Stomalı yetişkin bireylerde uyku hijyeni eğitimi ve lavanta yağı inhalasyonunun uyku kalitesi, yorgunluk ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesine etkisi
Effects of sleep hygiene education and lavender oil inhalation on sleep quality, fatigue, and health-related quality of life in adults with an ostomy
- Tez No: 873256
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSEL GÜRKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Stoma, uyku hijyeni eğitimi, lavanta yağı inhalasyonu, uyku kalitesi, yorgunluk, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi, Ostomy, sleep hygiene education, lavender oil inhalation, sleep quality, fatigue, health-related quality of life
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Amaç: Stomalı yetişkin bireylerde uyku hijyeni eğitimi ve lavanta yağı inhalasyonunun tek başına ve birlikte uygulanmasının uyku kalitesi, yorgunluk ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü türdeki bu çalışma, T.C. İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı bir Şehir Hastanesinin Genel Cerrahi ve Üroloji kliniklerinde 14.06.2022-27.10.2023 tarihleri arasında stoma cerrahisi üzerinden en az üç ay geçmiş olan 106 stomalı birey ile yapıldı. Örneklemi; Grup 1'deuykuhijyeni eğitimi ile birlikte lavanta yağı inhalasyonu uygulanan (n=25),Grup 2'de sadece uyku hijyeni eğitimi uygulanan(n=26),Grup 3'te sadece lavanta yağı inhalasyonu uygulanan (n=27) ve Grup 4'te hiçbir müdahale uygulanmayan kontrol grubu (n=28) stomalı bireyler oluşturdu. Veriler“Tanıtıcı Özellikler Formu”,“Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği”,“Chalder Yorgunluk Ölçeği”,“Stoma Yaşam Kalitesi Ölçeği”aracılığıyla toplandı. Veriler, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, Tek Yönlü Varyans Analizi, Kruskal-Wallis testi, post-hoc testler ile değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 59,05±9,99 ve %59,4'ü erkekti. Grupların bireysel, uyku düzeni ve stoma ile ilgili özellikleri benzerdi. Çalışmada, uygulanan üç farklı girişim öncesi grupların uyku kalitesinin kötü, yorgunluk ve yaşam kalitesinin orta düzeyde olduğu bulundu. Bir ay düzenli tek başına ve birlikte uygulanan uyku hijyeni eğitimi ve lavanta yağı inhalasyonu sonrası stomalı bireylerin uyku kalitesinin arttığı, yorgunluğun azaldığı ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesinin iyileştiği görüldü. Sonuç: Mevcut çalışma bulguları stomalı bireylerin uyku kalitesi, yorgunluk ve yaşam kalitesindeki iyileşmenin en fazla uyku hijyeni eğitimi ile birlikte lavanta yağı inhalasyonu uygulanan grupta olduğunu ve bunu tek başına lavanta yağı inhalasyonu uygulanan grubun izlediğini gösterdi.
Özet (Çeviri)
Materials and Methods: This randomized controlled trial was conducted between June 14, 2022, and October 27, 2023, with 106 individuals who had undergone ostomy surgery at least three months prior at the general surgery and urology clinics of a city hospital affiliated with the Republic of Turkey Istanbul Provincial Health Directorate. The sample was divided into four groups: Group 1 received both sleep hygiene education and lavender oil inhalation (n=25), Group 2 received sleep hygiene education alone (n=26), Group 3 received lavender oil inhalation alone (n=27), and Group 4 was the control group that received no intervention (n=28).Data were collected using a demographic characteristics form, the Pittsburgh Sleep Quality Index, the Chalder Fatigue Scale, and the Stoma Quality of Life Scale. Data analysis was performed using descriptive statistical methods, one-way analysis of variance, the Kruskal-Wallis test, and post-hoc tests. Results:The mean age of the participants was 59.05±9.99 years, and 59.4% were male. The groups had similar individual, sleep pattern, and stoma-related characteristics. Before the interventions, the sleep quality of the groups was poor, while fatigue and quality of life were at moderate levels. After one month of regular intervention, it was determined that sleep hygiene education and lavender oil inhalation, both alone and in combination, improved sleep quality, reduced fatigue, and enhanced health-related quality of life in individuals with an ostomy. Conclusion: The findings of this study indicate that the greatest improvement in sleep quality, fatigue, and quality of life in individuals with an ostomy was observed in the group that received both sleep hygiene education and lavender oil inhalation, followed by the group that received lavender oil inhalation alone.
Benzer Tezler
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Mobil para ve nakitsiz toplum : Somali ve Kenya örnekleri
Mobile money and cashless society:Case study on Somalia and Kenya
SAYID ADEN GAS
- The military coup d'etat Somalia and it's rule 1969-1991
Somali'deki askeri darbe ve 1969-1991 yılları arasındaki iktidar dönemi
FATIMA SHEIKH MUKHTAR ALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Uluslararası İlişkilerAtılım ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. HASAN ALİ KARASAR
- Stomalı bireylere ve bakım verici yakınlarına verilen oyuna dayalı eğitimin hasta sonuçlarına etkisi
The effect of game-based education given to ostomates and their caregiver relatives on patient outcomes
TUĞÇE KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikKoç ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
PROF. AYİŞE KARADAĞ
- Stomalı bireylere sağlık inanç modeline göre evde uygulanan hemşirelik girişimlerinin hasta bakım sonuçlarına etkisi
The effects of applied nursing intervention at home to the individuals with stoma according to the health belief model on patient care results
BURCU CENGİZ
Doktora
Türkçe
2017
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜHAL BAHAR
DOÇ. DR. ARAS EMRE CANDA