Geri Dön

İstihbarat örgütlerinin demokratik yönetimi ve hesap verebilirliği: Türkiye örneği

Democratic administration and accountability of intelligence agencies: The Turkish case

  1. Tez No: 356875
  2. Yazar: ALPER TAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YILMAZ ÇOLAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Savunma ve Savunma Teknolojileri, Siyasal Bilimler, Public Administration, Defense and Defense Technologies, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: İstihbarat, Hesap Verebilirlik, Demokrasi, Gözetim, MİT, İDB, JİT, Intelligence, Accountability, Democracy, Oversight, MİT, İDB, JİT
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Polis Akademisi
  10. Enstitü: Güvenlik Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 565

Özet

Bu çalışmada; Türkiye istihbarat örgütlerinin ve birimlerinin sivil-evrensel hak ve özgürlükler çerçevesindeki demokratik yönetimi, demokratik meşruiyeti ve çeşitli demokratik mekanizmalara olan hesap verebilirliği araştırıldı.“İstihbarat örgütleri, hesap vermez!”anlayışı, Soğuk Savaş döneminden kalma bir alışkanlıktır. İstihbarat faaliyetleri gizlilik temeli üzerine kurulmuş olsa da, demokratikleşmeyle paralel olarak şeffaf ve hesap verebilir bir hale getirilebilir. Demokrasilerde istihbarat faaliyetleri demokratik bir meşruiyete sahip olmalıdır. Bu nedenle, istihbarat örgütlerinin daha hesap verebilir olması için, istihbarat bürokrasisinin demokrasiye olan bağlılığının artırılması ve çeşitli reformlarla birlikte yasamanın sürekli ve etkili denetimi gerekmektedir. İstihbarat örgütlerinin ve faaliyetlerinin meşruiyetinin kaynağı; yasama, yürütme ve yargı erklerinin yanı sıra kamuoyu, STÖ'ler ve medyadır. Bunlar; istihbaratı demokratik değerler içinde yöneten, insan hak ve özgürlüklerini koruyan, objektif hukuk kriterleri içinde hareket etmelerini sağlayan sivil gözetim ve denetim mekanizmalarıdır. Ancak Türkiye'de istihbarat örgütleri bu mekanizmaların çoğuna hesap vermediği gibi, bazen hükümetlere bile hesap vermekten kaçınabilmektedir. Demokratik istihbarat; Türkiye gibi siyasal, sosyal ve ekonomik açılardan gelişen bir ülkede, olması gereken bir ölçüttür. Batılı ülkeler, istihbaratın hesap verebilirliği konusunda Türkiye'ye göre daha ileridedir. Buna rağmen, yeryüzünün hiçbir ülkesinde istihbaratta tam bir hesap verebilirlikten de bahsedilemez.

Özet (Çeviri)

This study investigates the intelligence agencies and units of Turkey within the framework of civil-universal rights and freedoms, democratic administration, democratic legitimacy and the accountability of democratic mechanisms. The view of the“intelligence agencies aren't accountable”mentality was from Cold War-era practice. Although privacy was established for intelligence activities, in line with democratization these should be transparent and accountable. In democracies, intelligence activities must have a democratic legitimacy. For this reason, in order to make intelligence agencies more accountable, increasing the intelligence bureaucracy's commitment to democracy and a variety of legislative reforms providing for effective and continuous control are necessary. The legitimacy source of the intelligence agencies and their activities derive from legislative, executive and judicial powers as well as the general public, NGOs and the media. These are the governing intelligence of democratic values, protection of human rights and freedoms, and permission to act within the objective legal criteria of civilian oversight and control mechanisms. In Turkey, however, the intelligence agencies do not answer to many of these mechanisms, sometimes even avoiding giving account to the government of the day. Democratic intelligence, as it may be termed, should be a benchmark in a politically, socially and economically developing country such as Turkey. Western countries are ahead of Turkey in respect of accountability of intelligence. However, when it comes to intelligence, no country can talk about full accountability.

Benzer Tezler

  1. İstihbarat örgütlerinin denetlenebilirliği: Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) incelemesi

    Auditability of intelligence organizations: National Intelligence Organization (MIT) review

    FURKAN AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Uluslararası İlişkilerHitit Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler ve Güvenlik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRE ÇITAK

  2. Dış politikada istihbaratın yeri ve önemi

    Place and importance of intelligence in foreign politics

    SERVET BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Kamu YönetimiYeni Yüzyıl Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜDAYİ SAYIN

  3. Türkiye'de terörle etkin mücadelede istihbarat yönetiminin ve organizasyonun rolü

    Active role in the fight against terrorism intelligence management and organization in Turkey

    AHMET KARATEKE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Kamu YönetimiBeykent Üniversitesi

    İşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEFER GÜMÜŞ

  4. Yeni nesil terör örgütü: Fetullahçı terör örgütü ve Türkiye'deki paralel devlet yapılanması

    New generation terror: Fighting against the Fethullahist terrorist organization and parallel state structure in Turkey

    DURSUN DUYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AŞKIN İNCİ SÖKMEN

  5. Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era

    11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü

    CANAN BAYRAM ÇUBUK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL