Muhyiddîn Muhammed en-Niksârî'nin Risâle fî Halli Müşkilâti Baʻzı Mahâlli Tefsîri'l-Beyzâvî fî Sûrati'l-Fâtiha isimli eserinin tahkiki
Research of Muhyiddin Muhammed an-Niksārī's work named Risāle fī Ḥalli Mushkilat Baʻdi Mahalli Tefsiri'l-Beydāwī fi Sureti-l-Fatiha
- Tez No: 861713
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SONER AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Muhyiddîn Muhammed en-Niksârî (ö. 901/1495), hicri dokuzuncu asırda yaşamış önemli Osmanlı âlimlerinden biridir. Tokat'ın Niksar ilçesinde doğmuştur. Bir süre İsmail bey ö. 884/1479 Medresesi'nde ders verdikten sonra Sultan Bayezid Han'ın (ö. 918/1512) daveti üzerine İstanbul'a giderek Ayasofya ve Fatih Camii'lerinde müderrislik yapmıştır. Niksârî özellikle tefsir alanıyla ilgilenmiş ve bu alana dair eserler kaleme almıştır. Eserleri genellikle hâşiyelerden oluşmaktadır. Bunlardan birisi Risâle fî Halli Müşkilâti Baʻzı Mahâlli Tefsîri'l-Beyzâvî fî Sûrati'l-Fâtiha adlı çalışmasıdır. İsminden de anlaşıldığı üzere Niksârî bu eseri Beyzâvî'nin (ö. 685/1286) Fâtiha sûresindeki kapalı ve anlaşılması zor olan yerleri açıklama amacıyla telif edilmiştir. Bu eserin yazma nüshası günümüze ulaşmış, ancak ilmi bir neşri yapılmamıştır. Dolayısıyla araştırmada ilgili yazmadan hareketle eserin ilmi olarak tahkik edilmesi, Niksârî'nin hayatı, eserleri ve tahkike konu olan çalışmasına dair bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede araştırma iki bölümden teşekkül etmektedir. Birinci bölümde Niksârî'nin ismi ve nesebi, doğumu ve ölümü, mezhebi aidiyeti, eğitim hayatı, hocaları ve öğrencileri hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca tahkiki yapılan eserin isimlendirilmesi, yazma nüshaları, konusu, yöntemi ve kaynakları üzerinde durulacaktır. İkinci bölüm ise tahkikli metnine ayrılacaktır. Tahkik esnasında ilgili konularla ilişkili olarak tarafımdan metne belli başlıklar eklenmiştir. Böylelikle okuyucunun metni takip etmesi kolaylaştırılmıştır. Keza tahkik yöntemine bağlı kalınarak dipnotlarda metne dair çeşitli açıklamalarda bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Muḥyīddīn Muhammed al-Niksārī (d. 901/1495) was one of the most important Ottoman scholars of the ninth century. He was born in the Niksar district of Tokat. After teaching at the Ismail Bey Madrasah for a while, he went to Istanbul at the invitation of Sultan Bayezid Khan and worked as a muderris at the Hagia Sophia and Fatih mosques. Niksārī was particularly interested in the field of tafsīr and wrote works in this field. Most of his works are commentaries. One of them is“Risāla fī Halli Mushkilāti Baʻdı Mahāllī Tafsīri l-Baydāwī fī Sūrati-l-Fātiha”. As the title suggests, Niksārī wrote this work with the aim of explaining the closed and difficult to understand parts of al-Baydawī's (d. 685/1286) Sūrah al-Fātiḥa. A manuscript copy of this work has survived, but no scholarly edition has been produced. Therefore, the aim of this study is to analyze the work scientifically on the basis of the relevant manuscript and to provide information about Niksārī's life, works and the work that is the subject of the analysis. In this context, the research consists of two parts. In the first part, information about Niksārī's name and lineage, his birth and death, his sectarian affiliation, his educational life, his teachers and disciples will be given. In addition, the nomenclature, manuscripts, theme, methodology, and sources of the work will be highlighted. The second part is devoted to the text of the Tahkik. I have added certain headings to the text in relation to related topics. This makes it easier for the reader to follow the text. In addition, various explanations of the text have been made in the footnotes, following the Tahkik method.
Benzer Tezler
- Muhammed Muhyiddin en-Niksârî'nin 'Şerhü'l-Umde' eserinin tahkiki ve tahlili
Review and analysis of Muhammed Muhyiddin en-Niksari's 'al Sharh al Umdah'
ENES ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN IŞIK
- شَرْحُ قَصِيدَةِ البُرْدَةِ لِلْبُوصِيرِيِّللإمام محيِّ الدِّين محمَّد بن مُصْطَفَى بن شَمسِ الدينِ القَوْجَوُيِّ الشهيرُ بشيخِ زادهْ (ت 951 ه).دراسةً وتحقيقًا
Şerhu Kasîdeti'l-Bürde (Şerḥu Ḳaṣîdeti'l-Bürde) İmam Şeyhîzâde Muhyiddîn Muhammed b. Mustafa (Ö.951)
GHANIM ISMAIL IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- Kâfiyeci'nin Hulâsatü'l-Akvâl fî Hadîsi 'Inneme'l-aʻmâlü bi'n-Niyyât' adlı eserinin tahkik ve değerlendirilmesi
Editing and reviewin Kholaset al Akwal fi Hadith Ennama al-a'Amalo Beniyat
SARİYE ELCUNDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATEŞ
- Bir Hanbeli fakîhi olarak Şeyh Abdülkadir Geylânî (El-Gunye eseri bağlamında)
Sheikh Abdulkadir Geylani as a fakih of Hanbali (In the context of al-Ghunya)
ÖZGÜR ERGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKayseri ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZIM HANZADE
- İbn Hişâm En-Nahvî'nin Şerhu Katri'n-Nedâ ve Belli's-Sadâ adlı eserinde Basra ve Kûfe dil ekollerinin incelenmesi (Muhammed Muhyiddin Abdülhamid Ta'lîkiyle)
Examination of Basra and Qûfa language schools in Ibn Hişâm En-Nahvi's work Şerhu Katri'n-Nedâ ve Belli's-Sadâ (With interpretation of Muhammed Muhyiddin Abdulhamid)
NİYAZİ TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT YILDIZ