Sağlık hizmeti kullanıcılarının mobil sağlık uygulamalarını kabulünü ve kullanımını etkileyen faktörlerin birleştirilmiş teknoloji kabul ve kullanım teorisi kapsamında incelenmesi
Examination of the factors affecting the acceptance and use of mobile health applications by health service users within the scope of the unified technology acceptance and use theory
- Tez No: 868284
- Danışmanlar: PROF. DR. EDİBE ASUMAN ATİLLA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Akıllı telefon kullanımı ve mobil internet teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler, birçok alanda olduğu gibi sağlık hizmetlerinde de bir devrim olarak nitelenebilir. Mobil sağlık uygulamaları, sağlık hizmetlerine erişimi artırmak ve sağlık sonuçlarını iyileştirmek için giderek daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca yer ve zaman kısıtlamasını ortadan kaldırarak geleneksel sağlık hizmetlerini derinden etkileyecek bir potansiyele sahiptir. Bu araştırma ile sağlık hizmeti kullanıcılarının mobil sağlık uygulamalarını kabulüne ve kullanımına etki eden faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. MHRS ve e-Nabız adlı mobil sağlık uygulamalarını kapsamına alan bu çalışma, sağlık teknolojilerine özgü, UTAUT-3 temelinde sağlık inanç modeli ve sağlık bilincinin entegre edildiği bir model geliştirilerek derinlemesine bir bakış sunmaktadır. Araştırmanın evrenini, Ankara ilinde yaşayan 18 yaş üstü sağlık hizmeti kullanıcıları oluşturmaktadır. Küme örnekleme ile çevrimiçi olarak 814 katılımcıdan anket formu toplanmıştır. Verilerin analizinde, SPSS 23.0 ve SmartPLS 4.0 programı kullanılmış ve yapısal eşitlik modellemesi ile araştırma hipotezleri test edilmiştir. Ayrıca önem performans harita analizi (IPMA) ile önemli ve iyileştirmede öncelikli olan değişkenler belirlenmiştir. Yapısal model, grup bazında ele alınarak çoklu grup analizi (MGA) ile gruba özgü farklılıklar incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, hedonik motivasyon, kişisel yenilikçilik, algılanan ciddiyet ve sağlık bilincinin davranışsal niyet üzerinde; koşulların kolaylaştırılması ve alışkanlığın ise kullanım üzerinde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Algılanan ciddiyet, davranışsal niyet üzerinde; alışkanlık ise kullanım üzerinde en fazla etkiye sahip değişkenler olarak belirlenmiştir. Daha fazla deneyimine sahip kullanıcılarda, kişisel yenilikçiliğin kullanım üzerinde etkili bir faktör olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular ile sağlık teknolojilerinin kabul ve kullanımına yönelik teorik ve pratik önemli sonuçlar ortaya konulmuştur. Bu sonuçlar, mobil sağlık uygulamalarının kabulünü ve kullanımı üzerinde etkili stratejiler geliştirmek için sağlık hizmeti sağlayıcıları ve uygulama geliştiricileri için önemli bir rehberlik sunabilir.
Özet (Çeviri)
The rapid developments in the use of smartphones and mobile internet technologies can be described as a revolution in health services as well as in many other areas. Mobile health apps are increasingly being used to increase access to healthcare and improve health outcomes. In addition, it has the potential to deeply affect traditional health services by eliminating space and time constraints. With this research, it is aimed to determine the factors affecting the acceptance and use of mobile health applications by healthcare service users. This study, which includes mobile health applications called MHRS and e-Nabız, offers an in-depth look at health technologies by developing a model specific to health technologies, in which health belief model and health awareness are integrated on the basis of UTAUT-3. The population of the study consists of health service users over the age of 18 living in Ankara. A questionnaire was collected from 814 participants online with cluster sampling. In the analysis of the data, SPSS 23.0 and SmartPLS 4.0 programs were used and research hypotheses were tested with structural equation modeling. In addition, variables that are important and prioritized for improvement were determined through importance performance map analysis (IPMA). The structural model was analyzed on a group basis and group-specific differences were examined with multi-group analysis (MGA). According to the findings obtained from the research, it was determined that hedonic motivation, personal innovation, perceived seriousness and health awareness had an effect on behavioral intention, while facilitation of conditions and habit had an effect on use. Perceived seriousness was found to have the highest impact on behavioral intention, while habit was found to have the highest impact on usage. In users with more experience, personal innovation was found to be an effective factor on use. With the findings obtained, important theoretical and practical results for the acceptance and use of health technologies have been revealed. These results can provide important guidance for healthcare providers and app developers to develop effective strategies on the adoption and use of mobile health apps.
Benzer Tezler
- Hedonik ve faydacı güdülerin mobil uygulama kullanımına etkisi
The effects of hedonic and ve utilitarian motivations on mobil application use
SÜLEYMAN CAN YILDIRIR
Doktora
Türkçe
2018
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇİN KAPLAN
- Mobil sağlık uygulamalarının kullanıcı arayüz tasarımı kapsamında incelenmesi
Investigation of mobile health applications within user interface design
GÜRKAN BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarÜsküdar ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA ERKAN
- Sağlık hizmetlerinde inovasyon: E-sağlık uygulamalarının hastalar tarafından değerlendirilmesi
Innovation in health services: Evaluation of e-health applications through patients
MELEK TERZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları Yönetimiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF TÜRKAN ARSLAN
- Sensör kullanılarak akıllı bir çöp kutusu uygulaması
Smart garbage can application using sensor
VEYSEL KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMaltepe ÜniversitesiElektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞENOL ZAFER ERDOĞAN
- Usability of mobile applications: A conceptualization and instrument development study based on Apple human interface guidelines
Mobil uygulamaların kullanılabilirliği: Apple insan arayüzü yönergelerine dayalı bir kavramsallaştırma ve enstrüman geliştirme çalışması
KÜBRA ÇETİN YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ALTIN GÜMÜŞSOY