Liderlik örgütsel dayanıklılık ilişkisinde örgüt kültürünün rolü: Havayolu işletmelerinde gerçekleştirilen bir araştırma
The role of organizational culture in the relationship between leadership and organizational resilience: A research conducted in airline companies
- Tez No: 866733
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT BOLELLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sivil Havacılık, İşletme, Civil Aviation, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Liderlik Tarzları, Örgüt Kültürü, Örgütsel Dayanıklılık, Sivil Havacılık, Havacılık Yönetimi, Leadership Styles, Organizational Culture, Organizational Resilience, Civil Aviation, Aviation Management
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Altınbaş Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Bu tez ekonomilerin global seviyede kriz ve belirsizliklerle mücadele ettiği, örgütlerin yoğun rekabet koşulları altında yaşamlarını devam ettirmek zorunda olduğu güncel piyasa koşullarında liderlik, örgüt kültürü gibi kavramların örgütlerin dayanıklılığını etkileyeceği öngörüsü ile hazırlanmıştır. Havayolu işletmeleri özelinde gerçekleştirilen araştırmanın amacı örgütlerin dayanıklılık geliştirme çabalarına katkı sunmaktır. Bu bağlamda dönüşümsel ve etkileşimsel liderlik tarzlarının örgütsel dayanıklılığı anlamlı bir şekilde etkileyip etkilemediği ve örgüt kültürünün mevcut ilişki üzerinde düzenleyici etkisinin bulunup bulunmadığı araştırmanın temel problemleri olarak belirlenmiştir. Araştırma verileri farklı birim ve statüde 466 havayolu çalışanının katılımı ile elde edilmiştir. Ortaya konulan araştırma modeli doğrultusunda belirlenmiş olan hipotezlere yönelik ilişki ve etki analizleri SPSS 26.0 programları, düzenleyicilik analizleri ise SPSS Process Macro (HAYES) eklentisi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda dönüşümsel ve pasif etkileşimsel liderliğin örgütsel dayanıklılık üzerinde istatistiki olarak anlamlı etkisi tespit edilmiştir. Aktif etkileşimsel liderliğin ise anlamlı bir etkisi bulunmadığı saptanmıştır. Örgüt kültürü katılım, tutarlılık ve misyon boyutlarının dönüşümsel liderliğin örgütsel dayanıklılık üzerindeki etkisinde düzenleyici etkileri bulunduğu görülmüştür. Pasif etkileşimsel liderliğin örgütsel dayanıklılık üzerindeki etkisinde ise sadece katılım ve misyon boyutlarının istatistiki olarak anlamlı düzenleyici etkileri saptanmıştır. Araştırma sonuçları örgüt kültürünün önemini vurgulayan çalışmaları desteklerken Havayolu işletmelerinde örgüt kültürünün liderlik tarzları ve örgütsel dayanıklılık ilişkisinde düzenleyici etkilerinin yanı sıra özellikle pasif etkileşimsel liderlik ile örgütsel dayanıklılık ilişkisinde mevcut ilişkinin anlamlılık düzeyini ve yönünü değiştirebilecek kuvvette olduğu görülmüştür. Bulgular literatür temelinde ve emniyet kültürü bağlamında tartışılarak araştırma, sonuç ve öneriler ile sonuçlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis has been prepared with the prediction that concepts such as leadership and organizational culture will affect the resilience of organizations when economies are struggling with crises and uncertainties at the global level and organizations must survive under intense competitive conditions. The aim of the research, which was carried out specifically for airline companies, is to contribute to the resilience development efforts of organizations. In this context, whether transformational and transactional leadership styles significantly affect organizational resilience and whether organizational culture has a regulatory effect on the existing relationship were determined as the main problems of the research. The research data were obtained with the participation of 466 airline employees in different units and statuses. The relationship and impact analyses for the hypotheses determined in line with the research model were carried out using SPSS 26.0 programs, and regulatory analyses were carried out using the SPSS Process Macro (HAYES) plug-in. As a result of the analyses, transformational and passive transactional leadership had a statistically significant effect on organizational resilience. On the other hand, active transactional leadership had no significant effect. Organizational culture dimensions of participation, consistency and mission were found to have moderating effects on the effect of transformational leadership on organizational resilience. In the effect of passive transactional leadership on organizational resilience, only participation and mission dimensions had statistically significant moderating effects. While the results of the research support the studies emphasizing the importance of organizational culture, it has been observed that organizational culture in airline companies has regulatory effects on the relationship between leadership styles and organizational resilience, as well as the strength that can change the significance level and direction of the existing relationship, especially in the relationship between passive transactional leadership and organizational resilience. The findings are discussed based on literature and in the context of safety culture and the research is concluded with conclusions and recommendations.
Benzer Tezler
- The moderating role of psychological resilience on the relations of self leadership and collaborative climate with affective commitment
Özliderlik ve işbirlikçi örgüt ikliminin duygusal bağlılık ile ilişkisinde psikolojik sağlamlığın düzenleyici rolü
SİNEM ELİK
- Güçlendirici liderlik, örgütsel dayanıklılık, öz yeterlik ilişkisinin incelenmesi
An analysis of the relationships among empowering leadership, organizational resilience and self efficacy
AHMET ALPER KARAGÖZOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. MUKADDER BOYDAK ÖZAN
- Liderlik tarzları, örgütsel dayanıklılık, örgütsel özümseme kapasitesi ve firma yenilikçiliği ilişkisi
Relationships between leadership styles, organizational resilience, organizational absorptive capacity and firm innovativeness
MEHMET ALİ KARAKÖSE
Doktora
Türkçe
2019
İşletmeGebze Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ZEKİ İMAMOĞLU
- Terörist örgütlerle mücadelede dekapitasyon operasyonları
Decapitation operations in combating terrorist organizations
TALHA BİLGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerJandarma ve Sahil Güvenlik AkademisiUluslararası Güvenlik ve Terörizm Anabilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KAHYA
- Öğretmenlerin kişisel performanslarına yönelik algıları ile örgütsel dayanıklılık düzeyleri ve okul müdürünün kuantum liderlik düzeyi arasındaki ilişki
The relationship between teachers' perceptions regarding their personal performance and organizational resilience levels and the level of school principal's quantum leadership
ADEM YURDUNKULU
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇETİN TERZİ