İstihbarat örgütlerinin demokratik yönetimi ve hesap verebilirliği: Türkiye örneği
Democratic administration and accountability of intelligence agencies: The Turkish case
- Tez No: 356875
- Danışmanlar: PROF. DR. YILMAZ ÇOLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Savunma ve Savunma Teknolojileri, Siyasal Bilimler, Public Administration, Defense and Defense Technologies, Political Science
- Anahtar Kelimeler: İstihbarat, Hesap Verebilirlik, Demokrasi, Gözetim, MİT, İDB, JİT, Intelligence, Accountability, Democracy, Oversight, MİT, İDB, JİT
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Polis Akademisi
- Enstitü: Güvenlik Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 565
Özet
Bu çalışmada; Türkiye istihbarat örgütlerinin ve birimlerinin sivil-evrensel hak ve özgürlükler çerçevesindeki demokratik yönetimi, demokratik meşruiyeti ve çeşitli demokratik mekanizmalara olan hesap verebilirliği araştırıldı.“İstihbarat örgütleri, hesap vermez!”anlayışı, Soğuk Savaş döneminden kalma bir alışkanlıktır. İstihbarat faaliyetleri gizlilik temeli üzerine kurulmuş olsa da, demokratikleşmeyle paralel olarak şeffaf ve hesap verebilir bir hale getirilebilir. Demokrasilerde istihbarat faaliyetleri demokratik bir meşruiyete sahip olmalıdır. Bu nedenle, istihbarat örgütlerinin daha hesap verebilir olması için, istihbarat bürokrasisinin demokrasiye olan bağlılığının artırılması ve çeşitli reformlarla birlikte yasamanın sürekli ve etkili denetimi gerekmektedir. İstihbarat örgütlerinin ve faaliyetlerinin meşruiyetinin kaynağı; yasama, yürütme ve yargı erklerinin yanı sıra kamuoyu, STÖ'ler ve medyadır. Bunlar; istihbaratı demokratik değerler içinde yöneten, insan hak ve özgürlüklerini koruyan, objektif hukuk kriterleri içinde hareket etmelerini sağlayan sivil gözetim ve denetim mekanizmalarıdır. Ancak Türkiye'de istihbarat örgütleri bu mekanizmaların çoğuna hesap vermediği gibi, bazen hükümetlere bile hesap vermekten kaçınabilmektedir. Demokratik istihbarat; Türkiye gibi siyasal, sosyal ve ekonomik açılardan gelişen bir ülkede, olması gereken bir ölçüttür. Batılı ülkeler, istihbaratın hesap verebilirliği konusunda Türkiye'ye göre daha ileridedir. Buna rağmen, yeryüzünün hiçbir ülkesinde istihbaratta tam bir hesap verebilirlikten de bahsedilemez.
Özet (Çeviri)
This study investigates the intelligence agencies and units of Turkey within the framework of civil-universal rights and freedoms, democratic administration, democratic legitimacy and the accountability of democratic mechanisms. The view of the“intelligence agencies aren't accountable”mentality was from Cold War-era practice. Although privacy was established for intelligence activities, in line with democratization these should be transparent and accountable. In democracies, intelligence activities must have a democratic legitimacy. For this reason, in order to make intelligence agencies more accountable, increasing the intelligence bureaucracy's commitment to democracy and a variety of legislative reforms providing for effective and continuous control are necessary. The legitimacy source of the intelligence agencies and their activities derive from legislative, executive and judicial powers as well as the general public, NGOs and the media. These are the governing intelligence of democratic values, protection of human rights and freedoms, and permission to act within the objective legal criteria of civilian oversight and control mechanisms. In Turkey, however, the intelligence agencies do not answer to many of these mechanisms, sometimes even avoiding giving account to the government of the day. Democratic intelligence, as it may be termed, should be a benchmark in a politically, socially and economically developing country such as Turkey. Western countries are ahead of Turkey in respect of accountability of intelligence. However, when it comes to intelligence, no country can talk about full accountability.
Benzer Tezler
- İstihbarat örgütlerinin denetlenebilirliği: Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) incelemesi
Auditability of intelligence organizations: National Intelligence Organization (MIT) review
FURKAN AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerHitit ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Güvenlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ÇITAK
- Dış politikada istihbaratın yeri ve önemi
Place and importance of intelligence in foreign politics
SERVET BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiYeni Yüzyıl ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜDAYİ SAYIN
- Türkiye'de terörle etkin mücadelede istihbarat yönetiminin ve organizasyonun rolü
Active role in the fight against terrorism intelligence management and organization in Turkey
AHMET KARATEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEFER GÜMÜŞ
- Yeni nesil terör örgütü: Fetullahçı terör örgütü ve Türkiye'deki paralel devlet yapılanması
New generation terror: Fighting against the Fethullahist terrorist organization and parallel state structure in Turkey
DURSUN DUYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIN İNCİ SÖKMEN
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL