Geri Dön

Predictors of Turkish speaking preschoolers' narrative and vocabulary competence: An ecological approach

Türkçe konuşan okulöncesi dönem çocuklarının anlatı ve alıcı dil yetkinliklerini yordayan etkenler: Ekolojik bir yaklaşım

  1. Tez No: 867926
  2. Yazar: SEVCAN AYAŞ KÖKSAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYLİN C. KÜNTAY, DOÇ. DR. NAZLI BAYDAR, PROF. DR. AYHAN AKSU KOÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Koç Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

Bu tez, Türkçe konuşan okul öncesi dönem çocuklarının dil becerilerindeki bireysel farklılıkların kaynağını ekolojik bir kuramsal çerçeveden ele almayı amaçlamıştır. Bu çalışmada özellikle çocuklar 3 yaşında iken ölçülen aile sosyo-ekonomik durumunun, anne anlatı becerilerinin ve uyarıcı bir ev ortamının çocuklar 4 yaşına geldiğinde, çocukların alıcı dil ve anlatı becerilerine olan etkisi incelenmiştir. Çalışmanın kavramsal modeli ailenin sosyo-ekonomik durumunun çocukların dil becerilerine hem doğrudan hem de anne anlatı becerileri, annenin dil gelişimi için uyaran sağlaması ve çocukların ulaşabileceği öğrenme materyallerinin bulunması gibi değişkenler aracılığı ile dolaylı olarak etki edeceğini önermektedir. Çalışmanın örneklemini Türkiye'de Erken Çocukluk Gelişim Ekolojileri (TEÇGE) araştırmasına katılan 1052 katılımcı arasından anlatı örnekleri toplanmış 78 anne-çocuk ikilisi oluşturmaktadır. Hiyerarşik regresyon analizleri, çocuklar 3 yaşında iken ailenin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik durumunun çocukların 4 yaşındaki alıcı dil becerilerini, anne anlatı becerileri ve annenin dil gelişimi için uyaran sağlaması gibi değişkenler aracılığı ile dolaylı olarak yordadığını göstermiştir. Ayrıca, annenin dil becerisinin etkisi kontrol edildiğinde, çocuklar 3 yaşında iken evde erişebilecekleri öğrenme materyallerinin varlığı çocukların 4 yaş alıcı kelime bilgisini anlamlı bir şekilde yordamıştır. Alıcı dil becerilerinden farklı olarak, 3 yaşında sahip olunan uyarıcı bir ev ortamı çocukların 4 yaş anlatı becerilerine daha az etki etmiştir. Bunun yerine 4 yaş çocuklarının anlatı becerilerinin, aile sosyo-ekonomik durumu ile ilişkili olan anne anlatı becerileri tarafından yordandığı bulunmuştur. Bu tezin bulguları çocukların alıcı dil ve anlatı becerilerine etki eden yakın ve uzak etkenlerin farklı etkilerinin araştırılmasının önemini ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis examines the sources of individual variation in Turkish speaking preschoolers? language skills through an ecological perspective. Specifically, this study investigates the contribution of family socioeconomic background, maternal language skills and stimulating home environment at 3 years of age to children?s receptive vocabulary and narrative skills at 4 years of age. The proposed conceptual model of this study surmised that family socioeconomic background will exert its influence on child language skills directly and indirectly through maternal narrative skills and stimulating home environment such as maternal language stimulation and available learning materials at home. Participants were composed of 78 mother-child dyads selected from the ECDET (Early Childhood Developmental Ecologies in Turkey) project with a national sample of 1,052 mothers in Turkey, from whom narrative data were collected. Hierarchical regression analyses revealed that child receptive vocabulary skills at 4 years of age were influenced by family socio-economic background through its association with maternal narrative skills, and its influence on maternal language stimulation at 3 years of age. Moreover, learning materials available to children at 3 years of age predicted child receptive vocabulary skills at 4 years of age after the role of maternal language skills was controlled. Differently from receptive vocabulary skills, stimulating home environment had less impact on children?s narrative skills. Instead SES-related maternal narrative skills predicted children?s narrative skills at 4 years of age. The findings highlight the importance of examining the specific influences of proximal and distal factors on children?s receptive vocabulary and narrative skills.

Benzer Tezler

  1. Predictors of reading skills in Turkish-speaking fourth grade children

    Ana dili Türkçe olan 4. sınıf çocuklarının okuma becerilerini belirleyen faktörler

    ECEHAN CANDAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NACİYE GÜLCAN ERÇETİN KOCA

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA NALAN BABÜR

  2. Spelling development in Turkish: Phonological encoding and rapid naming skills in first and second graders

    Türkçe'de yazım gelişimi: 1. ve 2. sınıf öğrencilerinin fonolojik kodlama ve hızlı otomatik isimlendirme becerileri

    YELİZ KORKMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELMA HAZNEDAR KESKİN

  3. Reading fluency and comprehension in a transparent orthography: Evidence from Turkish children

    Saydam ortografide akıcı okuma ve okuduğunu anlama: Türk çocuklarından bulgular

    HATİCE ÖZATA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELMA HAZNEDAR KESKİN

  4. Cognitive and linguistic components of reading acquisition in turkish: Evidence from second and fourth graders

    Türkçede okuma ediniminin bilişsel ve dilbilimsel bileşenleri: 2. ve 4. sınıf öğrencilerinden elde edilen bulgular

    SEZEN BEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELMA HAZNEDAR

    YRD. DOÇ. DR. NALAN BABÜR

  5. Predictors of reading comprehension in Turkish:Evidence from 4th and 5th graders

    Türkçe'de okuduğunu anlama becerisinin yordayıcıları:4. ve 5. sınıf öğrencilerinden elde edilen bulgular

    MERVE FİLİZ ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BELMA HAZNEDAR KESKİN