinin incelenmesi
Examination of the opinions of teachers working in special education and rehabilitation centers on professional skills competences
TAYYAR TUTSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP KAHRAMANOĞLU
- Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan sanat eğitiminin öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi
Evaluation of the art education applied at the pre-school educational institutes according to teacher's opinions
MÜMİNE PELİN AŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURHAN ÜNÜSAN