Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlığı ve öz yeterlik düzeyleri ile eğitimde ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation literacy and self-efficacy levels and their attitudes towards assessment-evaluation course in education
- Tez No: 865032
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
Bu araştırmanın amacı, 4. sınıf Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeylerinin, ölçme-değerlendirme öz yeterlik algı düzeylerinin, ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumlarının belirlenmesi; aralarındaki ilişkinin incelenmesi ve çeşitli değişkenlerle aralarında ilişki olup olmadığının ortaya konmasıdır. Araştırma nicel bir araştırma özelliği göstermektedir ve nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli temel alınarak araştırmanın modeli oluşturulmuştur. Araştırmanın evrenini 4. sınıf Türkçe öğretmeni adayları oluşturmaktadır. Evreni daha iyi temsil edeceği düşüncesiyle örneklem, basit seçkisiz örnekleme (rastgele) yöntemiyle seçilmiştir. Örneklem grubunu oluşturan 453 dördüncü sınıf Türkçe öğretmeni adayının 315'i kadın, 138'i erkektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Ölçme Değerlendirme Okuryazarlığı Envanteri”,“Ölçme ve Değerlendirme Öz-Yeterlilik Algısı Ölçeği”,“Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Dersine Yönelik Tutum Ölçeği”ve“Kişisel Bilgiler Formu”kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, katılımcıların veri toplama araçlarına verdikleri yanıtlardan elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde LİSREL 8.7 ve SPSS 25.0 paket programlarından faydalanılmıştır. Alt problemler doğrultusunda bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken üzerindeki etkisi regresyon analizi ile belirlenmiştir. Ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeyinin ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutum üzerindeki etkisinde ölçme-değerlendirme öz yeterlik algısının aracılık rolü“SPSS Process Makro Model 4”kullanılarak test edilmiştir. Katılımcıların kişisel bilgilerinden hareketle ikili grupların karşılaştırılmasında bağımsız örneklem t-testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında tek yönlü varyans analizi (one-way anova) ve ölçekler arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına dayalı olarak şu sonuçlara ulaşılmıştır: 4. sınıf Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlıkları ve ölçme-değerlendirme öz yeterlik algıları düşük düzeyde, ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutum düzeyleri ise orta düzeydedir. 4. sınıf Türkçe öğretmen adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeyleri ile ölçme-değerlendirme öz yeterlik algı düzeyleri arasında pozitif yönlü, orta düzeyde anlamlı bir ilişki; ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeyleri ile ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumları arasında pozitif yönlü, yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki; ölçme-değerlendirme öz yeterlik algı düzeyleri ile ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumları arasında pozitif yönlü, orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeylerinin ölçme-değerlendirme öz yeterlik algı düzeyleri üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu; ölçme-değerlendirme okuryazarlığı ve ölçme-değerlendirme öz yeterlik algısı düzeylerinin ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumları üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlık düzeylerinin ölçme-değerlendirme dersine yönelik tutumları üzerindeki etkisinde öz yeterlik algısının kısmi aracı role sahip olduğu saptanmıştır. 4. sınıf Türkçe öğretmeni adaylarının cinsiyetlerine ve akademik başarı notlarına göre ise şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türkçe öğretmeni adaylarının ölçme-değerlendirme okuryazarlığı düzeyleri ve alt boyutları cinsiyete, eğitimde ölçme ve değerlendirme dersi akademik başarı notuna göre anlamlı bir farklılık göstermemekte; akademik başarı ortalamasına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğretmen adaylarının ölçme-değerlendirme öz yeterlik algısı düzeylerinin ve alt boyutlarının cinsiyete, akademik başarı ortalamasına, eğitimde ölçme ve değerlendirme dersi akademik başarı notuna göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Türkçe öğretmeni adaylarının eğitimde ölçme ve değerlendirme dersine yönelik tutumları ve alt boyutları cinsiyete, akademik başarı ortalamasına göre anlamlı farklılık göstermemekte; eğitimde ölçme ve değerlendirme dersi akademik başarı notuna göre ise anlamlı farklılık göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine the assessment-evaluation literacy levels, assessment-evaluation self-efficacy perceptions levels, attitudes towards the assessment-evaluation course of 4th grade Turkish language teacher candidates; to investigate the relationship between them and to reveal whether there is a relationship between them and various demographic variables. The research shows a quantitative research characteristic and the model of the research was formed based on the relational survey model, one of the quantitative research methods. The population of the study consists of 4th grade Turkish language teacher candidates. The sample was selected by simple (random) sampling method with the idea that it would represent the population better. Of the 453 fourth grade Turkish language teacher candidates constituting the sample group, 315 were female and 138 were male.“Assessment Evaluation Literacy Inventory”,“Assessment and Evaluation Self-Efficacy Perception Scale”,“Attitude Scale Towards Assessment and Evaluation Course in Education”and“Personal Information Form”were used as data collection tools in the research. The data of the research were obtained from the responses of the participants to the data collection tools. LISREL 8.7 and SPSS 25.0 package programs were used to analyze the data obtained. In line with the sub-problems, the effect of independent variables on the dependent variable was determined by regression analysis. The mediating role of assessment-evaluation self-efficacy perception in the effect of assessment-evaluation literacy level on attitude towards assessment-evaluation course was tested using“SPSS Process Macro Model 4”. Based on the personal information of the participants, independent sample t-test was used to compare paired groups, one-way analysis of variance (one-way anova) was used to compare groups of more than two, and Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between the scales. Based on the research findings, the following conclusions were reached: 4th grade Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation literacy and assessment-evaluation self-efficacy perceptions are at low level, and their attitudes towards the assessment-evaluation course are at medium level. 4th grade Turkish language teacher candidates assessment-evaluation literacy levels and assessment-evaluation self-efficacy perception levels were positively and moderately significant; assessment-evaluation literacy levels and attitudes towards assessment-evaluation course were positively and highly significant; assessment-evaluation self-efficacy perception levels and attitudes towards assessment-evaluation course were positively and moderately significant. In addition, it was determined that the effect of Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation literacy levels on their assessment-evaluation self-efficacy perception levels was significant; the effect of assessment-evaluation literacy and assessment-evaluation self-efficacy perception levels on their attitudes towards the assessment-evaluation course was significant. Also, it was found that self-efficacy perception had a partial mediating role in the effect of Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation literacy levels on their attitudes towards the assessment-evaluation course. According to the 4th grade Turkish language teacher candidates' gender and academic achievement grades, the following conclusions were reached: Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation literacy levels and sub-dimensions do not show a significant difference according to gender and academic achievement grade of assessment and evaluation course in education; however, they show a significant difference according to academic achievement average. Turkish language teacher candidates' assessment-evaluation self-efficacy perception levels and sub-dimensions was determined that there was a significant difference according to gender, average academic achievement, and academic achievement grade of assessment and evaluation course in education. The level of Turkish language teacher candidates' attitudes towards assessment and evaluation course in education and the sub-dimensions of the level of attitudes do not show significant differences according to gender and academic achievement average; however, there is a significant difference according to the academic achievement grade of the assessment and evaluation course in education.
Benzer Tezler
- Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme okuryazarlıkları, ölçme ve değerlendirmeye yönelik tutumları ve öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlik algıları arasındaki ilişki
Correlation between teacher candidates assessment and evaluation literacy, attitudes and perceptions of self-efficacy for the teaching profession
MERYEM AYLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYHUN OZAN
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına yönelik okuryazarlık ve öz yeterlik düzeylerinin geliştirilmesi
Developing literacy and self-efficacy levels of science teacher candidates toward alternative assessment approaches
SERKAN BULDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NİLGÜN TATAR
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme okuryazarlıkları, tutum ve özyeterlik algıları arasındaki ilişki
The relationship between pre-service science teachers' measurement and evaluation literacy, attitude and self-efficacy perceptions
ŞEYMA BETÜL DAMARSEÇKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL AYDOĞDU
DOÇ. DR. BİLGE GÖK
- Proje tabanlı öğrenme yaklaşımıyla hazırlanan çevre eğitimi dersinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığına etkisi
The effect of environment education lesson prepared with project based learning approach on the preservice science teachers? environmental literacy
ELİF BENZER
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ŞAHİN
- Kimya öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme okuryazarlıkları ve ölçme değerlendirmeye ilişkin tutumları
Assessment and evaluation literacy and attitudes of chemistry teachers and prospective teachers to assessment and evaluationmaster's thesis
BELMA ATASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKKUŞ