Nöro hukuk: Hukuk düşünce ve uygulaması açısından bir değerlendirme
Neurolaw: An evaluation from the perspective of law theory and practice
- Tez No: 862670
- Danışmanlar: PROF. DR. ADİL ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Sinir bilim son yarım asırda tıbbi görüntüleme teknolojilerinde kaydedilen büyük ilerlemelerin katkısıyla insan beyninin yapı ve işlevine dair bugüne kadar bilinmeyen pek çok gerçeği gözler önüne sermekte ve henüz cevaplanmamış birçok soruya da yanıt aramaya devam etmektedir. İnsan beyninin karmaşıklığı, zihin ve eylemin biyolojik temellerinin tam olarak açıklanabilmesini güçleştirmektedir. Sinir bilimin bu çabası doğrultusunda elde ettiği bulgulardan, diğer bazı disiplinler de ilgileri ölçüsünde yararlanmakta ve yine ilgileri ölçüsünde sinir bilim ile iş birliği içine girerek cevaplanmamış sorulara yanıt aramaktadır. Söz konusu disiplinlerden, hukuk ve sinir bilim arasındaki etkileşim ve iş birliği çerçevesinde şekillenen genç bir disiplinler arası çalışma alanı olan nöro hukuk bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Sinir bilim insanın durum ve davranışının biyolojik temellerini araştırırken, hukuk, bu durum ve davranışları düzenleme ve denetleme çabası içindedir. Ortak bir konuyu farklı yöntemlerden yararlanarak farklı amaçlarla ele alan bu iki disiplinin iş birliği birçokları açısından alışıla gelmişin dışında gibi görünse de çağın gereklerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan bir gerçektir. Bu iş birliği sayesinde hukuk, anlam atfedip sonuca bağladığı insan durum ve davranışlarını, sinir bilimsel bulgulardan yararlanmak suretiyle daha iyi tanıyıp daha doğru adımlar atabilme fırsatını elde edecektir. Sinir bilim ise hukukun bu durum ve davranışlara ilişkin sorgulamalarından yararlanarak, doğru soruları sorma fırsatını yakalayabilecektir. Hukuk ve sinir bilimin nöro hukuk başlığı altına gerçekleştirdiği ortak çabayı ele alan çalışmanın birinci bölümünde, öncelikle akademik disiplin kavramı, disiplinler arası araştırmanın anlamı ve taşıdığı önem üzerinde durulmaktadır. Ardından hukukun akademik bir disiplin olarak tarihsel gelişimine ve disiplinler arası çalışmalara uygunluğuna değinilmektedir. Devamında, sinir bilimin akademik bir disiplin olarak gelişimi, konusu, çalışma alanı ve temel kavramları kısaca açıklanarak hukuk ile ilgileri bakımından öne çıkan çeşitli sinir bilim dallarına değinilecektir. Çalışmanın ikinci bölümünde, sinir bilim ve hukuk arasındaki disiplinler arası bir iş birliği olarak nöro hukukun konusu, kapsamı, amaçları ve tarihçesi ile sinir bilimin hukuka katkılarına ilişkin teorik ve felsefi tartışmalara yer verilmektedir. Temel hukuk kavramların sinir bilimsel bulgulara dayalı eleştirilerine ve gelecekte yaşayabileceği dönüşümlere ilişkin tartışmalara değinilen bölümde, ayrıca sinir bilimsel bulguların mevcut ceza hukuku teorisine ve temel haklara ilişkin tartışmalara yansımasına değinilmektedir. Çalışmamızın üçüncü ve son bölümünde ise sinir bilimin, bazı temel hukuki konularda uygulamaya etkilerine yer verilmektedir. Sinir bilimsel bulguların hukuk uygulamaları üzerindeki etkilerine dair uygulama örneklerinin de ele alındığı bu bölümde, ayrıca, yeni teknolojilerin gelecekte yaratabileceği etkilere dair tartışma ve tahminlere de yer verilmektedir. Çalışmamızın sonuç kısmında ise sinir bilim ve hukuk arasındaki disiplinler arası iş birliği; taşıdığı önem, yarattığı tartışmalar, doğurduğu etkiler ve gelecek için yarattığı beklentiler çerçevesinde bütünsel olarak yorumlanmakta ve değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
By the help of great advances in medical imaging technologies within the last half century, neuroscience reveals many unknown facts about the structure and function of the human brain, and continues to seek answers to many unanswered questions. The complexity of the human brain makes it difficult to fully explain the biological basis of mind and action. Some other disciplines benefit from the findings obtained in line with this effort of neuroscience and contribute to the search for answers to remaining questions by collaborating with neuroscience to the extent of their interest. Neuro-law, which is a young interdisciplinary field of study shaped within the framework of interaction and cooperation between neuroscience and law, which is one of the disciplines in question, is the subject of this study. While neuroscience investigates the biological basis of human state and behavior, law tries to regulate and control these states and behaviors. Although the cooperation of these two disciplines, which deal with a common subject for different purposes by using different methods, may seem unusual for many, it is a reality that has emerged as a result of the contemporary requirements. Thanks to this cooperation, the law offers the opportunity to better recognize and take more correct steps by making use of neuroscientific findings in human states and behaviors that it attributes and concludes; neuroscience, on the other hand, can take the opportunity to ask the right questions that can potentially lead to important results by making use of the law's inquiries regarding these states and behaviors. In the first part of the study, which deals with the joint effort of law and neuroscience under the title of neuro-law, firstly, the concept of academic discipline, the meaning and importance of interdisciplinary research are emphasized. Then, the historical development of law as an academic discipline and its suitability for interdisciplinary studies are mentioned. Following that, the development of neuroscience as an academic discipline, its subject, field of study and basic concepts are briefly explained, and various neuroscience branches that stand out in terms of their relevance to law are included. Finally, the feasibility and importance of an interdisciplinary collaboration between law and neuroscience is evaluated. In the second part of the study, the main problems of criminal law are evaluated within the framework of neuro-law perspective. In this section, which includes the criticisms of the basic concepts based on neuroscientific findings and the discussions on the transformations they may experience in the future, the reflections of neuroscientific findings in current criminal law practices are also mentioned. In the third and last part of our study, the reflections of neuroscience on some basic legal issues are given. In this section, where the effects of neuroscientific findings on legal practices are discussed within the framework of practical examples, the discussion and predictions about the future effects of new technologies are evaluated. In the conclusion part of our study, the interdisciplinary cooperation between neuroscience and law is evaluated holistically within the framework of the importance it carries; the debates, the effects and the expectations it creates for the future.
Benzer Tezler
- Dünyada ve Türkiye'de nöropazarlama: Dünü bugünü ve geleceği
Neuromarketing in the world and Turkey; past today and future
SİNEM MANİSALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriÜsküdar ÜniversitesiNöropazarlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN UZBAY
- Nörobilimin ceza hukukunda uygulanabilirliği
Applicability of neuroscience in criminal law
AYŞENUR SEKMAN
- Nörobilimsel gelişmeler ışığında İslam hukukunda ehliyet arızaları (Cünûn ve Ateh özelinde)
Competency faults in Islamic law in the light of neuroscientific developments (Special reference to Junun and Atah)
MERVE SENA HASDEMİR
Doktora
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL BOYNUKALIN
- Neuroimaging of brain activity using spatio-temporal signal modelling
Uzay-zamansal işaret modelleme ile beyin etkinliğinde nörogörüntüleme
ADİL DENİZ DURU
Doktora
İngilizce
2012
BiyomühendislikBoğaziçi ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ADEMOĞLU
- Nöro-optimal kontrol
Neuro-optimal control
YAŞAR BECERİKLİ
Doktora
Türkçe
1998
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSakarya ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. FERİT KONAR