The use of sound by female directors in independent cinema of Turkey
Bağımsız Türkiye sinemasında kadın yönetmenlerin ses kullanımı
- Tez No: 865618
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TAYLAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Sinema, her ne kadar görselliğin ön planda olduğu bir sanat dalı olsa da konu anlatımında ve duyguların izleyiciye yansıtılmasında ses kuşağının çok büyük katkısı vardır. Sesin sinemaya girmesiyle, sinemadaki anlatım gücü kuvvetlenmiş ve ses kuşağı sinemayı tamamlayan bir öge haline gelmiştir. Yönetmenler filmlerinde vermek istedikleri duyguları en az görüntü kadar ses ve müzikle de sağlamaktadır. Bunların yanı sıra yönetmenlerin kullandıkları efektler ve çekim mekanlarındaki doğal sesler de filmlerin tamamlayıcı ögeleridir. Bu ses kaynaklarının kullanımı teknolojiyle doğru orantıda gelişmiştir. Bu çalışmayla sinemada ses konusunun anlatım açısından ne kadar önemli olduğu vurgulanmak istenmektedir. Filmin anlatım biçimine ve ses kuşaklarının kullanımına karar veren kişi yönetmendir. Gişe filmleri çeken yönetmenlerin bir takım kurallara uyması ve istediğini yapmakta özgür olamaması nedeniyle bu çalışmada bağımsız bir şekilde film üreten yönetmenler tercih edilmiştir. Çalışmanın kapsamını belirleyebilmek için de bağımsız film üreten kadın yönetmenlerden dört isim konu alınmıştır. Çalışmanın odağına kadın yönetmenlerin alınmasının nedeni de kadın yönetmenler üzerine yapılan çalışmaların azlığındandır. Çalışmada bu konuya dikkat çekmek ve kadın sinemacılar üzerine yapılan çalışmaları arttırmak adınadır. Çünkü sinema sektöründe kadın yönetmenler hep ikinci planda kalmıştır. Sinema sektöründe bir avuç kadın yönetmen sesini duyurup iş yapmaya çalışmaktadır. Tanınmış, ünlü bir kişi değilse yüksek bütçeli filmleri çekebilmek için para bulmaları mümkün olamamaktadır. Seçilen filmlerde önemli bir diğer ortak özellik ise başroldeki kahramanların da kadın olmasıdır. Çalışmada kadın yönetmenlerin perspektifinden, kadın kahramanların ses dünyasının nasıl tasarlandığı mercek altına alınmıştır. Bu çalışmada, seçilen her yönetmenin bir filmi seçilerek incelenmiştir. Film seçiminde yönetmenlerin günümüze en yakın tarihte çektiği filmleri tercih edilmiştir. Bu filmlerde yönetmenlerin ses kullanımını, sessizliği, diyaloğu, ses efektlerini, müziği nasıl kullandığı ve bu ögelerin filminin anlatısına nasıl katkıları olduğu incelenmiştir. Film sesi analizi, bir film anlatısını anlamak ve farklı filmlerin karşılaştırmalı analizinde kullanılabilecek analitik bir araçtır. Çalışmada Türkiye bağımsız sinemasının dinamiklerini anlamak için, Türkiye'deki sinema tarihinin bağımsız sinema başlangıcına kadar olan süreci incelenmiştir. Bu inceleme, bağımsız Türkiye sinemasını anlamak için oldukça verimli olmuştur. Çalışmada, sinemanın ülkemize girişi ve gelişimi incelenmiştir. Bu inceleme sırasında, Türkiye sinema sektörüne kadın yönetmenlerin girişi ve ilk yönetmenlikleri araştırılmıştır. Filmlerinde işledikleri konulara bakılmıştır. Genel olarak kadın yönetmenlerde ve özellikle bağımsız sinemada, kadın yönetmenlerin, büyük oranda xx kadın hikâyelerine odaklandıkları görülmüştür. Bu nedenle özellikle başrolünde kadın olan filmler bu tez için seçilmiştir. Bu tezin amacı, sinemadaki ses kuşağının anlatıma katkısına ve bu kuşakların kadın yönetmenler tarafından kullanılma şekli ile tercihlerine dikkat çekmektir. Filmlerdeki kadın karakterlerin ses dünyaları incelenecektir. Bu inceleme yapılırken, sesin sinemaya girişinin tarihsel gelişimi de araştırılmıştır. İlk çıkışında sessiz olarak çekilen filmlerin, sesin sinemaya girmesi sonrasındaki gelişmeler ve ardından Türkiye sinemasındaki sesli yapımlar incelenmiştir. Bu çalışma için seçilen filmler, yönetmenlerin özellikle son yıllarda çektiği yapımları arasından tercih edilmiştir. Bunun nedeni, eskiden ses teknolojisinin ülkemizde oldukça pahalı olması ve film bütçelerinin yetersizliğidir. Ayrıca film çekimlerinde ve ses kuşaklarının oluşturulmasında özellikle teknolojik gelişmelerin artmasıyla daha değişik çalışmaların yapılabilmesidir. Bir de bu filmlerin aynı dönemde çekilmiş olmasına dikkat edildi. Çalışmada aynı dönemde yaşamış karakterler tercih edilmiştir. Ortak sorunlar ve ortak bir dönemin anlatısı olması adına bu önemli bulunmuştur. Örneğin 90'lı yıllarda ve öncesinde çekilen filmlerde kadın karakterler orta-alt sınıfı temsil eder. 90'lı yıllarda çekilen bir filmde kadın karakterlere verilen önemle, son yıllarda çekilen filmlerdeki rollerin çoğunlukla farklılığı gözlemlenmiştir. Kadın karakterler için kalıplaşmış yargılar vardır. Son dönemlerdeki filmler daha çok ve başarılı şekilde kadın karakterleri ön plana çıkarmaya başlamıştır. Çalışmada öncelikle bağımsız sinema alanın ülkemizde dikkat çeken ve bu alanda çeşitli festivallerden ödüller alan ve yurtdışında da bizi temsil etmiş ve ses getirmiş kadın yönetmenler belirlenmiştir. Bu yönetmenlerin başrolünde kadın kahramanları olan son filmleri tercih edilmiştir. Burada özellikle belgesel filmler çalışmamın kapsamı dışında kalmaktadır. Uzun metraj kurmaca filmlerdeki karakterin ses dünyasına odaklanılmıştır. Seçilen yönetmenler ve filmleri Ceylan Özgün Özçelik'in Kaygı (2017), Nazlı Elif Durlu'nun Zuhal (2021), Pelin Esmer'in İşe Yarar Bir Şey (2017) ve Yeşim Ustaoğlu'nun Tereddüt (2017)'tür. Bu filmlerin analizi yapılırken ses kuşağındaki diyalog, ambians, sessizlik, efekt ve müzik kategorilerine odaklanılacaktır. Öncelikle her film için ses kuşağının tabloları çıkartılacak ve ses dağılımı görüntülenecektir. Bu sayede yönetmenin ses kuşağındaki tercihleri daha ön plana çıkarılmış olacaktır. Ardından karakterin yolculuğu eşliğinde ses dünyasının buna katkısı incelenecektir.
Özet (Çeviri)
The sound phenomenon has become an inevitable element of the cinematic narrative over time. In the cinema industry, which started with silent movies, the image has a superiority over the sound. With the introduction of sound into the cinema, the power of expression has been strengthened and sound has become an element that completes the image. Dialogues, sound design, music, sound and silence, their contribution to the narrative is invaluable. The purpose of this study is to examine the relationship between sound design and story in films directed by women with female leads. In this context, the connections between the emotional states of the characters and the sound world will be examined, and how the sound world of the film contributes to the story will be investigated. The scope of this study is to emphasize how important the subject of sound in cinema is in terms of expression. Independent films were preferred since independent cinema is an area where the director can freely express themselves without being affiliated with any institution. I was quite curious about the use of music, sound, dialogue and silence. Women directors were discussed mainly in an effort to increase the studies on women directors. Another important common feature of the selected films is that the leading roles are women. From the perspective of female directors, how the sound world of female characters is designed has been examined. The study examines further how selected directors use sound, silence, dialogue, sound effects and music in their films and how these elements contribute to the narrative of their films. Film sound analysis is can be used towards comprehension of film narrative and comparative analysis of different films. The directors to be examined in the thesis are Ceylan Özgün Özçelik's Kaygı (2017), Nazlı Elif Durlu's Zuhal (2021), Pelin Esmer's İşe Yarar Bir Şey (2017) and Yeşim Ustaoğlu's Tereddüt (2017). 2017) movies.
Benzer Tezler
- Yeşim Ustaoğlu sinemasında toplumsal cinsiyet ve kadın
Gender and woman in Yeşim Ustaoğlu cinema
YASEMİN ÖZEN
Doktora
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü SanatlarıMaltepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELVA ERSÖZ KARAKULAKOĞLU
- Aesthetical and technical analysis of selected flute works by sofia gubaidulina
Sofia Gubaidulina'nın seçili flüt eserlerinin estetik ve teknik analizi
ZEHRA EZGİ KARA
Doktora
İngilizce
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. JÜLİDE GÜNDÜZ
- Türk sinemasında oyunculuk
Acting in Turkish cinema
HİDAYET HALE KÜNÜÇEN
Doktora
Türkçe
2006
Sahne ve Görüntü SanatlarıGazi ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEÇİL BÜKER
- Tinnituslu hastalarda trimetazidin hidroklorür kullanımı sonrasında objektif ve subjektif testlerin karşılaştırılması
The comparison of objective and subjective tests after the use of trimetazidine hydrocloride by tinnitus patients
CENGİZ ÇEVİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Kulak Burun ve BoğazGaziantep ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TEKİN BAĞLAM
- Öksürük ses kayıtları kullanılarak COVID-19 tahmini
Predicting COVID-19 using cough audio recordings
NURSEN KELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAtatürk ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METE YAĞANOĞLU