Eş'arî kelamında sorumluluk algısı
Perception of responsibility in Ash'ari̇ kalam
- Tez No: 868246
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL ŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Sorumluluk; Müslüman kelamcıların, insanın mesuliyeti ve mükellefiyeti çerçevesinde ele aldıkları bir kavramdır. Eş'arî kelamcıları, sorumluluğun bilinmesini Kur'an ile temellendirerek görüşlerini açıklamışlardır. Onlar, sorumluluğu bilmeyi ise vahye muhatap olma şartına bağlamıştır. Eş'arîler, insanın sorumluluğu hakkında kanaatlerini belirtirken Allah'ın ilim, irade ve kudretine vurgu yaparak yegâne yaratıcı olduğunu zikretmişlerdir. Eş'arî düşünürlerce kurgulanan Tanrı tasavvuru, insana yönelik sorumluluk algısına nüfuz etmiş ve insanın konumu Allah'ın mutlak hükümranlığı üzerinden değerlendirilmiştir. İnsanın iradesi ise ilahî iradeye bağlanılarak tercih imkânı kısmen sınırlandırılmıştır. Ancak Eş'arîler akli delilleri, nakli delilleri desteklemek veya açıklamak amacıyla kullanarak sorumluluk algısında insanın etkinliğine de temas etmişlerdir. Allah-âlem-insan arasındaki ilişki, sürekli yaratma düşüncesi perspektifinden incelenerek Allah'ın yeryüzüne her an müdahalede bulunduğu fikri savunulmuştur. Kelam ekolleri tarafından insanın fiillerindeki rolü ve fiillerini özgür iradesiyle tercih edip etmediği konusu tartışılmıştır. Eş'arîler, Allah'ın takdirini, âlemdeki her şeyin belirleyici sebebi konumunda görerek konuyu insanın fiilleri ekseninde değerlendirirler. Onlar, insana sorumluluk alanı açmak amacıyla da kesb teorisini geliştirmiş ve konuya açıklık getirmeye çalışmıştır. Diğer kelam ekollerinde olduğu gibi Eş'arîler de etkileşimde oldukları sosyo-kültürel ve siyasal bağlam ile mensuplarının zihniyet yapılarından etkilenerek süreç içerisinde değişim ve dönüşüme uğramıştır.
Özet (Çeviri)
Responsibility; It is a concept that Muslim theologians deal with within the framework of human responsibility and obligation. Ash'arite theologians explained their views by basing awareness of responsibility on the Quran. They made knowing responsibility a condition of being in touch with Revelation. While expressing their opinions about human responsibility, Ash'arites emphasized that Allah is the only creator, emphasizing His knowledge, will and power. The concept of God constructed by Ash'ari thinkers permeated the perception of responsibility towards humans, and the position of humans was evaluated in terms of the absolute sovereignty of Allah. The human will is tied to the divine will, and the possibility of choice is partially limited. However, Ash'arites also emphasized the effectiveness of mankind in the perception of responsibility by using rational evidence to support or explain transmitted evidence. The relationship between God-the universe-mankind is examined from the perspective of the idea of continuous creation, and the idea that God intervenes in the earth at every moment is defended. The role of mankind in his actions and whether he chooses his actions with his free will has been discussed by Kalam schools. Ash'arites evaluated the issue on the basis of human actions, seeing God's will as the determining cause of everything in the world. In order to open a field of responsibility for people, they developed the kasb theory and tried to clarify the issue. As with other theological schools, Ash'arites have also undergone change and transformation in the process, influenced by the socio-cultural and political context in which they interacted and the mentality of their members.
Benzer Tezler
- Kelamda irade problemi
The problem of will in kalam
FATMANUR CERAN KÖKSAL
Doktora
Türkçe
2023
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP TÜRCAN
- Eş'arî kelamında günahların affı
Forgivness of sins in Eş'arî kalam
DURHASAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM KAPLAN
- Mu'tezile ve Eş'arî kelâmında adâlet ilkesi
The principle of justice for the Mutazilah and the Asharia
HUSSEIN MOHAMMED NOORI
Doktora
Türkçe
2022
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÜNVERDİ
- İslam kelamında kadının peygamberliğinin imkanı
Possibility of women prophethood in İslam kelam
MUSTAFA KARATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YILDIZ MUSAHAN
- İbnü'l-Hümam'a göre hüsün-kubuh meselesi
The problem of husn-qubh according to İbnü'l-Hümam
AYŞE KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL GÜNEŞ