Finansal raporlama sürecine yönelik birlikte işlerlik modeli
An interoperability model for financial reporting process
- Tez No: 851260
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN ÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 215
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, finansal raporlama sürecine yönelik genel bir birlikte işlerlik modeli geliştirmektir. Genel kabul görmüş tanıma göre birlikte işlerlik, bilgi alışverişinde bulunan sistemlerden bilgiyi alan sistemin, herhangi başka bir müdahaleye ihtiyaç duymaksızın veriyi işleyebilmesidir. Birlikte işleyen iki sistemden alıcı sistemin, gönderici sistemden aldığı veri ya da servis isteğini alıp işleyebilmesi beklenir. Finansal raporlama süreci açısından birlikte işlerlik, muhasebe bilgi sistemleri tarafından oluşturulan finansal raporların, dış kullanıcılar (diğer sistemler) tarafından otomatik olarak işlenebilmesi anlamına gelmektedir. Çalışmanın temel kavramlardan ilki olan finansal raporlama süreci, ulusal ekonomi hesap sistemlerinde yer alan sektör tanımlamalarına uygun olmak üzere, özel ve kamu sektörü başlıkları altında incelenmiştir. Muhasebenin aynı zamanda bir bilgi sistemi olması nedeni ile ilgili bölümlerde yapılan analizler, sistem işleyişi (girdi işlem çıktı) çerçevesindedir. Çalışmanın ikinci temel kavramı olan birlikte işlerlik ile ilgili bölümde ise özel sektör uygulaması açısından işletme bilgi sistemi, kamu sektörü uygulaması açısından ise mali yönetim bilgi sistemleri odağında bir bakış açısı geliştirilmeye çalışılmış, modelin kullanıcılarını temsil eden söz konusu bilgi sistemlerin uymak zorunda olacağı birlikte işlerlik tanımı için ise Avrupa Birlikte İşlerlik Çerçevesi (EIF) de yer alan tanım ve katmanlar esas alınmıştır. Birlikte işlerlik başlığı altında son olarak, finansal raporlama sürecinde anlamsal birlikte işlerliğin sağlanması açısından önem taşıyan XML ve XBRL ile ilgili bilgilere de yer verilmiştir. Çalışmada, finansal raporlama ve birlikte işlerlik kavramının model içerisinde bir araya getirilebilmesi amacı ile nispeten yeni bir disiplin olarak karşımıza çıkan kurumsal mimari yaklaşımından yararlanılmıştır. Kurumsal mimari alanında önemli bir referans olarak kabul edilen TOGAF kullanılarak oluşturulan modele ilişkin temel gereksinimler ise karma yöntem araştırması (nitel-görüşme ve nicel-anket) çerçevesinde elde edilmiştir. Mevcut hali ile model; • Temel kavramlar bakış açısı, • Genel görünüm bakış açısı, • Temel prensipler ve amaçlar görünümü, • Yasal görünüm, • Organizasyonel görünüm, • Anlamsal görünüm, • Teknik görünüm-uygulama ve • Teknik görünüm-altyapı olmak üzere 2 adet bakış açısı ve 6 adet görünüm içermektedir. Çalışma varsayımları doğrultusunda genel bir perspektif sunulması amaçlanan araştırma ile ilgili olarak ilave çalışma yapılabilecek bazı konu başlıklarına ise“6-SONUÇ VE ÖNERİLER”bölümünde yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to develop a general interoperability model for the financial reporting process. According to the generally accepted definition, interoperability is the ability of the system that receives information from systems that exchange information to process the data without the need for any other intervention. Of the two systems working together, the receiving system is expected to be able to receive and process the data or service request it receives from the sending system. From the perspective of the financial reporting process, interoperability means that financial reports created by accounting information systems can be automatically processed by external users (other systems). The financial reporting process, which is the first of the basic concepts of the study, was examined under the headings of private and public sectors, in accordance with the sector definitions in the national economic account systems. Since accounting is also an information system, the analyzes made in the relevant sections are within the system operation (input process output). In the section on interoperability, which is the second basic concept of the study, an attempt was made to develop a perspective focusing on business information systems in terms of private sector application and financial management information systems in terms of public sector application. The definitions and layers in the European Interoperability Framework (EIF) are taken as basis. Finally, under the title of interoperability, information about XML and XBRL, which is important for ensuring semantic interoperability in the financial reporting process, is also included. In the study, the enterprise architecture approach, which is a relatively new discipline, was used in order to bring together the concepts of financial reporting and interoperability within the model. The basic requirements for the interoperability model created using TOGAF, which is considered an important reference in the field of enterprise architecture, were obtained from the results of qualitative (interview) and quantitative (survey) research conducted within the framework of the mixed research method. In its current form, the interoperability model for the financial reporting process includes following 2 point of views and 6 views. • Basic concepts point of view, • General point of view, • Basic principles and objectives view, • Legal view, • Organizational view, • Semantic view, • Technical view-application and • Technical view-infrastructure Some topics that can be further studied regarding the research, which aims to provide a general perspective on the interoperability model for the financial reporting process in line with the study assumptions, are included in the“6-CONCLUSIONS AND RECOMMENDATIONS”section.
Benzer Tezler
- Hileli finansal raporlama: Muhasebe manipülasyonu ile karlılık oranları ilişkisine yönelik ampirik bir araştırma
Fraud financial reporting: An empirical research on the relationship of accounting manipulation and profitability ratios
İLHAN ACAR
- Reporting value change in enterprises: Integrated reporting and a model proposal for universities
İşletmelerde değer değişiminin raporlanması: Entegre raporlama ve üniversiteler için bir model önerisi
BELGİN RANA ÇARDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeBaşkent ÜniversitesiMuhasebe ve Finansal Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ UMUT DOĞAN
- Bütçe sürecine yönelik reform stratejileri (Türkiye için bir strateji önerisi)
The reform strategies for budget process (a strategy suggestion for Turkey)
BİROL KOVANCILAR
- Finansal bilgi manipülasyonu: nedenleri, yöntemleri, amaçları, teknikleri, sonuçları ve İMKB şirketleri üzerine ampirik bir çalışma
Manipulation of financial information: Causes, methods incentives, teacniques, consequences and an empirical analysis of the ISE companies
CEMAL KÜÇÜKSÖZEN
- Küçük ve orta boy işletmelere (KOBİ lere) yönelik Türkiye finansal raporlama standartlarına göre dönem sonu işlemleri muhasebesi ve anket çalışması
Acccounting of year-end closing procedures according to Turkish financial reporting standards for small and medium sized enterprise (SMEs) and a survey
TUĞÇE UZUN KOCAMIŞ