Isparta ilinin içme suyunda bulunan bazı ağır metallerin kemometrik yöntemler ile belirlenmesi
Determination of heavy metals in drinking water of Isparta province using chemometric methods
- Tez No: 848887
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET HAKAN AKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Bu tez çalışmasında şehir şebeke suyu örnekleri ile çalışılmıştır. Doğal kaynakların sebep olduğu muhtemel ağır metallerden Kurşun, Bakır ve Kadmiyumun APDC ligandı ile kompleksleri oluşturularak eş zamanlı tespitine olanak sağlayan spektrofotometri yöntemi uygulanmıştır. Kısmi en küçük kareler yöntemi (PLS) ve Temel Bileşen Regresyonu (PCR) yöntemleri herhangi bir ön ayırma işlemi yapılmasına gerek duyulmadan başarıyla uygulanmıştır. Uygulanan kemometrik yöntemler UV Görünür Bölge Spektroskopi yönteminden elde edilen verilere uygulanmıştır. Bu araştırmada hatayı en aza indirmek amacıyla ilk önce pH, ligand miktarı, bekletme süresi ve metal konsantrasyonu-absorbans ilişkisi parametrelerinin optimum koşullarının sağlaması gerçekleştirilmiştir. Optimum koşullar sağlandıktan sonra öncelikle kalibrasyon konsantrasyon seti otuz iki adet çözelti olacak şekilde hazırlanmış ve araştırılan metaller arasındaki korelasyonlar belirlenmiştir. Korelasyonlar belirlendikten sonra kalibrasyon setinin uygun sonuçlarla doğrulanması amacıyla çalışılan on beş metali içeren validasyon seti, Pb2+ ve Cu2+ için 0,10-0,50 µg/mL konsantrasyon aralığında ve 0,10-0,90 µg/mL konsantrasyon aralığında uygun solvent ile kullanılmıştır. Cd2+ için µg/mL seyreltik hidroklorik asit (0.1 M HCl) çözeltisi içerisinde hazırlanmıştır. Hazırlanan validasyon setinin 200 – 450 nm aralığındaki absorpsiyon spektrumu kaydedilmiş ve elde edilen verilere çalışılan kemometrik yöntemlerden olan PCR ve PLS yöntemleri ayrı ayrı uygulanmış ve sonuçları birbiri ile yorumlanmıştır. Her yöntemin tahmin edilen hatalarının kareleri toplamı (PRESS) ve standart kalibrasyon hatası (SEC) değerleri bulunmuş olup, sonuçları değerlendirilerek uygulanan yöntemlerin doğruluğunu ve kesinliğini test etmek amacıyla ANOVA testi uygulanmıştır. ANOVA testinden elde edilen sonuçlar tartışılmıştır. Geliştirilen yöntemle birbirine çok yakın yerlerde absorbans veren ağır metallerin belirlenmesinde doğru ve hassas sonuçlar verdiği saptanmıştır. Son işlem olarak ise Isparta ilinin şebeke suyu ve Süleyman Demirel Üniversitesi Kampüs'ünden alınan şebeke suyuna geliştirilen yöntemler uygulanarak analiz edilmiş ve geliştirilen yöntemin şehir şebeke sularındaki ağır metallerin tayinlerinde, herhangi bir ön ayırma işlemi gerektirmeksizin rutin analiz için son derece uygulanabilir olduğu sonucuna varılmıştır. Uygulanan yöntemler basit, hızlı, tekrarlanabilir ve ucuzdur. Araştırılan su numunesinde metallerin (Pb,Cu,Cd) miktarı WHO, Türk Standartları Enstitüsü ve Sağlık Bakanlığı 'nın belirlemiş olduğu değerlerin altında bulunması şehir şebeke suyunun güvenirliğini kanıtlamıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, city tap water samples were studied. Spectrophotometry method was applied, which allows simultaneous detection of Lead, Copper and Cadmium, which are possible heavy metals caused by natural sources, by forming complexes with APDC ligand. Partial least squares method (PLS) and Principal Component Regression (PCR) methods have been successfully applied without the need for any preliminary separation. The applied chemometric methods were applied to the data obtained from the UV-Visible Spectroscopy method. In this research, in order to minimize the error, first the optimum conditions of pH, ligand amount, holding time and metal concentration-absorbance relationship parameters were ensured. After optimum conditions were achieved, the calibration concentration set was prepared as thirty-two solutions and the correlations between the investigated metals were determined. After the correlations were determined, the validation set containing the fifteen metals studied was used with the appropriate solvent in the concentration range of 0.10-0.50 µg/mL for Pb2+ and Cu2+ and in the concentration range of 0.10-0.90 µg/mL for the purpose of verifying the calibration set with appropriate results. . For Cd2+, µg/mL was prepared in dilute hydrochloric acid (0.1 M HCl) solution. The absorption spectrum of the prepared validation set in the range of 200 – 450 nm was recorded and PCR and PLS methods, which are among the chemometric methods studied, were applied to the obtained data separately and the results were interpreted with each other. The estimated sum of squares of errors (PRESS) and standard calibration error (SEC) values of each method were found, and the ANOVA test was applied to test the accuracy and precision of the applied methods by evaluating the results. The results obtained from the ANOVA test are discussed. It has been determined that the developed method gives accurate and sensitive results in determining heavy metals that give absorbance in very close proximity to each other. As a final process, the developed methods were analyzed by applying the developed methods to the mains water of Isparta province and the mains water taken from Süleyman Demirel University Campus, and it was concluded that the developed method is highly applicable for routine analysis in the determination of heavy metals in city tap water, without requiring any preliminary separation process. The methods applied are simple, fast, reproducible and inexpensive. The fact that the amount of metals (Pb, Cu, Cd) in the investigated water sample was below the values determined by WHO, Turkish Standards Institute and the Ministry of Health proved the reliability of city mains water.
Benzer Tezler
- Kırklareli ilinin su kaynakları potansiyelive su tüketimine etki eden faktörler
Water resource potential and the effectsof water consumption of the city Kirklareli̇
NERGİZ KOÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLÜFER YAZICI
- Isparta ilinin olasılıksal yöntem ile sismik tehlikesinin tahmini
Seismic hazard estimated of Isparta province with probabilistic method
SERAP KIZILBUĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeofizik MühendisliğiSakarya ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNDÜZ HORASAN
- Isparta Mavikent yerleşim bölgesinin sismik mikrobölgelemesi ve değerlendirilmesi
Seismic microzonation and evaluation of Isparta Mavikent province
EMİN ELMASDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
İnşaat MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMÜR ÇİMEN
- Isparta yöresi elma ve kiraz ağaçlarının bor beslenme durumlarının belirlenmesi
Determination of bor status of apple and cherry trees in Isparta
MURAT PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiToprak Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İBRAHİM ERDAL
- Isparta kent merkezi hava kalitesi ve meteorolojik faktörler arasındaki ilişkinin veri madenciliği süreci ile tespit edilmesi
Determining with data mining process relationship between Isparta city center air quality and meteorological factors
AHMET ZİYA NUHOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KILIÇ