The role of negative urgency and sleep-related repetitive negative thinking in the relationship between anxiety sensitivity and insomnia: A serial mediation model
Anksiyete duyarlılığı ve uykusuzluk arasındaki ilişkide sıkışıklık ve uykuyla ilgili tekrarlayan olumsuz düşüncenin rolü: bir seri aracılık modeli
- Tez No: 848940
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ALTAN ATALAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: uykusuzluk, anksiyete duyarlılığı, uykuyla ilişkili tekrarlayan olumsuz düşünce, olumsuz aciliyet, insomnia, anxiety sensitivity, sleep-related repetitive negative thinking, negative urgency
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Uykusuzluk, çeşitli fizyolojik ve psikolojik bozukluklarla ilişkili, uykuya dalma, uykuyu sürdürme ve yetersiz uyku nedeniyle gün içinde bozulma yaşama güçlükleri ile karakterize yaygın bir durumdur. Anksiyete duyarlılığı (AS), dürtüsellik, müdahaleci düşünceler ve endişe, uykusuzluk ile ilişkileri açısından ayrı ayrı çalışılmış olsa da uykusuzluktaki bireysel farklılıkları öngörmedeki etkileşimleri yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma, AS ve uykusuzluk şiddeti (IS) arasındaki ilişkiyi, seri aracılar olarak negatif aciliyet (NU) ve uyku ile ilgili tekrarlayan negatif düşünceye (sRNT) odaklanarak araştırmaktadır. Sosyal medya platformları aracılığıyla kolayda örnekleme yoluyla 299 katılımcıdan (%65,2 kadın; 18-65 yaş arası, M = 33,17, SD = 11,18) kesitsel veriler toplanmıştır. Katılımcılar olumsuz aciliyet, anksiyete duyarlılığı, uykuyla ilgili tekrarlayan düşünce ve uykusuzluk şiddeti öz bildirim ölçümlerini tamamlamıştır. Sonuçlar, AS'nin NU ve sRNT ile anlamlı ve pozitif korelasyon gösterdiğini ortaya koymuştur. NU hariç tüm çalışma değişkenlerinin IS ile anlamlı pozitif korelasyonları vardı. Bununla birlikte, NU ve sRNT, AS ve IS arasındaki ilişkiye anlamlı ve seri bir şekilde aracılık etmemiştir. Özellikle, sRNT AS ve IS arasındaki ilişkiye tamamen aracılık etmiştir. Bu bulgular, yüksek AS'li bireylerin uykuları hakkında zararlı, ısrarcı düşüncelere kapılabileceğini ve bunun da uykusuzluk şiddetinin artmasına katkıda bulunabileceğini göstermektedir. Sonuçlar, uykusuzluğun altında yatan gelişim ve sürdürme süreçlerine ilişkin anlayışımızı geliştirmekte, AS ve sRNT'yi bu durum için kırılganlık faktörleri olarak vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Insomnia is a prevalent condition associated with various physiological and psychological disorders, characterized by difficulties in falling asleep, maintaining sleep, and experiencing impairment during the day due to insufficient sleep. While anxiety sensitivity (AS), impulsivity, intrusive thoughts, and worry have been individually studied in terms of their relationship with insomnia, their interplay in predicting individual differences in insomnia remains underexplored. This study investigates the relationship between AS and insomnia severity (IS), with a focus on negative urgency (NU) and sleep-related repetitive negative thinking (sRNT) as serial mediators. Cross-sectional data from 299 participants (65.2% female; aged 18 to 65, M = 33.17, SD = 11.18) were collected through convenience sampling via social media platforms. Participants completed self-report measures of negative urgency, anxiety sensitivity, sleep-related repetitive thinking, and insomnia severity. The results revealed that AS significantly and positively correlated with NU, and sRNT. All study variables, except NU, had significant positive correlations with IS. However, NU and sRNT did not significantly and serially mediate the association between AS and IS. Notably, sRNT fully mediated the relationship between AS and IS. These findings suggest that individuals with high AS may engage in harmful, persistent thinking about their sleep, contributing to increased insomnia severity. The results advance our understanding of the underlying insomnia development and maintenance processes, highlighting AS and sRNT as vulnerability factors for this condition.
Benzer Tezler
- The role of affect-related smoking outcome expectancies in relations between emotion dysregulation/negative urgency and smoking dependence
Duygu düzenleme güçlüğü/olumsuz sıkışıklık ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkide sigaradan duygu ile ilişkili beklentilerin rolü
YANKI SÜSEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
PsikolojiYıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZDEN YALÇINKAYA ALKAR
- The relationship between negative urgency and abnormal eating patterns: Mediator role of emotion regulation deficits and moderator role of eating expectancies
Aciliyet hissi ve anormal yeme örüntüleri arasındaki ilişki: Duygu düzenleme eksikliklerinin aracı rolü ve yeme beklentilerinin düzenleyici rolü
ELİFNAZ ÜNSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiKoç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ALTAN ATALAY
- İnterstisyel sistit hastalarinin mesanelerindeki sinir boyanma yoğunluğunun idrar sinir büyüme faktörü (NGF=nerve growth factor) düzeyi ve hastalık semptom skoru ile korelasyonu
The correlation of bladder nerve staining concentration with urine nerve growth factor (NGD) levels and symptom scores in i̇nterstitial cystitis patients
ŞENOL TONYALI
- Tıkınırcasına yeme davranışını anlamaya yönelik bütünleşik bir model önerisi
An integrative model proposal for understanding binge eating behavior
GÜLÇİM BİLİM BAYKAN
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- L'articulation de l'éthique et de la politique chez Spinoza et Sartre
Spinoza ve Sartre'da etik ve politika eklemlenmesi
ZÜBEYDE GAYE ÇANKAYA EKSEN
