Geri Dön

16.-18. yüzyıl Osmanlı beratlarının hat sanatı özellikleri ve yeni levha uygulamaları

16.-18. calligraphy characteristics of century Ottoman warrants and new plate applications

  1. Tez No: 854872
  2. Yazar: İLKNUR YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. AYSEN SOYSALDI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 300

Özet

Beratlar, Osmanlı Devleti'nde bazı vazifelerin, hizmetlerin belirlenmesi, memuriyet atanmaları, devlet tarafından verilen özel yetkiler, izinler gibi şahıslara ya da hükmî şahıslara verilen sultanın emirlerinin olduğu belgelerdir. Beratlar, emri veren padişahın saltanat süresince geçerli sayılmışlardır. Bu sebeple, ait oldukları dönemlerin tarihi, hukuki, ekonomik ve siyasî yapısı hakkında bilgi verirken o döneme ait kültürel ve sanatsal yönüne de ışık tutmaktadır. Bu tezin konusu, Osmanlı dönemine ait olan, T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı'nda yer alan 16.- 18. Yüzyıl Osmanlı Beratların Hat Sanatı Özellikleri ve Yeni Levha Uygulamaları olarak belirlenmiştir. Araştırmaya ilişkin veriler, arşivden elde edilen bilgiler ve dijital görseller ile sınırlıdır. Osmanlı arşiv belgelerinin hat sanatı ilkeleri bakımından tahlil etmenin amacı, ferman ve beratların hat sanatı açısından harf, kompozisyon, satır düzeni, kullanılan mürekkep çeşitleri gibi unsurlarını belirlemektir. Elde edilmiş olan bulgular eser inceleme formları ve istatiksel analiz sonucu sayısal değerler verilerek yorumlanmıştır. Sonuç olarak, eserlerin genel olarak kâğıt renklerinde benzer tonlarda ve açık renkte kullanıldığı görülmüştür. İstif ve kompozisyonları ise genel olarak tüm belgelerde aynı şekilde kullanılmıştır. Yazı bakımından incelendiğinde, dîvânî, kadim dîvânî kırması ve celî dîvânî yazı çeşitlerinin genel kullanımı görülmüş ancak bazı belgelerin içerisinde bu yazıların yanında siyâkat yazının kullanıldığı da görülmüştür. Mürekkepler, belgenin önemine göre altın, kırmızı, mavi, yeşil ve siyah renklerde kullanılmıştır. Belgelerin renkleri ve istiflerinden esinlenilerek iki adet özgün eser ve bir tane röprodüksiyon eser tasarlanmış ve uygulanmıştır.

Özet (Çeviri)

Warrants are documents containing the sultan's orders given to individuals or legal entities in the Ottoman Empire, such as determining certain duties and services, civil servant appointments, special powers and permissions given by the state. Warrants were considered valid during the reign of the sultan who gave the order. For this reason, while providing information about the historical, legal, economic and political structure of the periods to which they belong, they also shed light on the cultural and artistic aspects of that period. The subject of this thesis is the Turkish Republic from the Ottoman period. It was determined as Calligraphy Characteristics and New Plate Applications of 16th- 18th Century Ottoman Warrants in the Presidency State Archives. The data regarding the research is limited to information obtained from the archive and digital images. The purpose of analyzing Ottoman archive documents in terms of calligraphy principles is to determine the elements of edicts and charters in terms of calligraphy, such as letters, composition, line order, and types of ink used. The findings obtained were interpreted by giving numerical values as a result of work review forms and statistical analysis. As a result, it was seen that the works were generally used in similar tones and light colors in paper colors. Their stacks and compositions are generally used the same way in all documents. When examined in terms of writing, the general use of dîvânî, ancient dîvânî and celî dîvânî script types was seen, but it was also seen that siyâkat script was used in some documents in addition to these writings. Inks were used in gold, red, blue, green and black colors depending on the importance of the document. Inspired by the colors and stacks of the documents, two original works and one reproduction work were designed and implemented.

Benzer Tezler

  1. 16-18. yüzyıl Osmanlı hünkâr başlıkları ve hassa başlıkçıları

    Ottoman sultans' crowns of 16-18th centuries and royal headers

    ASUMAN ŞENEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    El SanatlarıSüleyman Demirel Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAHATTİN YAMAN

  2. 16-18. yüzyıl Osmanlı Hint- Babür kumaş sanatları etkileşimleri

    The interactions between the Ottoman and Indian- Mughal fabric arts in the 16th - 18th centuries

    ÖZLEM NURBEN ÖZTOKSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Sanat Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. BAHA TANMAN

  3. 16-18. yüzyıl Osmanlı minyatürlerinde bahçe teması

    Başlık çevirisi yok

    İPEK EKMEKÇİBAŞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Sanat Tarihiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. AFİFE BATUR

  4. 16-18.yüzyıl Osmanlı devri İstanbul bahçe çeşmeleri ve kişisel öneriler

    Başlık çevirisi yok

    GÜVEN ERDEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Güzel SanatlarMarmara Üniversitesi

    DOÇ. GÜNGÖR GÜNER

  5. Lâle motifinin 16. - 18. yüzyıl Osmanlı'da kullanımı ve bilgisayar ortamında armürlü dokuma tasarım örnekleri

    The use of tulip motifs in the 16th and 18th centuries in the Ottoman and dobby weaving design examples in computer setting

    CEMALETTİN YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıSüleyman Demirel Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. NAİLE RENGİN OYMAN