Geri Dön

İlköğretim öğrencilerinin ders kitapları aracılığıyla karşılaştığı söz varlığı unsurları

Vocabulary elements that primary school students encounter through textbooks

  1. Tez No: 871539
  2. Yazar: HÜSEYİN SAYIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 963

Özet

İlköğretim süreci boyunca öğrencilerin ders kitapları aracılığıyla karşılaştığı söz varlığı unsurlarını ve kullanım sıklıklarını tespit etmeyi amaçlayan bu araştırma, 2018-2019 eğitim öğretim yılı örnekleminde, öğrencilerin ilkokul birinci sınıftan ortaokul sekizinci sınıfa kadar zorunlu dersler kapsamında işlediği 11'i birbirinden farklı olan 47 derse ait 48 ders kitabı üzerinden yürütülmüştür. Yabancı dil dersleri, seçmeli dersler ve öğrenciler için ders kitabı kullanılmayan diğer dersler araştırma kapsamı dışında tutulmuştur. İncelenen kitapların, ders içerikleri ile doğrudan ilişkisi olmayan ve öğrencilerin tamamı tarafından karşılaşıldığı varsayılamayan“Kapak, İç Kapak, İstiklâl Marşı, Andımız, Gençliğe Hitabe, İçindekiler, Organizasyon Şeması/Kitabımızı Tanıyalım, Sözlük, Kısaltmalar, Semboller, Cevap Anahtarı, Kaynakça, Ekler, Notlar(ım)”bölümleri ile madde başı rakam veya harfler, formüller, matematiksel ifade ve işlemler araştırma verisine dâhil edilmemiştir. Nitel araştırma yönteminde durum çalışması deseninde yürütülen araştırmada, doküman incelemesi yoluyla toplanan veriler, içerik analizleri ile değerlendirilmiştir. 48 ders kitabının toplamda 9.935 sayfasından elde edilen 1.201.349 ham söz varlığı unsuru, araştırma kapsamı dışında bırakılan bölümlerin ve unsurların ayıklanması sonucunda 8.853 sayfada, 1.058.434 ham söz varlığına düşmüştür. Söz varlığı unsurlarını anlamlarına göre tanımlamak ve türlerine uygun olarak sınıflandırabilmek için elde edilen bu ham veri üzerinde, araştırmanın amacına uygun olarak belirlenen ölçütler doğrultusunda birleştirme, ayıklama, değiştirme ve düzeltme gibi işlemler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre ilköğretim öğrencilerinin ders kitapları aracılığıyla 33.021'ü birbirinden farklı olmak üzere 949.355 söz varlığı unsuruyla karşılaştığı tespit edilmiştir. Bu unsurlardan 864.345'i (20.798 çeşit) temel söz varlığı, 85.010'u ise (12.223 çeşit) diğer söz varlığı unsurları (170 atasözü, 16.252 deyim, 2.793 ikileme, 968 kalıp söz, 43.792 özel isim, 20.623 sayısal ifade, 412 yabancı dillere ait söz varlığı unsuru) olarak belirlenmiştir. Bu söz varlığı unsurlarından 11.891'i ders kitaplarında yalnızca bir kez kullanılmış olup bu sayı ders kitaplarında geçen söz varlığı toplamının yaklaşık olarak %1,25'ini oluşturmaktadır. Kitaplarda geçen 21.129'u birbirinden farklı olan toplamda 937.464 söz varlığı unsuru ise birden fazla tekrar etmiş olup bu sayı ders kitaplarındaki söz varlığı toplamının %98,75'ine karşılık gelmektedir. Elde edilen veriler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, ders kitaplarındaki söz varlığı ve çeşitliliğinin sınıf seviyelerine göre kademeli ve sistemli bir şekilde artış göstermediği, hatta bazı sınıf seviyelerinde önceki sınıflara oranla çeşitli söz varlığı unsurlarında azalmalar olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca incelenen kitapların çoğunda atasözlerine hiç yer verilmediği, tespit edilen atasözlerinin ise söz varlığı toplamına oranla çok az olduğu dikkat çekici bir bulgu olarak kaydedilmiştir. Söz varlığı unsurlarının sınıf seviyelerine ve derslere göre detaylı çözümlemelerinin ardından çalışma sonunda eğitim yöneticilerine, öğretmenlere, öğrencilere ve velilerine yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

This research aims to determine the elements of vocabulary that students encounter through textbooks and their frequency of use during the primary education process. It was conducted on 48 textbooks of 47 courses, 11 of which were different from each other, which students were taught within the scope of compulsory courses from the first grade of primary school to the eighth grade of secondary school in the 2018-2019 academic year. Foreign language courses and courses that do not use textbooks for students were excluded from the research.“Cover, Inner Cover, National Anthem, Address to the Youth/Our Oath, Contents, Organization Chart, Dictionary, Abbreviations, Symbols, Answer Key, Bibliography, Appendices, Notes”sections, numbers or letters per item, formulas, mathematical expressions and operations are not included in the research data. In the research conducted in the case study design in the qualitative research method, the data collected through document analysis were evaluated with content analysis. 1,201,349 raw vocabulary elements obtained from a total of 9,935 pages of 48 textbooks were determined as 8.853 pages and 1.058.434 raw vocabulary items as a result of removing the sections and elements excluded from the scope of the research. In order to define the vocabulary elements according to their meanings and classify them according to their types, operations such as merging, extracting, modifying and correcting were carried out on this raw data, in line with the criteria determined in accordance with the purpose of the research. According to the findings of the research, it was determined that primary school students encountered 949,355 vocabulary elements, 33,021 of which were different from each other, through textbooks. Of these vocabulary elements, 864,345 (20,798 types) were identified as basic vocabulary and 85,010 (12,223 types) were identified as other vocabulary elements (170 proverbs; 16,252 idioms; 2,793 duplications; 968 fixed expressions; 43,792 proper nouns; 20,623 numerical expressions, 412 elements of foreign language vocabulary). Of these vocabulary elements, 11,891 are used only once in the textbooks, which corresponds to approximately 1.25% of the total vocabulary in the textbooks. The remaining 937,464 elements of vocabulary, 21,129 of which are different from each other, were repeated more than once and this number corresponds to 98.75% of the total vocabulary in the textbooks. When the data obtained are evaluated as a whole, it is seen that the rates of vocabulary and diversity do not show a gradual and systematic increase according to the grade levels, and in some grade levels there is even a decrease in certain types of vocabulary compared to previous grade levels. In addition, it was noted as a remarkable finding that no proverbs were found in most of the books analysed and that the number of proverbs identified was very less compared to the total vocabulary. Following the detailed analysis of vocabulary elements according to grade levels and courses, the study concludes with various recommendations for educational administrators, teachers, students and their parents.

Benzer Tezler

  1. İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki edebî metinlerin çocuk edebiyatı ölçütlerine göre değerlendirilmesi

    The evaluation of literary text in turkish course books at sixth grades of elemantary education with respect to criterion of childeren literature

    ZEYNEP EVREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET HİLMİ UÇAN

  2. Model oluşturma etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin matematik dersi başarılarına etkisi ve öğrencilerin etkinliklere yönelik görüşleri

    Model eliciting activities effect on seventh grade students' mathematics success and students' view about these activities

    MEHMET AKİF KARABÖRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONER DURMUŞ

  3. Ortaöğretim lise üçüncü sınıflarda okutulan Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarının öğrenci seviyesine uygunluğunun incelenmesi

    The examination of appropriateness of the textbooks of Turkish language and literature which are studied in the third of high class secondary education according tı students?s level

    AYŞE BALTOPRAK KIRMACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜLKÜ GÜRSOY

  4. Konuşma becerisinin ilköğretim öğrencilerine öğretimi üzerine bir inceleme

    A study on the teaching of speaking skills for primary school students

    MELİS DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER

  5. Ortaokul din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarının öğrencilerin gelişim düzeylerine uygunluğu (5. ve 8. sınıflar)

    The appropriateness of secondary school religious culture and moral knowledge courses textbooks to student development levels (5th and 8th grades)

    ABDULKERİM TUTMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİstanbul Üniversitesi

    İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR.￿ HÜSEYİN HÜSNÜ KOYUNOĞLU