التناص في روايات أحمد زياد محبّكمحمد تركي
Ahmed Ziyâd Muhabbik'in romanlarında metinlerarasılık
- Tez No: 874602
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF KARATAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Modern Arap Edebiyatı, Roman, Metin, Metinlerarasılık, Yanmetinsellik, Ahmed Ziyâd Muhabbık, Modern Arabic Literature, Novel, Text, Intertextuality, Ahmad Ziad Mohabbek
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Bu araştırmada, Suriyeli romancı Ahmed Ziyâd Muhabbik'in dört romanındaki metinlerarasılık çeşitleri incelenmiştir. Romanlar, Suriye'deki toplumsal gerçekliği ifade etmedeki önemleri ve içerdikleri Kur'an-ı Kerim ayetleri, Hz. Peygamberin hadis-i şerifleri ve edebi, halk ve tarihi kültür gibi çeşitli metinlerarasılık türleri açısından zengin olmaları nedeniyle seçilmiştir. Bu romanlarda metinlerarasılığı ele alan herhangi bir çalışmanın bulunmaması, bu çalışmayı yapmanın ana nedenidir. Çalışma, metinlerarasılığın önemi ve eleştirel bir terim olarak tanımı ile başlamaktadır. Modern Batı araştırmalarındaki kavram ile eski Arap kaynaklarında bahsedilen benzer terimler ve modern Arap eleştirmenler arasındaki bağlantılar incelenmiştir. Daha sonra, Ahmed Ziyâd Muhabbik'in dört romanında özellikle karakterler, olaylar, yer, zaman ve tarihte metinlerarasılık analiz edilmiştir. Bu romanlarda metinlerarasılığın olumlu etkileri, estetik değerleri ve yazarın bu tekniği kullanmadaki başarısı vurgulanmıştır. Araştırmanın önemi birkaç noktada öne çıkmaktadır. İlk olarak, Suriye'de yaşanan savaş ve Suriyelilerin çağdaş deneyimlerinden ilham alan bir yazarın yaratıcılık modellerindeki birinde metinlerarasılık yönlerini ortaya koymasıdır. İkinci olarak, Suriye romanının çağdaş zaman ve günlük yaşam gerçekliği ile insanın çektiği acıların tezahürleriyle etkileşime girme yeteneği de vurgulanmıştır. Üçüncü olarak, araştırmanın önemi, Suriye toplumunun gerçekliğini eleştirel ve öyküleyici bir biçimde ele almak için metinlerarasılığı kullanan yazarın başarısını vurgulamasıdır. Metodoloji olarak, Batı edebiyat eleştirisi rehber alınmış ve özellikle Gerard Genette'nin metinlerarasılık türleri kullanılmıştır. Araştırma, bütünleştirici bir yaklaşım izlemiş ve romanın metninde yapısalcılığa, onun diğer edebi metinlerle bağlantısına ve bilimsel çerçeveden türeyen diyalog yoluyla olan ilişkisine dayandırılmıştır. Bu araştırmada incelenen romanlar diğer edebi ve sanatsal eserlerle ilişkilendirilerek aralarındaki etki ve metinsel ilişkinin özellikleri bilişsel diyalog yoluyla açıklığa kavuşturularak metinlerarasılık kavramı genişletilmeye ve zenginleştirilmeye çalışılmış, bu romanların metinlerinin derinliklerinde saklı toplumsal ve ahlaki çağrışımlar ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca karakterlerin psikolojik analizleri ve toplumsal ve ahlaki rollerine de odaklanılmıştır. Araştırma, metinlerarasılığın sanatsal rolü ve yazarın yaratıcı girişimlerini ortaya koymayı amaçlamıştır. Çalışma aynı zamanda metinlerarasılığın ardındaki bilişsel ve estetik değerleri sorgulamayı ve bunların roman metninin oluşturulmasındaki değerini ortaya koymayı amaçlamıştır. Yazarın yaratıcı yeteneği, eserin içine girmeyi ve içeriğini ortaya koymayı başaran etkileşimli, anlamsal metinlerarasılıklar kullanılarak ortaya konmuştur. Burada özellikle dış ve iç başlıklar, önsözler ve ithaflar gibi yanmetinsellik unsurları incelenmiştir. Çalışmada romancı Ahmed Ziyâd Muhabbik'in romanlarındaki olayları özellikle bu toplumun dinî, edebi, tarihi ve halk kültürleri olmak üzere içinde yaşadığı Suriye toplumunun gerçeklerine dayandırdığı açıklanmıştır. Bu nedenle romanlarının gerçekçi, dürüst ve günümüz Suriye toplumunun içinde bulunduğu durumla tutarlı olduğu, araştırmada açıkça ortaya koyulmuştur. Çalışmada romancı Ahmed Ziyâd Muhabbik'in romanları için, toplumda iyiliği seven, barışı, ilmi, mutluluğu ve adaleti yayan kahramanlar seçme konusunda çok başarılı olduğu ve bu karakterleri dinden, tarihten, edebiyattan ve atasözlerinden esinlenen karakterlerle işbirliği içinde tasvir ettiği vurgulanmış; böylece romancı Muhabbik'in okuyucuya aktarmak istediği estetik değerleri farklı metinlerarasılık türlerini kullanarak netleştirmeyi amaçladığı ve romanlarında yeni, farklı ve dikkat çekici bir dil üslubu kullandığı ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
The study explored the various types of intertextuality in four novels by the Syrian novelist Ahmed Ziad Muhabek. These novels were selected for their importance and role in expressing the social reality in Syria, and for their richness in different types of intertextuality with the Quran, Hadith, literary heritage, popular culture, and historical texts. It is important to note that the lack of any prior study on intertextuality in these novels prompted this research. The study began by elucidating the nature of intertextuality, identifying it as a critical term, and connecting its concept in modern Western studies with similar terms mentioned in ancient Arabic sources, as well as what has emerged among modern Arab critics. The research then traced intertextuality in the four novels of Ahmed Ziad Muhabek, particularly in the characters, events, settings, time, and history, highlighting the positive impact intertextuality had on these novels. It revealed the aesthetic values that emerged through it and assessed the success the novelist achieved in employing it. The significance of this research is manifested in several points: highlighting the aspects of intertextuality in a model of Syrian creativity that drew inspiration from contemporary periods experienced by Syrians, most notably the ongoing war in Syria, and demonstrating the Syrian novel's ability to engage with contemporary times and interact with the manifestations of human suffering in daily life. Additionally, its importance lies in its attempt to shed light on the success of the author who relied on intertextuality in his novels to critically address the reality of Syrian society. The research methodology was guided by Western literary criticism, utilizing the different connotations and multiplicity of terms, especially the types identified by Gérard Genette and other Western researchers. The study adopted an integrative approach, relying on structuralism in the present text of the novel and its connection to other literary texts, engaging in a productive dialogue within scientific frameworks. The research expanded on the concept of intertextuality and aimed to enrich it by linking the texts of the studied novels with other literary and artistic works, clarifying the features of influence and textual interaction between them through an intellectual dialogue, and uncovering the social and moral implications embedded within the depths of these novels' texts. The study focused on providing aspects of psychological analysis of the characters in the studied novels at times and highlighting the social and moral roles of these characters at other times. The research aimed to uncover the artistic role played by intertextuality in the novels, the creative initiatives demonstrated by the author through it, and to elicit the cognitive and aesthetic values behind intertextuality, illustrating its value in constructing the narrative text. The author's creative ability was evident through the employment of interactive semantic platforms, which successfully integrated into the work and hinted at its content. This refers to the book covers, internal and external titles, prefaces, and beginnings. The study showed that the novelist Ahmed Ziad Muhabek derived events in his novels from the reality of the Syrian society he lives in, especially its religious, literary, historical, and popular heritage; hence, the novels came across as realistic and truthful, consistent with the reality of contemporary Syrian society. The research also highlighted how Ahmed Ziad Muhabek excelled in selecting protagonists who are virtuous, spread goodness, and promote knowledge, happiness, and justice in society, depicting these characters in collaboration with figures drawn from religion, history, literature, and proverbs. The novelist aimed to crystallize the aesthetic values he wished to convey to the reader using different types of intertextuality. Furthermore, the novels employed a new, distinctive, and noteworthy linguistic style.
Benzer Tezler
- التّناص في شعر نوري الجرّ اح
Nuri el-Cerrâh'ın şiirlerinde metinlerarasılık
MUHAMMED YILDIRIM
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM USTA
- التَّناصُّ في شِعْر البوصيري
El-Busiri'nin şiirinde metinlerarasılık (Tanas)
IBRAHIM SAMEER MOUSA AL-OBAIDI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. HANAN AKKO
- التناص في شعر جميل صدقي الزهاوي
Şair Sıdkı Cemil Ez-Zehavi'nin şiirlerinde tenas ilmi
NIHAD HUSSEIN HYARA AL-HASOONI
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. FATİH GÜZEL
- التَّنَاصُّ فِي ثُلاثيَّة نَجيب مَحفوظ -دراسة في ضوء علم لغة النص
Necib Mahfuz'un üçlemesinde metinlerarasılık - metin dilbilimi ışığında bir araştırma
EMAD ABDELBAKY ABDELBAKY ALY
Yüksek Lisans
Arapça
2012
DilbilimCairo University (جامعة القاهرة)Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HUSEYİN HAMUDE
DOÇ. DR. AZZE ŞİBL
- 'التناص في ديوان (الله أكبر) للشاعر إبراهيم عزت دراسة تحليلية'
'Şair İbrahim İzzet'in Allahü Ekber Divanı'nda metinlerarası benzerlik analitik bir araştırma'
LAYTH MOHAMMED HAMMED ALMAZIDI
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RABIE MOHAMED MOHAMED HEFNY