Yazın çevirmeninin prekaryalaşması, çeviri sosyolojisi odağında üretilen stratejiler ve çözümler
Precariousness of the literary translator, strategies and solutions produced from the focal point of the sociology of translation
- Tez No: 850927
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: yazın çevirmeni, güvencesiz çalışma koşulları, prekarya, çeviri sosyolojisi, çevirmenlik mesleği, alan çözümlemesi, yazınsal alan, çevirmen çalışmaları, tematik çözümleme, stratejiler, çözümler, literary translator, precarious working conditions, precariat, sociology of translation, translation profession, field analysis, literary field, translator studies, thematic analysis, strategies, solutions
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Bu doktora tezi, çeviri sosyolojisi yaklaşımıyla, prekaryalaşma bağlamında yazın çevirmenlerinin çalışma koşullarını anlamayı ve bu güvencesiz koşullara sürdürülebilir çözüm önerileri üretmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, yazın çevirmenlerinin prekaryalaşma deneyimlerine ilişkin zengin ve derin veri sunabilecek bir saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Her biri yazın çevirmeni olan 28 katılımcıyla yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Katılımcılar arasında alanın paydaşlarından editörler, redaktörler, yayımcılar, meslek birliği üyeleri, akademisyenler ve yazarlar bulunmaktadır ve hepsinin ortak noktası yazın çevirmeni olmalarıdır. Konferans ve meslek çalıştaylarının gözlemlenmesi, ilgili kurum ve kuruluşların mevzuat incelemeleri ve araştırmacının araştırma boyunca tuttuğu yansıtıcı günlüğüyle veri zenginleştirilmiştir. Edinilen veri, öncelikle Pierre Bourdieu'nün geliştirdiği alan çözümleme yöntemiyle incelenmiştir. Buna göre, araştırma nesnesi çeviri sosyolojisi odağında inşa edildikten sonra, yazınsal alanın güç alanına göre konumu, eyleyicilerin konum mücadeleleri ve ilişkiselliği ve yazın çevirmeninin habitusu basamakları yazınsal alana uygulanmıştır. Böylelikle, araştırma bağlamındaki sosyal, kültürel ve ekonomik dinamikler yazın çevirmeni özelinde irdelenmiştir. Alan çözümlemesinin ardından veri, yazın çevirmeninin prekaryalaşması bağlamında tematik çözümlemeyle detaylı biçimde yorumlanmış ve matrislerle görselleştirilmiştir. Yazın çevirmeninin prekaryalaşması bağlamında çözümlenen veri sonucunda beş ayrı temaya ulaşılmıştır: yazın çevirmenlerinin prekaryalaşma biçimleri, yazın çevirmenlerinin karşılaştıkları kısıtlar, yazın çevirmenlerinin mesleki tatminleri, yazın çevirmenlerinin prekaryalaşma bağlamında ürettikleri stratejiler ve çözüm önerileri. Bir bütün olarak tez çalışması, yazın çevirmenlerinin güvencesiz çalışma koşullarına dikkat çekerek sürdürülebilir iyileştirmelere yol gösterecek gelecek araştırmalar için yeni bir kapı aralamaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation aims to understand the working conditions of literary translators in the context of precariousness and to propose sustainable solutions to these precarious conditions from the perspective of sociology of translation. For this purpose, we conducted a field study that can provide rich and in-depth data on the experiences of literary translators regarding their precarious working conditions. We held semi-structured interviews with 28 participants, all of whom were literary translators. The participants included all the stakeholders in the field such as editors, copyeditors, publishers, members of professional associations, academics, and writers, but the common point was that they were all literary translators. We enriched the data by observing conferences and professional workshops, examining the legislation of relevant institutions and organisations, and keeping a reflective diary throughout the research. First, we analysed the data using the field analysis technique developed by Pierre Bourdieu. After constructing the research object with a focus on the sociology of translation, we applied the following steps to the literary field: the position of the literary field vis-à-vis the field of power, the positional struggles and relationality of agents, and the habitus of the literary translator. Thus, we examined the social, cultural, and economic dynamics of the research context with a special focus on the literary translator. Following the field analysis, we interpreted the data in detail through thematic analysis in the context of the precariousness of the literary translator and visualized the data in matrices. As a result, we have reached five different themes: the forms of precariousness of literary translators, the constraints faced by literary translators, the job satisfaction of literary translators, the strategies produced by literary translators in the context of precariousness and the solutions proposed by literary translators. By drawing attention to the precarious working conditions of literary translators, the thesis opens a new door for future research that will lead to sustainable improvements.
Benzer Tezler
- A comparative analysis of the challenges encountered in literary and audiovisual translation of science fiction: A case study on Ready Player One by Ernest Cline
Bilim kurgu eserlerinin yazınsal ve görsel-işitsel çevirilerinde karşılaşılan zorluklar üzerine karşılaştırmalı bir çalışma: Ernest Cline'in Ready Player One adlı eseri
AHSEN AY
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNEM BOZKURT
- Eine vergleichende literarische übersetzungskritik anhand des romans johann wolfgang von goethes die leiden des jungen werthers
Johann wolfgang von goethenin die leiden des jungen werthers adlı romanının Türkçe çevirilerinin karşılaştırmalı analizi
SEDAT KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Almanca
2006
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN AKTAŞ
- Mîḫâ'îl Nu'ayme'nin romanlarının Türkçe çevirilerinin çeviri estetiği bağlamında incelenmesi
An investigation of Mîḫâ'îl Nu'ayme's Turkish translations in the context of translation aesthetics
SEZER YILMAZ
Doktora
Türkçe
2021
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUAMMER SARIKAYA
- Introduction of a new sub-genre into the Turkish literary polysystem through translation: Webcomics in print
Yeni bir metin alt türünün Türk yazın çoğul dizgesine çeviri aracılığıyla girişi: Basılı internet karikatürleri
YONCA GÜL UĞURLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- In between children's literature and adult literature: An analysis of translational style in The Turkish translation of Norton Juster's The Phantom Tollbooth as an ambivalent text
Çocuk edebiyatı mı yetişkin edebiyatı mı? Muğlak bir metin olarak Norton Juster'ın The Phantom Tollbooth adlı eserinin Türkçe çevirisinin çeviri biçemi analizi
OĞUZHAN UYGUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ