Güçlendirici liderlik, örgütsel dayanıklılık, öz yeterlik ilişkisinin incelenmesi
An analysis of the relationships among empowering leadership, organizational resilience and self efficacy
- Tez No: 736113
- Danışmanlar: PROF. MUKADDER BOYDAK ÖZAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul müdürlerinin güçlendirici liderliği ile öğretmenlerin öz yeterlikleri ve örgütsel dayanıklılık arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden açıklayıcı sıralı desen ile yürütülmüştür. Bu kapsamda öncelikle araştırmanın nicel aşaması gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın nicel verileri Genel Öz Yeterlik Ölçeği, Güçlendirici Liderlik Ölçeği, Örgütsel Dayanıklılık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Açıklayıcı sıralı desenin ikinci aşaması olan nitel boyutta, nicel bulguların açıklanmasına ve detaylandırmasına yardımcı olmak için araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile öğretmenlerin öz yeterliklerine, okul müdürlerinin güçlendirici liderlik davranışlarına ve örgütsel dayanıklılığa ilişkin veriler toplanmıştır. Araştırmanın nicel aşamasının evrenini 2020-2021 eğitim öğretim yılında, Elâzığ il merkezindeki 5 eğitim bölgesinde bulunan kamu ilkokullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Örneklemini ise araştırmaya gönüllü katılan ve veri toplama aracını yönergeye uygun biçimde yanıtlayan 385 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemin seçiminde olasılıklı örnekleme desenlerinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde yüzde, frekans, ortalama, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), basit korelasyon analizi, çoklu doğrusal regresyon analizi ve yapısal eşitlik modeli (YEM) kullanılmıştır. Araştırmanın nitel aşamasında amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tekniği ile nicel aşamaya da katılmış olan 13 sınıf öğretmeniyle görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, öğretmenlerin öz yeterliklerinin örgütsel dayanıklılığı; okul müdürlerinin güçlendirici liderliğinin ise öğretmenlerin öz yeterliğini ve örgütsel dayanıklılığını pozitif yönde anlamlı bir şekilde yordadığını göstermiştir. Bununla birlikte güçlendirici liderliğin öğretmenlerin öz yeterliğindeki varyansın %20'sini, güçlendirici liderlik ve öz yeterliğin, örgütsel dayanıklılıktaki varyansın %40'ını açıklayabildiği ve güçlendirici liderlik ile örgütsel dayanıklılık arasındaki ilişkide öz yeterliğin kısmi aracılık rolünün olduğu belirlenmiştir. Nicel verilerden elde edilen bulguların nitel aşamadaki görüşmelerin sonuçlarını destekler nitelikte olduğu görülmüştür. Nicel ve nitel bulguların karma yöntem araştırma prosedürlerine göre bütünleştirilmesi sonucunda ise iki bulgunun da tutarlılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar kapsamında, okul müdürlerinin güçlendirici liderlik davranışları sergilemesinin öğretmenlerin öz yeterlik algılarını geliştirmesinde etkili olmakla birlikte örgütün insan kaynağının örgütsel dayanıklılık için önemli olduğu görülmüştür. Bu bağlamda okul müdürlerinin güçlendirici liderlik davranışları sergilemesinin yönetsel ve örgütsel etkililik bakımından önemli olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to investigate the relationship between the empowering leadership of school principals and teachers' self-efficacy and organizational resilience. Explanatory sequential design, one of the mixed research methods, was adopted in the study. In this sense, first, the quantitative part of the study was carried out. Quantitative data were collected through the General Self-Efficacy Scale, Empowering Leadership Scale, Organizational Resilience Scale and Personal Information Form. In the qualitative part, data on teachers' self-efficacy, school principals' empowering leadership behaviors and organizational resilience were collected through a semi-structured interview form developed by the researcher to explain and elaborate the quantitative findings. The universe of the quantitative part consisted of teachers working in public primary schools in 5 education regions in the city center of Elazığ in the 2020-2021 academic year. The sample of the study consisted of 385 teachers who voluntarily participated and completed the data collection tools in live with the instructions. Simple random sample method, one of the probabilistic sampling methods, was used in sample selection. Percentage, frequency, mean, independent groups t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), simple correlation analysis, multiple linear regression analysis and structural equation model (SEM) were used to analyze the research questions. In the qualitative part, with the criterion sampling, one of the purposive sampling methods was used, and the interviews were conducted with 13 classroom teachers who participated in the quantitative part. Content analysis and descriptive analysis methods were used in the analysis of the qualitative data. The results revealed that teachers' self-efficacy positively predicted organizational resilience. Similarly, school principals' empowering leadership positively predicted teachers' self-efficacy and organizational resilience. In addition, it was found that empowering leadership explained 20% of the variance in teachers' self-efficacy, and that empowering leadership and self-efficacy explained 40% of the variance in organizational resilience, and that self-efficacy had a partial mediating role in the relationship between empowering leadership and organizational resilience. The quantitative findings supported the results of the interviews. As a result of integrating quantitative and qualitative findings in line with mixed method research procedures, it was concluded that both findings were consistent. The findings of this study revealed that the school principals' empowering leadership behaviors are effective in developing teachers' self-efficacy perceptions and the human resource of the organization is important for organizational resilience. In this context, it can be proposed that school principals' empowering leadership behaviors play an important role in managerial and organizational effectiveness.
Benzer Tezler
- Güçlendirici liderlik ile yenilikçi iş davranışı arasındaki ı̇lişkide algılanan örgütsel destek ve bilgi paylaşımı davranışının aracı rolü: Bilişim sektöründe bir çalışma
Mediating role of perceived organizational support and knowledge sharing behavior on the relationship between empowering leadership and innovative work behavior: A study on it sector
ENDER BARIŞ İMAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYGÜL TURAN
- Güçlendirici liderlik davranışı ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel bağlılığa etkisi üzerine bir araştırma
A study on the effect of empowering leadership behavior and psychological empowerment on organizational commitment
İBRAHİM ALPAY YILMAZ
- Güçlendirici liderlik davranışları ile örgütsel bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişki üzerine bir araştırma
A Research on the empowering leadership behaviors and the relation between organizational commitment and employee satisfaction
HÜLYA CEVAHİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İşletmeGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN CEYLAN
- Öğretmenlerin güçlendirici liderlik ve psikolojik sermaye algılarının örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki yordayıcılık etkisinin incelenmesi
Investigating the predictive effect of teachers' perceptions of empowering leadership and psychological capital on their organisational citizenship behaviours
BİRGÜL SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN ALBEZ
- Okul müdürlerinin güçlendirici liderlik düzeyi ile öğretmenlerin örgütsel muhalefeti arasındaki ilişki
The relationship between the empowering leadership of school principals and the organizational dissent of teachers
MEHMET ALİ BAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET KONAN