Yorumbilimden göstergebilime yaratıcı çeviri: Yusuf Atılgan'dan Ömer Kavur'a Anayurt Oteli'nin göstergelerarası dönüşümü
Creative translation through hermeneutics to semiotics: Intersemiotic transmutation of Anayurt Oteli from Yusuf Atılgan to Ömer Kavur
- Tez No: 859122
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Türk Dili ve Edebiyatı, Performing and Visual Arts, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 573
Özet
tarafından aynı adla yapılan sinema uyarlamasını, göstergeler arası yaratıcı bir çeviri örneği olarak ele almak ve göstergebilimsel açıdan çözümlemektir. Bu çözümlemede Roland Barthes'ın S/Z adlı incelemesindeki yöntem kullanılmaktadır. Çalışma iki kısıma ayrılmakta, ikinci kısımda kullanılacak yöntemi geliştirmek amacıyla ilk kısımda yorumbilimsel temeller tartışılmaktadır. Tartışmanın odağına yorumbilim için temel kavramlar olan mit, ironi, daimonik ve janra alınmaktadır. Kavramların anlamları tarihsel olarak araştırılmakta, evrimleri gözetilerek yöntembilimsel tanımları oluşturulmaktadır. Öncelikle Søren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, Georg Lukacs ve Martin Heidegger'in etik ve estetik alanlarındaki eserlerinden yola çıkılmaktadır. Daha sonra D. C. Muecke ve Linda Hutcheon'ın ironi üzerine çalışmalarından, Paul Ricoeur'ün anlatı yorumbiliminden, Sündüz Öztürk Kasar'ın çeviri analizi çalışmalarından ve Roman Jakobson, Emile Benveniste ve Jean-Claude Coquet gibi dilbilimcilerin sunduğu kuramsal çerçevelerden yararlanılmaktadır. Barthes'ın yönteminde araçsallaştırılan beş kod, göstergeler arası çeviri için genişletilmektedir. Bu amaçla dört temel söz sanatının (düzdeğişmece, eğretileme, kapsamlayış, ironi) ve mit kavramının analitik özelliklerine odaklanılmaktadır. Romanın ve uyarlamasının edebiyat ve sinema tarihindeki istisnai yerleri göz önüne alınarak, romanın sunduğu çöküş portresi, ana karakterinin kötücüllüğü, anlatının ironik yapısı ve üzerine yapılan çalışmalarda öne çıkarılan alegorik özellikleri değerlendirilmektedir. Kapsamı genişletilen yöntem rehberliğinde, Anayurt Oteli filmi kesitlenmekte, seçilen 79 kesit geliştirilmiş beş kod ile çok katmanlı bir şekilde okunmaktadır. Filmin, romanın edebiyattan sinemaya aktarması zor ya da imkânsız niteliklerini, yaratıcı çeviri çözümleriyle ne ölçüde karşılayabildiğine dikkat edilmektedir. Böylelikle film romanla çeviri göstergebilimi açısından karşılaştırılmakta, filmin hangi düzeylerde romanın evrensel değerine katkıda bulunduğu ve anlam dünyasını zenginleştirdiği sorgulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to discuss the film adaptation of Yusuf Atılgan's novel Motherland Hotel by Ömer Kavur as an example of a creative intersemiotic translation and to analyse it semiotically. For analysis, Roland Barthes' method of reading in S/Z is used. The study is divided into two parts. The first part discusses the hermeneutical foundations of the method used in the second part. The focus is on basic concepts of hermeneutics: myth, irony, daimonic and genre. The significance of the concepts is explored historically and methodological definitions are established based on their evolutions. Primarily, the works of ethics and aesthetics by Søren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, Georg Lukacs and Martin Heidegger are taken as a point of departure. Then, works of D. C. Muecke and Linda Hutcheon on irony, Paul Ricoeur's narrative hermeneutics, Sündüz Öztürk Kasar's work on translation analysis and the theoretical frameworks put forth by linguists such as Roman Jakobson, Emile Benveniste and Jean-Claude Coquet are utilised. The five codes in Barthes' method are expanded for intersemiotic translation. In this regard, four basic tropes (metaphor, metonymy, synecdoche, irony) and the concept of myth are considered. Noting the historically exceptional status of the novel and its adaptation, the decadence portrayed, the maleficent protagonist, the ironic structure and the allegorical features emphasised in the studies on the novel are evaluated. The film is broken down into segments and 79 selected segments are interpreted in depth using the five enhanced codes. How creatively the movie translates the qualities of the novel whose equivalents are difficult or impossible to find in cinema is given special attention. Thus, the film and novel are compared in terms of translation semiotics, and how the film contributes to the universal value of the novel and enriches its world of meaning is investigated.
Benzer Tezler
- Mimarlığı anlama ve yorumlama bağlamında kavramsal bir model
A Conceptual model for understanding and interpreting architecture
A. MEHTAP SAĞOCAK
- A threshold to an object oriented ontology: Metacognitive mystery tale as a hermeneutic pandemonium
Nesne odaklı ontolojiye bir eşik: Göstergebilimsel curcuna olarak üstbilişsel gizem hikayesi
CANBERK DOĞALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesiİngiliz Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MATTHEW GUMPERT
- A Hemeneutic approach to James Joyce's
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN HANCIOĞULLARI
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
İngiliz Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. LÜTFİYE OKTAR
- Çeviri sürecine yorumbilimsel yaklaşımlar: Çeviribilimde yeni yorumbilimsel paradigma
Hermeneutical approaches to translation process: The new hermeneutical paradigm in translation studies
AYLA AKIN
Doktora
Türkçe
2016
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM TOSUN
- A hermeneutic approach to the English translation of Bilge Karasu's Göçmüş Kediler Bahçesi and Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı
Bilge Karasu'nun Göçmüş Kediler Bahçesi ve Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı eserlerinin İngilizce çevirileri üzerine yorumbilimsel bir inceleme
NACİYE TAŞDELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASALET ERTEN