مقارنة بين تفسيري جامع البيان للطبري ومفاتيح الغيب للرازي من حيث الأسلوب والاعتماد على المأثور 'جزء عمَّ أنموذجاً'
Taberi'nin Camiu'l-Beyan ve Razi'nin Mefatihü'l-Gayb tefsirlerinin üslup ve rivayete bağlılığı açısından karşılaştırılması: Amme Cüzü örneği / Comparison of Tabari's Jamiu'l-Beyan and Razi's Mefatih al-Ghayb tafsir in terms of style and dependence on narration: The case of Amma Juz
- Tez No: 854689
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞAN DELİL GÜLTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Camiu'l-Beyan, Taberi, Mefatihu'l-Gayb, Razi, Amme Cüzü, Tafsir, Jamiu'l-Beyan, Tabari, Mefatih Al-Ghayb, Razi, Juz Amma
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Taberi'nin Camiu'l-Beyan ve Razi'nin Mefatihü'l-Gayb Tefsirlerinin Üslup ve Rivayete Bağlılığı Açısından Karşılaştırılması: Amme Cüzü Örneği başlıklı araştırmada, Taberî'nin Camiü'l-Beyân ile Râzî'nin Mefatih el-Gayb tefsirleri üslup, rivayetlere dayanma, iki imamın ilmi ve biyografik açıdan karşılaştırılması kavramı ele alınmıştır. İmam Taberî'nin tefsirinde rivayet yaklaşımını kullandığını dikkate alarak, tefsirinde aklî yaklaşımı kullanan İmam Razi ile karşılaştırmıştır. Araştırmacı, iki imam Taberî ve Râzî arasında tartışmalı sistematik tefsir karşılaştırmasının yapıldığı Amme cüzündeki Kur'an ayetlerinden örnekler çıkarmaya çalışmış, ayrıca onların zikrettiği görüşlere değinmiş ve kolaylık, zorluk, rivayetlere bağlılık ve tefsirde yer alan nahiv konularında ayetlerin kapsamını açıklamıştır. Bu durum, aralarında karşıt metodolojiler nedeniyle ortaya çıkan sorunun bir yansımasıdır. Araştırmacı, araştırmasında betimleyici ve tümevarımcı yaklaşımı kullanmış ve bu çalışmada iki müfessirin hayatlarının ve yaşadıkları dönemin siyasi, ekonomik, sosyal ya da dini çeşitli yönleriyle, izledikleri tefsir metotlarının izini sürmüştür. Bunun yanı sıra betimleyici ve analitik yaklaşımın, onların tefsirlerinin rivayet, akıl ve mantık açısından durumunu açıklamak, Allah'ın Kitabı'nın Kur'an kelimelerini analiz etmek ve ondan alınan dersleri çıkarmak amacıyla kullanılmıştır. Bunlara ek olarak bu iki tefsiri karşılaştırmayı ve bunlardan okuyucunun tefsirin anlamını kolaylaştıracak açıklayıcı bir ifadeyle ortaya çıkarmayı ve aynı zamanda bu birbirine zıt iki nakli ve akli tefsirleri birbirinden ayırmayı içeren karşılaştırmalı yaklaşım da kullanılmıştır. Bu projenin bilimsel, hukuki, tefsiri bir katkısının olmasını, ilmi boşluğu doldurmasını, konusuna hakim olmasını, diliyorum. Bu vesile ile araştırmacı Amme cüzünde birbiriyle metot olarak muhalif olan akıl ve nakil ekolleriyle alakalı faydalı ilmi sonuçlar elde etmiştir.
Özet (Çeviri)
Comparison of Tabari's Jami al-Bayān and al-Rāzī's Mafatih al-Ghayb in terms of style and reliance on narrations: In this study, the concept of comparing Tabari's Jami al-Bayān and al-Rāzī's Mafatih al-Ghayb tafsīrs in terms of style, reliance on narrations, and the scholarly and biographical aspects of the two imams is discussed. Considering that Imam Tabari used the narration approach in his exegesis, he compared him with Imam Razi who used the rational approach in his exegesis. The researcher has tried to draw examples from the verses of the Qur'an in the Juz of 'Amma, where a controversial systematic comparison of exegesis between the two Imams al-Tabari and al-Rāzī was made, as well as the opinions they mentioned, and explained the scope of the verses in terms of ease, difficulty, dependence on narrations, and the grammatical issues involved in exegesis. This reflects the problem that arose between them due to their opposing methodologies. The researcher used a descriptive and inductive approach in his research and traced the lives of the two commentators and the various political, economic, social, or religious aspects of the period in which they lived and the exegetical methods they followed. In addition, the descriptive and analytical approach was used to explain the status of their exegesis in terms of narration, reason, and logic, to analyze the Qur'anic words of the Book of Allah and to draw lessons from it. In addition to these, the comparative approach was also used, which involved comparing these two exegeses and coming up with an explanatory statement from them that would facilitate the reader's understanding of the meaning of the exegesis, and at the same time distinguishing between these two-opposing transplant (naqli) and rational exegeses. I hope that this project will have a scientific, legal, and exegetical contribution, fill the scientific gap and master its subject. In this way, the researcher obtained useful scientific results regarding the schools of reason and transference, which are in opposition to each other in terms of method.
Benzer Tezler
- المقارنة بين جامع البيان للإمام الطبري وتفسير القرآن العظيم للإمام ابن ابي حاتم في تفسير سورة يونس أنموذجاً
İmâm Taberî'nin Câmiu'l-Beyân ve İmâm İbn Ebî Hâtim'in Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azîm eserleri arasında bir karşılaştırma 'Yunus Sûresi örnekliğinde'
ABDULBAST A.ALSTAR A.ALAZEZ ABDULAZEZ
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- ' تعليقات الشيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت. 1389هـ) على تفسير مدارك التنزيل للإمام النسفي من سورة المائدة إلى نهاية سورة الأنعام (دراسة وتحقيقاً)
Şeyh İsmail b. Muhammed el-Cedîdî el-Kürdî'nin (ö. 1389) İmam Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl'ine ta'likleri -Mâide'den En'âm Suresi'nin sonuna kadar (Dirase ve tahkîk) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on the interpretation of 'Madarik Altanzil' of Imam al-Nasafi from Sūrat al-Māʾida to the end of Sūrat al-Anʿām (Study and investigation)
FAISAL FADHIL RASHO
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
- مكافحة الفساد االمالي في منظور القرآن الكريم: دراسة مقارنة بين تفسير الأزهر وتفسير المصباح
Kur'an-ı Kerîm perspektifinde mali yolsuzlukla mücadele: El-Ezhêr tefsiri ile el-Misbâh tefsiri arasında karşılaştırmalı bir çalışma
MUHAMMAD AZKİA FAHMİ
Yüksek Lisans
Arapça
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MOUNJED AHMMAD
- حاشية شمس الدين محمد بن يوسف الكرماني على تفسير البيضاوي: (من الفاتحة الى الرعد (دراسة وتحقيق
Şemseddin Muhammed b. Yusuf el-Kirmânî'nin Beydâvî Tefsiri Hâşiyesi (Fâtiha Suresinden Ra'd suresine kadar) İnceleme ve Tahkik
SHAKIR MUDHHI HAMDI ALHARDANEE
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR
- المسائل المختلف فيها بين مجاهد وقتادة في تفسير زاد المسير لابن الجوزي سورة المائدة أُنموذجاً 'دراسة مقارنة'
Olarak Maide suresi İmam Mücahit ile Katâde'nin arasında bulunan ihtilaflı meseleler Karşılaştırmalı okuma usûlü ile İbni Cevzinin 'Zedu'l Mesir' adlı tefsirinden numune olarak Maide Suresinde İmam Mücahit ile Katâde'nin arasında bulunan ihtilaflı meseleler
SALAH MAHDI SALEH SALEH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB