Erzincan deprem belleğinin kurma evler üzerinden okunması
Analysing Erzincan earthquake memory through kurma evler
- Tez No: 855166
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Kendilerine özgü çeşitli hikayeleri olan kentler, canlı bir organizma gibi doğar, büyür, gelişir, değişir, yaşamlarına devam eder ve ölürler. Kentlerde yaşanan değişimler, çeşitli arakesitlerdeki ve bazı odak noktalarındaki anlarda belirginlik kazanır. Savaşlar, ekonomik/sosyal/siyasi etkenlerle yapılan yıkımlar, yaşanan çeşitli afetler (deprem,sel, yangın, heyelan...vb) kent belleğinde ve mimari yapılanmada boşluk, yitirilmişlik, kopukluk, yıkımlar oluştururlar. Deprem ve kent üzerinden yaşanan yıkımlara bakıldığında, depremin kentsel bellekte travmalara yol açtığı anlaşılmaktadır. Tezde, deprem-bellek-yıkım-mimari travma ilişkisi deprem sonrasında Erzincan kentinin kuruluş çabaları, barınma konusu üzerinden okunmaktadır. Çalışma alanı olarak seçilen Erzincan, fay hatları üzerinde bulunması nedeniyle depremin yıkıcı etkilerini tarihi boyunca en çok yaşamış kentlerden biridir. Kent deprem gerçeğiyle sürekli yüzleşmiş, yıkılmış ve yeniden kurulmak durumunda kalmıştır. Türkiye'nin yüzyılı içerisinde yaşanan en yıkıcı depremler arasında yer alan 1939 Erzincan depremi sonrasında kentsel bellekte kopukluklar yaşanmıştır. Yaşanan deprem sonrası kentin yeniden inşası/kurulması ve halkın barınma sorununun II. Dünya savaşının başladığı bir döneme denk gelmesi, yapı malzemesi ve yapım maliyetlerinin yüksek olması çözüm sürecini etkilemiştir. 1939 Depremi sonrasında tamamına yakını yıkılan Erzincan kentinde, devlet tarafından görevlendirilen akademisyen ve bilim adamları tarafından depreme karşı güvenli kent alanının belirlenmesi amacıyla çalışmalar yürütülmüş ve yeni Erzincan kenti, eski kentin 1,5 km kuzeyine yerleşmesi uygun görülmüştür. Izgara plan tipinde, bahçeli kent modeli oluşturulmuş ve Avusturya'dan Erzincan'a hazır yapı elemanları getirtilerek, farklı tiplerde biçimlenen deprem açısından güvenli konut modeli olan Kurma Evler inşa edilmiştir. Erzincan kentinde 1939 depremi sonrası yapılan Kurma Evler, kentin ve kentlinin deprem belleğini oluşturmaktadır. Erzincan kent belleğinde kırılma noktası olarak görülen deprem, yaşanan travmayla birlikte yıkım ve yeniden inşa sürecinde Kurma Evler üzerinden bir sembole dönüşür. Bu nedenle çalışmada Erzincan kentinde deprem belleği Kurma Evler üzerinden okunmaktadır. Kurma Evlerin TBMM Tutanakları kapsamında planlama kararları, yerinde gözlem ve tespit Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünden edinilen tapu kayıt ve imar durum bilgilerinden yararlanarak kent üzerindeki yerleşimi tespit edilmiştir. Haritalar üzerinden yerinde yapılan ölçüm, tespit ve çizimlerle yıkılan Kurma Evler, günümüze ulaşanlar, farklı tipleri, mekan organizasyonu, tasarım kararları, sözlü görüşmeler ve Kurma Evlere yapılan müdahaleler örnekler üzerinden değerlendirilmiştir. Deprem-bellek-travma, güncelliğini sürekli koruyan bir gerçek olması nedeniyle, yapılan çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı ve tasarımcılara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Cities with their own various distinctive stories are born, grow, develop, change, continue their lives, and die like a living organism. The alterations in cities become evident at various intersections and at certain focal points. Wars, the destructions caused by economic/social/political factors, various disasters (earthquake, flood, fire, landslide, etc.) create emptiness, loss, disconnection and destruction in the city memory and architectural structure. When we take the earthquake and the destruction in the city under consideration, it is understood that the earthquake has caused trauma in the city memory.. The relationship between earthquake-memory-destruction-architectural trauma is interpreted through the construction efforts of the city after the earthquake and the issue of housing, which is the most fundamental field of residents and architecture. Erzincan, chosen study area, is one of the city that has experienced the most devastating effects of earthquakes throughout its history due to its location on fault lines. The city has constantly faced the reality of earthquakes, was destroyed and had to be rebuilt. After the 1939 Erzincan earthquake, which was among the most devastating earthquakes in Turkiye's century, there were ruptures in city memory. The reconstruction of the city and the housing problem after the earthquake was conside with the World War II period therefore the resolution process was affected because of the high prices of construction materials and manifacturing costs. In Erzincan, which was almost completely destroyed after the 1939 Earthquake, studies were carried out by academics and scientists appointed by the state to determine the safe city area against earthquakes, and it was deemed appropriate for the new city of Erzincan to be settled 1.5 km north of the old city. The garden city model was created in the grid plan type, and by bringing readymade building elements from Austria to Erzincan, Kurma Evler, which are earthquake-safe housing models that can be shaped in different types were built. Kurma Evler built in Erzincan after the 1939 earthquake, constitute the earthquake memory of the city and citizens. The earthquake, which seem as a breaking point in the city memory of Erzincan, turns into a symbol through the Kurma Evler in the process of destruction and reconstruction along with the trauma experienced. Therefore, in the study the memory of the earthquake in Erzincan is read through the Kurma Evler. The settlement of Kurma Evler on the city was determined by using the land registry and zoning status information obtained from the General Directorate of Land Registry and Cadastre, within the scope of the planning decisions of Kurma Evler in the Parliamentary Records of the Republic of Turkey. The destroyed Kurma Evler, those that have survived to the present day, their different types, spatial organization, design decisions, verbal interviews, and interventions made to Kurma Evler were evaluated based on examples through measurement, detection, and drawing made on site through maps. It is thought that the study, which was carried out because earthquake-memory-trauma is a reality that constantly maintains its relevance, will contribute to the literature and be a guide to designers.
Benzer Tezler
- Kargın beldesi monografisi (Erzincan-Tercan)
Monography of Kargin (Erzincan-Tercan)
KASIM KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN AYDIN
- Deprem dayanımında mimari tasarımın önemi ve Erzincan deprem konutları
Başlık çevirisi yok
ALAZ ALBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ İNCEOĞLU
- Sismik taban izolatörü kullanımının mimari tasarıma etkisi
Effect of seismic base isolation usage on the architectural design
ASENA SOYLUK
- Toplumsal hafıza ve mekan ilişkisi bağlamında deprem: Erzincan ili örneği
Earthquake in the context of the relationshi̇p between collective memory and space: The case of Erzincan
FATMA NUR YETİŞKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiGiresun ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BAKIRCI
- An approach for seismic damage assessment of residential buildings
Konut tipi yapıların sismik hasar değerlendirmesi için bir yaklaşım
CEREN DEMİRCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ALTUĞ ERBERİK
DOÇ. DR. AYŞEGÜL ASKAN GÜNDOĞAN