Geri Dön

Rıfat Ilgaz'ın çocuklara yönelik eserlerinde söz varlığı

Rıfat Ilgaz's vocabulary in his works for children

  1. Tez No: 872232
  2. Yazar: BELGİN BAYER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSA DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Söz varlığı, çocuk, çocuk edebiyatı, metin, Rıfat Ilgaz, Vocabulary, children, children's literature, text, Rifat Ilgaz
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Söz varlığı, bir dilin ve onu konuşan topluluğun sahip olduğu sözcük hazinesinin tamamını ifade eder. Kişinin günlük iletişiminde, eğitim düzeyinde ve mesleki yetkinliklerinde belirleyici bir rol oynayan söz varlığının genişliği; okuma, yazma gibi anlama ve anlatma becerilerini doğrudan etkiler. Bu çalışmada, Rıfat Ilgaz'ın çocuklar için hazırladığı“Bacaksız Kamyon Sürücüsü, Bacaksız Macera Peşinde, Bacaksız Okulda, Bacaksız Sigara Kaçakçısı, Bacaksız Paralı Atlet, Bacaksız Tatil Köyünde, Öksüz Civciv, Cankurtaran Yılmaz, Küçükçekmece Okyanusu, Kumdan Betona, Hoca Nasrettin ve Çömezleri, Halime Kaptan, Boncuk Kedim, Çocuk Bahçesi (Şiir), Çok Küçüğüm Daha Ben (Şiir), Durmak Yok (Çocuklar ve Gençler İçin Şiirler)”isimli eserleri söz varlığı unsurları açısından incelenmiştir. Söz varlığı unsurları kapsamında; atasözleri, deyimler, ikilemeler, terimler, kalıp sözcükler, yansıma sözcükler ve argo sözcükler ele alınmıştır. Çalışma, metin analizi üzerine kurulu bir nitel araştırma türüdür. Bu yüzden nitel araştırmaların doğasına uygun olarak doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, eserlerde en çok tespit edilen unsurların deyimler ve ikilemeler olduğu görülmüştür. Atasözleri ise bazı eserlerde bulunurken bazı eserlerde hiç yer almamıştır. Bunların yanı sıra eserlerde en az tespit edilen unsur ise terim anlamlı sözcüklerdir. Bazı eserlerde argo sözcüklerin yoğun olarak bulunması da dikkat çekici bir nokta olmuştur. Eserlerin çocuklar için yazılmış olması nedeniyle argo sözcüklerin yer alması, bu kitapların pedagojik açıdan uygunluğunu sorgulanmasına yol açabilir. Çünkü bu tür ifadeler, çocukların hem dil gelişimini olumsuz etkileyebilir hem de toplumsal değerleri yanlış bir şekilde öğrenmelerine sebebiyet verebilir. Çocuk edebiyatında kullanılan dilin, çocuğun gelişimine uygun ve anlaşılır olması dikkate alınmalıdır. Bu nedenle, çocukların anlamasını kolaylaştıracak ve doğru dil kullanımını destekleyecek kelimeler seçilirken özen gösterilmesi faydalı olabilir.

Özet (Çeviri)

The term“vocabulary”refers to the entire lexicon of a language and the word treasure possessed by the community that speaks it. The breadth of an individual's vocabulary, which plays a decisive role in their daily communication, educational level, and professional competence, directly affects comprehension and expression skills such as reading and writing. In this study, Rıfat Ilgaz's works prepared for children, including Bacaksız Kamyon Sürücüsü, Bacaksız Macera Peşinde, Bacaksız Okulda, Bacaksız Sigara Kaçakçısı, Bacaksız Paralı Atlet, Bacaksız Tatil Köyünde, Öksüz Civciv, Cankurtaran Yılmaz, Küçükçekmece Okyanusu, Kumdan Betona, Hoca Nasrettin ve Çömezleri, Halime Kaptan, Boncuk Kedim, Çocuk Bahçesi (Poetry), Çok Küçüğüm Daha Ben (Poetry), Durmak Yok (Poetry for Children and Young Adults), were analyzed in terms of vocabulary elements. The study examined proverbs, idioms, reduplications, technical terms, set phrases, onomatopoeic words, and slang words within the scope of vocabulary elements. The research is a qualitative study based on text analysis, and therefore, the document analysis technique was used in line with the nature of qualitative research. The findings of the study revealed that idioms and reduplications were the most frequently identified elements in the works. While proverbs were present in some works, they were entirely absent in others. Additionally, the least frequently identified elements were technical terms. The presence of slang words in some works, despite being written for children, is another noteworthy point. The inclusion of slang words in these books, considering they are intended for children, may raise concerns about their pedagogical appropriateness. Such expressions could negatively impact children's language development and lead to a distorted understanding of societal values. It is important to consider that the language used in children's literature should be appropriate for their development and easily understandable. Therefore, it would be beneficial to choose words that facilitate children's understanding and support correct language use.

Benzer Tezler

  1. Rıfat Ilgaz'ın çocuk romanlarındaki mizah unsurlarının çocuk edebiyatı açısından incelenmesi

    Rifat Ilgaz's humor features in children's novel's investigation on children's literature

    KUDRET DERELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET YILMAZ

  2. Cumhuriyet sonrası (1960-1980) çocuk romanlarında tema, dil ve eğitim öğeleri

    The elements of theme, language and education in post-Republican (1960-1980) child novels

    DENİZ BENLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER

  3. Rıfat Ilgaz'ın eserlerinde çocuk ve çocuk eğitimi

    Educationof children in Rifat Ilgaz's works

    ÖZNUR ÖZGÜR KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. HALİM SERARSLAN

  4. Rıfat Ilgaz'ın ?Bacaksız'ın Başından Geçenler? adlı hikâye serisindeki eserlerin çocuğa görelik ilkesi açısından incelenmesi

    Investigation of the works of Rıfat Ilgaz?s story series called ?Bacaksız?ın Başından Geçenler? in terms of principles of relativity for a child

    BETÜL BURÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞENER DEMİREL

  5. Rıfat Ilgaz'ın çocuk edebiyatı eserlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi

    Evaluating Rifat Ilgaz's books for children in terms of values education

    FİLİZ ÇALIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HULUSİ GEÇGEL