Geri Dön

Temel psikolojik ihtiyaçlar ve duygusal yeme: Belirsizliğe tahammülsüzlük, mükemmeliyetçilik ve duygu düzenleme

Basic psychological needs and emotional eating: Uncertainity intolerance, perfectionism and emotional regulation

  1. Tez No: 856620
  2. Yazar: FERİDE ÖZLEM ELAGÖZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GAYE ZEYNEP ÇENESİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 216

Özet

Duygusal yeme, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM 5) henüz yer almamasına rağmen yeme bozuklukları olmak üzere pek çok psikopatoloji ile ilişkilidir. Bu nedenle temel psikolojik ihtiyaçların engellenmesi ve tatmin edilmesi, uyumlu ve uyumsuz mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve duygu düzenleme güçlüğü gibi duygusal yeme davranışına yol açan değişkenlerin etkilerini belirlemek önemlidir. Bu çalışma kapsamında öncelikle Duygular ve Stresle Dayalı Yeme ve Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçe adaptasyonu yapılmış ve 1201 bireyin katıldığı adaptasyon çalışmasında ölçek geçerli ve güvenilir bulunmuştur. Ana çalışmaya 1015 birey katılmıştır. Korelasyon analizleri, bağımsız gruplar t-testi ve yol analizi yapılmıştır. Temel psikolojik ihtiyaçların engellenmesine ve tatmin edilmesine yönelik ayrı ayrı gerçekleştirilen yol analizleri sonucunda, temel psikolojik ihtiyaçların engellenmesi, belirsizliğe tahammülsüzlüğü ve uyumsuz mükemmeliyetçiliği, belirsizliğe tahammülsüzlük ve uyumsuz mükemmeliyetçilik duygu düzenleme güçlüğünü, duygu düzenleme güçlüğü de duygusal yeme ve beden kitle indeksini yordamaktadır. Temel psikolojik ihtiyaçların engellenmesi duygusal yeme ve beden kitle indeksi açısından risk teşkil etmektedir. Diğer taraftan, temel psikolojik ihtiyaçların tatmin edilmesi, belirsizliğe tahammülsüzlüğü ve uyumlu mükemmeliyetçiliği; belirsizliğe tahammülsüzlük ve uyumlu mükemmeliyetçilik duygu düzenleme güçlüğünü, duygu düzenleme güçlüğü de duygusal yeme ve beden kitle indeksini yordamaktadır. Temel psikolojik ihtiyaçların tatmin edilmesi duygusal yeme ve beden kitle indeksi açısından koruyucu faktör olarak görülmektedir. Çalışma bulguları, alanyazın ışığında tartışılmış, gelecekteki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Duygusal Yeme, Temel Psikolojik İhtiyaçlar, Belirsizliğe Tahammülsüzlük ve Mükemmeliyetçilik

Özet (Çeviri)

Even though emotional eating is not included in the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) as yet, it is associated with many psychopathologies, particularly eating disorders. Hence, it is important to determine the effects of the variables that may lead to emotional eating behaviour, such as basic psychological need satisfaction and thwarting, adaptive/maladaptive perfectionism, intolerance of uncertainty, and difficulties in emotional regulation. The present study first adapted the Eating and Appraisal due to Emotions and Stress questionnaire to Turkish, and the adapted questionnaire conducted on 1201 individuals was found to be valid and reliable. A total of 1015 individuals participated in the main study. Correlations, independent groups t-tests, and path analysis were conducted. The path analyses conducted individually on satisfaction and thwarting of basic emotional needs revealed that the latter served as a predictor of intolerance of uncertainty and maladaptive perfectionism, both predicted difficulties in emotional regulation, which, in turn, predicted emotional eating and body mass index (BMI), indicating that thwarting of basic emotional needs may serve as a risk factor for emotional eating and BMI. Satisfaction of basic emotional needs, on the other hand, was found to predict intolerance of uncertainty and adaptive perfectionism, both predicted difficulties in emotional regulation, which, in turn, served as the predictor of emotional eating and BMI, showing that satisfaction of basic emotional needs may function as a protective factor. Upon discussion of the findings of the present study in the light of the relevant literature, recommendations were made for future research. KEYWORDS: Emotional Eating, Basic Psychological Emotional Needs, Intolerance of Uncertanity, Perfectionism

Benzer Tezler

  1. Yemeğin gizli rolü: Yemeğin iyi oluşa katkısı ve yeme davranışının psiko-sosyal alt yapısı

    The hidden role of food: Its contribution to well-being and the psycho-social background of eating behavior

    ZEYNEP ÇAKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA TURAN

  2. Gebelikte benlik saygısı ve beden imaji ile ilişkili özellikler

    Characteristics associated with self-esteem and body image in pregnancy

    AYŞEGÜL TAŞPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikolojiHaliç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PERVİN SEVDA BIKMAZ

  3. Algılanan partner duyarlılığı ve duygusal yeme: Temel psikolojik ihtiyaçların tatmininin/engellenmesinin aracı rolü

    Perceived partner responsiveness and emotional eating: The mediating role of basic psychological need satisfaction/frustration

    ERKİN ÖZMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KARANFİL

    DOÇ. DR. KERİM SELVİ

  4. Sosyotelizm ve duygusal yeme arasındaki ilişki: Temel psikolojik ihtiyaçların engellenmesi ve duygu düzenleme güçlüğü aracı rolü

    Relationship between phubbing and emotional eating: The mediating role of basic psychological need frustration and emotion regulation difficulties

    İREMGÜL TELLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KARANFİL

  5. Ortaokul öğrencilerinde akran zorbalığının psikososyal yordayıcıları: Bir model testi

    Psychosocial predictors of peer bullying in middle school students: A model test

    ZUHAL YÖNTEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT AĞIRKAN