Geri Dön

İstihbarat örgütlerinin denetlenebilirliği: Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) incelemesi

Auditability of intelligence organizations: National Intelligence Organization (MIT) review

PDF İndir

  1. Tez No: 858944
  2. Yazar: FURKAN AVCI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE ÇITAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hitit Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler ve Güvenlik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 120

Özet

Demokratik ülkelerde şeffaflık ve hesap verebilirlik kamu yönetiminde temel ilkelerdendir. Ancak idari teşkilat içinde gizlilik ilkesince faaliyetlerde bulunan istihbarat örgütlerinin şeffaflığı ve hesap verebilirliği tartışmaya açıktır. Zira gizlilik ilkesince yürütülen faaliyetlerin şeffaflık ve hesap verebilirlik bağlamında denetime açık olması söz konusu faaliyetlerin gizliliğini tehlikeye düşürme riski barındırmaktadır. Bu argümanın aksi bir yaklaşımla, denetimden muaf istihbarat örgütlerinin gizlilik ilkesince yürüttükleri faaliyetlerin demokratik değerlere ne derece bağlı kalacağı meçhuldür. Nitekim istisnai yetkilere sahip olan istihbarat örgütlerinin gizlilik ilkesince yürüteceği faaliyetleri süresince kamu menfaatinden ziyade, şahsi menfaatlerin ön plana çıkması yüksekle muhtemeldir. Bu sebeple gizlilik ilkesince faaliyetlerde bulunan istihbarat örgütlerinin demokratik değerler bağlamında denetlenebilirliğinin tesis edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinden muaf kamu kurumlarının yer aldığı ülkelerin demokratiklikleri tartışmaya açıktır. Demokratik ülkelerde kamu yönetiminde temel ilkelerden biri de hukuk devleti ilkesidir. Hukuk devleti ilkesi genel olarak hukuka dayalı bir idari sistemi ve yönetimi ifade eden devlet sistemidir. Dolayısıyla demokratik ülkelerde kaynağını hukuktan alan bir devlet sisteminin ve yasal mevzuat üzerinde inşa edilen bir yönetim sisteminin olması elzemdir. Bu bağlamda idari teşkilatın bir üyesi olan istihbarat örgütlerinin hukuk sisteminden aldığı dayanak ile kurulmaları ve görev ve yetkilerinin yasal mevzuat ile net bir şekilde belirlenmesi demokratik yönetimlerin gereğidir. Böylelikle istihbarat örgütlerinin ve faaliyetlerinin denetlenebilirliği hukuk devleti ilkesince tesis edilmiş olmaktadır. Bu veçhile çalışmada gelişmiş demokrasiye sahip ülkelerdeki denetleme mekanizmaları resmi kaynaklardan hareketle ele alınmaya çalışılmış, akabinde Türkiye'deki denetleme mekanizmaların gelişimi yasal mevzuat çerçevesinde irdelenmiştir. Böylelikle istihbarat örgütlerinin ve faaliyetlerinin denetlenebilirliğinin önemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Çalışmadaki amaç ise istihbarat örgütlerinin ve faaliyetlerinin denetlenebilirliğini yasal mevzuatlar bağlamında incelemektir.

Özet (Çeviri)

In democratic countries, transparency and accountability are fundamental principles in public administration. However, the transparency and accountability of intelligence organizations that operate under the principle of confidentiality within the administrative organization are open to discussion. Because the activities carried out in accordance with the principle of confidentiality are open to audit in the context of transparency and accountability, there is a risk of endangering the confidentiality of the activities in question. Contrary to this argument, it is unclear to what extent the activities carried out by intelligence organizations that are exempt from inspection, under the principle of confidentiality, will adhere to democratic values. As a matter of fact, it is highly likely that personal interests will come to the fore rather than public interest during the activities of intelligence organizations, which have exceptional powers, to be carried out in accordance with the principle of confidentiality. For this reason, it is necessary to establish the auditability of intelligence organizations operating in accordance with the principle of confidentiality in the context of democratic values. Otherwise, the democratic nature of countries with public institutions exempt from the principles of transparency and accountability is open to question. One of the basic principles in public administration in democratic countries is the rule of law. The principle of the rule of law is a state system that generally refers to an administrative system and management based on law. Therefore, it is essential in democratic countries to have a state system that derives its source from law and a management system that is built on legal legislation. In this context, it is a requirement of democratic governments that intelligence organizations, which are members of the administrative organization, should be established with the support of the legal system and their duties and powers should be clearly determined by legal legislation. Thus, the auditability of intelligence organizations and their activities is established by the principle of the rule of law. In this regard, in this study, the control mechanisms in countries with developed democracy were tried to be discussed based on official sources, and then the development of the control mechanisms in Turkey was examined within the framework of the legal legislation. Thus, the importance of auditability of intelligence organizations and their activities was tried to be emphasized. The purpose of the study is to examine the auditability of intelligence organizations and their activities in the context of legal regulations.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    356875

    İstihbarat örgütlerinin demokratik yönetimi ve hesap verebilirliği: Türkiye örneği

    Democratic administration and accountability of intelligence agencies: The Turkish case

    ALPER TAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Kamu YönetimiPolis Akademisi

    Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YILMAZ ÇOLAK

  2. Tez No

    348921

    İstihbarat örgütlerinin dış politikada karar almaya etkisinin incelenmesi: 2'nci Körfez Savaşı örneği

    Examining intelligence agencies' effect on foreign policy decision making: Second Gulf War example

    KÜRŞAT YALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri Komutanlığı

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞAMİL ÜNSAL

  3. Tez No

    745083

    İstihbarat örgütlerinin hukuk sınırları içerisinde kalabilmesi için kontrol ve denetimi: İngiltere ve Almanya incelemeleri

    Control and oversight of intelligence organizations to keep within the limits of the law: England and Germany studies

    MEHMET VASIF EVCEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kamu YönetimiMilli Savunma Üniversitesi

    İstihbarat Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DURMUŞ ERAY GÜÇLÜER

  4. Tez No

    745089

    Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği istihbarat örgütlerinin nükleer espiyonaj faaliyetleri kapsamındaki HUMINT operasyonları: Manhattan Projesi örneği

    HUMINT operations within the scope of nuclear espionage activities of the intelligence organizations of the Union of Soviet Socialist Republics: The case of the Manhattan Project

    BİLGEHAN ÇAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Uluslararası İlişkilerMilli Savunma Üniversitesi

    İstihbarat Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ BURAK DARICILI

  5. Tez No

    602324

    International security politics: The contribution of intelligence organizations in Turkey's security policies

    Uluslararası güvenlik politikaları: İstihbarat örgütlerinin Türkiye'nin güvenlik politikalarına katkıları

    OĞUZ GİRAY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Uluslararası İlişkilerYeditepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİN GÜRSES

Geri Dön