Noam Chomsky'nin evrensel dil bilgisi ve nazariyat: Yalçın Koç'ta anlam meselesi esasında bir değerlendirme
Chomskian universal grammar and theoretics: An evaluation on the question of meaning in Yalçın Koç
- Tez No: 856855
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN DÖNMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Noam CHOMSKY, Yalçın KOÇ, language and thought, universal grammar, transcendency
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Felsefede geleneksel olarak dilin iki yönünün olduğu düşünülür. Bunlar ses ve işaretlerden oluşan dışsal yön ile, soyut düşünce ve kavramları kapsayan içsel yön olarak özetlenebilir. Yine felsefede hakim bir görüşe göre dilin içsel yönünün dilin dışsal yönüne anlamını veren bir temel oluşturduğu düşünülür. Bu düşüncenin altında dillerin değişkenlik gösterdiği, düşüncenin ise değişime tabi olmadığı fikri bulunmaktadır. Bu temel varsayım sebebiyle dilin rasyonel evresi olarak adlandırılabileceği bir dönem boyunca felsefi çalışmaların odağını düşünce oluşturmuştur. Ancak deney ve gözleme dayalı pozitif bilimlerde yaşanan gelişmelere paralel olarak deneyci felsefelerin düşüncenin kaynağını sorgulama konusu yapmasıyla düşünce bağımsızlığını kaybetmiş ve düşüncenin dilin soyutlama becerisiyle ilgili olduğu görüşü hakim olmuştur. Bu ise dilin zemininde ne olduğu sorusunu gündeme getirmiştir. Deneyci felsefeler dili dile dışsal ölçütlere dayandırmıştır. Ancak bu tezin iki temel araştırma alanlarından biri olan Evrensel Dil Bilgisi kuramıyla dil bilimci Noam Chomsky, 1) dilin temelinde doğuştan gelen bir dil yetisi olduğu, 2) dil yetisinin düşünceye temel sağladığı ve 3) dile anlamını veren şeyin bu yeti olduğu iddialarında bulunmuştur. Diğer taraftan çalışmanın diğer bir araştırma alanını oluşturan Yalçın KOÇ'un felsefeden ayrı tuttuğu Nazariyat temellendirmesi zeminindeki dil görüşüne göre tek tek dillerin kendilerine aşkın olan düşünceyi temellendirdiğini düşünmek çelişiktir. Bu yüzden bu çalışmada Nazariyat'ın dil görüşü temelinde 1) dil öğrenmenin bir gelişme değil daralma olduğu 2) dil ve düşünce arasında yapılan geleneksel ayrımın asli olmadığı 3) dilsel ifadelerin anlamının ise mecazi anlamda aşkın bir tecrübeye dayandığı iddialarında bulunularak bu iddialar temellendirilecektir. Anhatar Kelimeler: Noam CHOMSKY, Yalçın KOÇ, dil ve düşünce, evrensel dil bilgisi, aşkınlık
Özet (Çeviri)
In philosophy, languages have institutionally been considered to be comprised of two main aspects. These can be summed up as the external aspect consisting of sounds and signs and the internal aspects consisting of thoughts and concepts. It is also considered that it is the internal aspect of language which gives meaning to its external aspect. The idea that languages are given meaning by thought stems from the idea that thought is invariant, but languages vary. Because of this basic assumption, thought was the heart of the philosophical investigations during a period which can be called the rational phase of language. However, in parallel with positive sciences, as empiricist philosophy questioned the source of thought, the thought lost its independence and the view that thought was related to the abstraction ability of language became dominant. This led to the question of what language rests on. Empiricists based language on criteria external to the language. But with his theory of Universal Grammar, which is one of the main research areas of this study, Noam CHOMSKY made claims that 1) the language faculty, which is inherent, is the basis of language, 2) language faculty forms a basis for thought 3) it is language faculty which gives meaning to language. Conversely, according to the Yalçın KOÇ's concept of Contemplation, which is another research area of the study, it is contradictory to think that individual languages form a basis for thought which transcends them. So, on the basis of the concept of Contemplative view of language, in this research the claims that 1) language learning is not improvement but a sort of narrowing down 2) the traditional distinction between language and thought is not essential 3) the meaning of linguistic expressions is based on a transcendental metaphorical experience will be made and justified.
Benzer Tezler
- Noam Chomsky'de 'Evrensel Dilbilgisi' kavramı: Gelişimi, kapsamı ve başlıca dil yaklaşımları içindeki yeri
Noam Chomsky's concept of 'Universal >Grammar': Its development, its scope and its place within main approaches to language.
FATİH MÜLDÜR
- Farabi'nin dilbilim kuramı: Chomsky ile karşılaştırmalı bir çalışma
Al Farabi's linguistic theory and Chomsky: A comparative study
RANA ELSAYED ERDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN BİLEN
- Noam Chomsky'nin propaganda modeli üzerinden yeni medya analizi
New media analysis through Noam Chomsky's propaganda model
AHMET TURAN LATİF YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeÇankırı Karatekin ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN YILDIZ
- Üretici - dönüşümsel dilbilgisi ve latince
Başlık çevirisi yok
EVREN EREM
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERENDİZ ÖZBAYOĞLU
- Chomsky'nin bilişselci dil yaklaşımının yabancı dil eğitiminde uygulanabilirliğine ilişkin bir soruşturma
The investigation of the applicability of Chomsky's cognitive approach of language to foreign language education
UFUK ÖZEN BAYKENT